Như báo Nhà báo và Công luận đã thông tin, Gói thầu số 14 - Thi công sửa chữa nâng cấp 16 hồ chứa thuộc tiểu dự án 3, dự án WB8 được UBND tỉnh Hòa Bình phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu tại Quyết định số 1246/QĐ-UBND ngày 17/6/2021 với giá gói thầu là 135.690 triệu đồng. Thời gian thực hiện hợp đồng 08 tháng, nguồn vốn của WB và đối ứng ngân sách địa phương.

Dự toán gói thầu được Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Hòa Bình (Ban quản lý dự án nông nghiệp Hòa Bình) phê duyệt tại Quyết định số 209/QĐ-BQL-KHKT ngày 08/9/2021 là 143.322 triệu đồng.

Trên cơ sở Báo cáo đánh giá hồ sơ dự thầu của Tổ chuyên gia đấu thầu, ngày 19/11/2021, Ban quản lý dự án nông nghiệp Hòa Bình và Nhà thầu Liên danh Công ty Cổ phần Đầu tư xây dựng và Phát triển nông thôn; Tổng công ty Xây dựng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Thanh Hóa - Công ty cổ phần đã thương thảo hợp đồng gói thầu số 14 với giá trị hợp đồng là 135.143.285.000 đồng.

Ngày 26/11/2021, Ban quản lý dự án nông nghiệp Hòa Bình đã ban hành Quyết định số 289/QĐ-BQL-KHKT phê duyệt kết quả lựa chọn thầu gói thầu số 14 cho liên danh này.

Tìm hiểu của phóng viên báo Nhà báo và Công luận được biết, theo tiêu chí bài thầu của chủ đầu tư đưa ra tại E-HSMT: Xét phần tham gia thầu phụ của Nhà thầu đã được Chủ đầu tư phê duyệt trong Hợp đồng. Nhà thầu phải nộp kèm các tài liệu phù hợp để chứng minh kinh nghiệm đã nêu trong Hồ sơ dự thầu....

Đối với từng thành viên: Ngoài yêu cầu nêu trong phần “Yêu cầu”, từng thành viên trong liên danh phải chứng minh là đã thực hiện thành công tối thiểu một (01) Hợp đồng, kể từ ngày 01/01/2016 đến ngày hạn chót nộp Hồ sơ... Giá trị phần tham gia của thành viên liên danh trong hợp đồng đó không nhỏ hơn giá trị phần công việc mà thành viên liên danh này sẽ đảm nhiệm trong hợp đồng đang đấu thầu.

Về nhân sự: Có trình độ là Kỹ sư Thủy lợi chuyên ngành xây dựng công trình: 01 người, đã làm chỉ huy trưởng ít nhất 01 công trình Nông nghiệp và PTNT (công trình hồ chứa, đập đất từ cấp II trở lên); có chứng chỉ giám sát thi công xây dựng công trình Nông nghiệp và PTNT hạng II trở lên...

Tại hồ sơ dự thầu, Liên danh Công ty Cổ phần Đầu tư xây dựng và Phát triển nông thôn; Tổng công ty Xây dựng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Thanh Hóa - Công ty cổ phần đã kê khai 01 hợp đồng trên webform là Hợp đồng số 07/2018/HĐ ngày 27/02/2020. Giá trị hợp đồng là: 43.045.839.000 đồng. 

E-HSDT của nhà thầu liên danh chỉ kê khai trên webform bố trí 01 cán bộ đảm nhận vị trí chỉ huy trưởng công trình là ông Lê Đông Khang của Công ty Cổ phần đầu tư xây dựng và phát triển nông thôn. Nhà thầu không kê khai trên webform đối với nhân sự Lê Văn Tuấn làm chỉ huy trưởng công trình cho phần công việc mà thành viên liên danh Tổng công ty xây dựng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Thanh Hóa - Công ty cổ phần đảm nhiệm. 

Tuy nhiên, không hiểu dựa vào cơ sở nào, Tổ chuyên gia chấm thầu vẫn đánh giá: Trên cơ sở các thông tin được cung cấp trong E-HSDT, chứng minh, làm rõ. Hợp đồng cơ bản đáp ứng về tính chất và quy mô tương tự, tương ứng với tỷ lệ nhà thầu dự kiến đảm nhận trong gói thầu đang đấu thầu là khoảng 40%.

Về nhân sự, nhà thầu bố trí: 01 chỉ huy trưởng tổng của toàn bộ công trình có trình độ chuyên môn, chứng chỉ và năng lực kinh nghiệm đáp ứng theo yêu cầu của E-HSMT; 01 người thực hiện vai trò chỉ huy trưởng công trình cho phần công việc mà thành viên liên danh đảm nhiệm có trình độ chuyên mộn, chứng chỉ và năng lực kinh nghiệm đáp ứng theo yêu cầu của E-HSMT.

Theo Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Hòa Bình, trên webform nhà thầu chỉ kê khai 01 hợp đồng tương tự là Hợp đồng số 07/2018/HD - TCXD ngày 27/02/2020, giá trị hợp đồng là 43.045.839.000 đồng. Theo thỏa thuận liên danh đã ký kết, Tổng công ty Xây dựng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Thanh Hóa – Công ty cổ phần sẽ tham gia thực hiện khoảng 40% giá trị so với tổng giá dự thầu, tương đương 54.057.316.768,034 đồng (giá dự thầu sau giảm giá của nhà thầu là 135.143.291.920,085 đồng). Như vậy, giá trị tham gia của nhà thầu trong hợp đồng số 07/2018/HĐ - TCXD ngày 27/02/2020 nhỏ hơn giá trị phần công việc mà nhà thầu sẽ đảm nhiệm trong hợp đồng đang đấu thầu.

Về nhân sự theo hướng dẫn của WB: HSDT thường sẽ không bị loại nếu không đáp ứng các yêu cầu về thiết bị và nhân sự được quy định Chương II – Yêu cầu về xây lắp. Những điểm không đáp ứng này sẽ được yêu cầu làm rõ trong quá trình đánh giá HSDT và phải được khắc phục trước khi trao hợp đồng. Nếu nhà thầu không khắc phục được những điểm không đáp ứng đó thì HSDT của nhà thầu sẽ bị loại.

Đối với nhân sự Lê Văn Tuấn, nhà thầu không kê khai trên webform đối với nhân sự Lê Văn Tuấn làm chỉ huy trưởng công trình cho phần công việc mà thành viên liên danh Tổng công ty Xây dựng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Thanh Hóa - Công ty cổ phần đảm nhiệm, không có lịch sử công tác vị trí chỉ huy trưởng (E-HSDT đăng tải chỉ kèm theo bằng cấp, chứng chỉ, hợp đồng lao động). Tuy nhiên, trong báo cáo đánh giá E HSDT tổ chuyên gia không nêu cụ thể việc làm rõ hồ sơ đối với nhân sự Lê Văn Tuấn và đánh giá “Đạt” với “01 người thực hiện vai trò chỉ huy trưởng công trình cho phần công việc mà thành viên liên danh đảm nhiệm có trình độ chuyên môn, chứng chỉ và năng lực kinh nghiệm đáp ứng theo yêu cầu của E-HSMT”.

Ngoài ra, tại Biên bản thương thảo hợp đồng ngày 19/11/2021, nhà thầu chỉ đề xuất bổ sung thêm 01 vị trí nhân sự để thực hiện tại vị trí quản lý chất lượng công trình là ông Lê Trịnh Toàn. Nhân sự Lê Văn Tuấn không được đưa vào nội dung thương thảo hợp đồng giữa chủ đầu tư và nhà thầu. Do đó, theo các tài liệu báo cáo đánh giá E-HSDT và Biên bản thương thảo hợp đồng không thể hiện việc chủ đầu tư yêu cầu nhà thầu làm rõ trong quá trình đánh giá E-HSDT và yêu cầu nhà thầu khắc phục đối với vị trí chỉ huy trưởng công trình còn thiếu trước khi trao hợp đồng theo quy định của WB - Văn bản báo cáo của Sở Kế hoạch và Đầu tư đến Chủ tịch UBND tỉnh Hòa Bình nêu rõ.

Theo Luật sư Nguyễn Thị Trâm, Đoàn luật sư TP Hà nội: Thông tư số 03/2015/TT-BKHĐT và Thông tư số 04/2017/TT-BKHĐT của Bộ Kế hoạch và Đầu tư có quy định: Nhà thầu kê khai không trung thực về nhân sự thì sẽ bị đánh giá là gian lận. Theo đó, trường hợp nhà thầu cung cấp thông tin không trung thực, vi phạm hành vi bị cấm theo quy định tại khoản 4 Điều 89, Luật Đấu thầu thì nhà thầu sẽ bị cấm tham gia hoạt động đấu thầu từ 3 năm đến 5 năm theo quy định tại khoản 1 Điều 122, Nghị định số 63/2014/NĐ-CP.

Còn theo Điều 222 Bộ luật Hình sự, người nào thực hiện một trong những hành vi quy định tại Khoản 1 Điều 222, trong đó có hành vi gian lận trong đấu thầu, gây thiệt hại về tài sản từ 100 triệu đồng đến dưới 300 triệu đồng hoặc dưới 100 triệu đồng nhưng đã bị xử lý kỷ luật về hành vi này mà còn vi phạm, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 1 năm đến 5 năm. Thậm chí, có thể bị phạt tù cao nhất đến 20 năm nếu phạm tội gây thiệt hại về tài sản có giá trị từ 1 tỷ đồng trở lên.

Sẽ bàn đến ''mối quan hệ'' giữa Ban quản lý dự án nông nghiệp Hòa Bình và Nhà thầu Liên danh Công ty Cổ phần Đầu tư xây dựng và Phát triển nông thôn; Tổng công ty Xây dựng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Thanh Hóa - Công ty cổ phần ở kỳ báo sau nhưng có thể thấy việc cố tình trao thầu cho nhà thầu vi phạm thực hiện gói thầu số 14 là hành vi "phá rào" các quy định của pháp luật, tạo tiền lệ xấu, ảnh hưởng uy tín của tỉnh Hòa Bình trong công tác đấu thầu. 

Xác nhận với phóng viên, ông Trần Văn Vượng - Phó Giám đốc Ban Nông nghiệp tỉnh Hòa Bình cho biết: Liên danh này đang tiến hành thi công công trình tại gói thầu số 14.

Hiệp định vay của dự án Sửa chữa và nâng cao an toàn đập sẽ hết hiệu lực vào ngày 30/6/2022. Toàn bộ khối lượng của các tiểu dự án phải đảm bảo hoàn thành trước ngày 30/6/2022. Khối lượng thực hiện sau ngày đóng khoản vay sẽ không được thanh toán bằng nguồn vốn ODA. Do đó, địa phương phải đẩy nhanh tiến độ thực hiện, tiến độ giải ngân đảm bảo hoàn thành các tiểu dự án trước ngày 30/6/2022.

Dư luận đặt dấu hỏi, phải chăng đây chính là ''áp lực'' khiến cơ quan chức năng tỉnh Hòa Bình ''cố tình'' bỏ qua các quy định pháp luật, trao thầu cho nhà thầu vi phạm?

Nhà báo và Công luận sẽ tiếp tục thông tin./.