Cùng Báo Nhà báo & Công luận (Congluan.vn) điểm lại 5 dấu ấn nổi bật nhất của ngành ô tô Việt Nam năm 2024 vừa qua.

Xe điện hóa tăng tốc và “hiện tượng” VinFast

Trong mục tiêu trung hòa carbon và giảm phát thải khí nhà kính toàn cầu, xe điện hóa được xem là xu hướng và nhu cầu phát triển tất yếu. Tại thị trường Việt Nam, các loại xe điện hóa cũng đã xuất hiện từ khá sớm. Tuy nhiên, thực tế là phải đến năm 2024, xu hướng phát triển xe điện hóa mới thực sự rõ nét.

Tích cực và tăng tốc mạnh mẽ nhất là VinFast – thương hiệu xe điện thuộc tập đoàn Vingroup. Trong năm 2024, VinFast chỉ ra mắt thị trường 2 mẫu xe là VF 3 cùng phiên bản VF 8 Lux. Mặc dù vậy, năm 2024 lại chứng kiến màn tăng tốc ngoại mục của thương hiệu ô tô Việt.

Số liệu được công bố mới đây cho thấy, lũy kết 11 tháng năm 2024, VinFast đã bàn giao được 67.000 chiếc ô tô điện cho khách hàng trong nước. Theo tìm hiểu của phóng viên, ước tính cả năm nay, tổng sản lượng bán hàng ô tô điện của VinFast sẽ đạt khoảng trên 81.000 chiếc. Nếu mức sản lượng này sát với thực tế dự kiến được công bố vào tháng 1/2025, VinFast sẽ chính thức trở thành thương hiệu ô tô có thị phần lớn nhất Việt Nam.

Trong đó, mẫu xe mini VF 3 bắt đầu được bàn giao từ tháng 5/2025 và đến nay, các đại lý VinFast cho biết vẫn chưa đáp ứng được hết nhu cầu đặt hàng của người tiêu dùng. Mẫu xe VinFast VF 5 cũng hứa hẹn sẽ trở thành ô tô đắt khách nhất toàn thị trường khi dự kiến vượt mốc sản lượng 20.000 chiếc.

Bên cạnh VinFast, mảng ô tô thuần điện năm 2024 cũng chứng kiến sự tham gia tích cực của nhiều thương hiệu khác nhau. Ở thị trường xe hạng sang là sự xuất hiện của nhiều mẫu xe đáng chú ý như Audi Q8 e-tron, Porsche Taycan 2024, Porsche Macan EV, xe siêu sang Mercedes-Maybach EQS 680 SUV và gần đây nhất là mẫu xe Volvo EC 40.

Ở thị trường xe thuần điện phổ thông là sự xuất hiện của một số thương hiệu đến từ Trung Quốc như Aion, BYD, MG và Wuling.

Loại hình xe lai hybrid cũng có màn tăng tốc mạnh mẽ trong năm 2024. Chỉ tính đến hết tháng 11/2024, lượng xe hybrid do các hãng xe thuộc Hiệp hội các Nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) bán ra thị trường đã đạt hơn 8.300 chiếc. Trong đó, một số mẫu xe được ưa chuộng như Toyota Innova Cross Hybrid, Honda Civic Hybrid và Suzuki XL7 Hybrid.

Khi người tiêu dùng ngày càng lựa chọn loại hình ô tô hybrid nhiều hơn, các hãng xe cũng tích cực đưa thêm nhiều sản phẩm mới về Việt Nam. Đáng chú ý nhất là một số mẫu xe như Toyota Camry Hybrid, Honda Civic Hybrid, Toyota Corolla Cross Hybrid 2024, Suzuki XL7 Hybrid và Subaru Crosstrek Hybrid…

Lệ phí trước bạ ô tô trong nước giảm lần thứ 4

Một trong những điểm nhấn nổi bật nhất của thị trường ô tô Việt Nam là các loại xe sản xuất, lắp ráp trong nước có lần thứ 4 liên tiếp được giảm 50% lệ phí trước bạ.

Cụ thể, ngày 29/8/2024, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 109/2024/NĐ-CP quy định mức thu lệ phí trước bạ đối với ô tô, rơ-moóc hoặc sơ-mi rơ-moóc được kéo bởi ô tô và các loại xe tương tự xe ô tô được sản xuất, lắp ráp trong nước (CKD).

Theo đó, lệ phí trước bạ của các loại xe này giảm 50% so với mức thu quy định tại Nghị định số 10/2022/NĐ-CP ngày 15/1/2022 của Chính phủ quy định về lệ phí trước bạ; các Nghị quyết hiện hành của Hội đồng nhân dân hoặc Quyết định hiện hành của Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương về mức thu lệ phí trước bạ tại địa phương và các văn bản sửa đổi, bổ sung, thay thế (nếu có). Đợt giảm lệ phí trước bạ được áp dụng trong khoảng thời gian 3 tháng, từ ngày 1/9/2024 đến hết ngày 30/11/2024.

Đáng chú ý, đây đã là lần thứ 4 các loại ô tô CKD được giảm một nửa mức thu lệ phí trước bạ. Lần thứ nhất được giảm từ ngày 1/7/2020 đến hết ngày 31/12/2020 theo Nghị định 70/2020/NĐ-CP; lần thứ 2 giảm từ ngày 1/12/2021 đến hết ngày 31/5/2022 theo Nghị định 103/2021/NĐ-CP; lần thứ 3 giảm từ ngày 1/7/2023 đến hết ngày 31/12/2023 theo Nghị định 41/2023/NĐ-CP.

Nhờ chính sách hỗ trợ 50% lệ phí trước bạ từ Chính phủ, thị trường ô tô Việt Nam năm 2024 đã vượt qua khó khăn để tăng trưởng so với năm 2023. Lũy kế 11 tháng, theo số liệu của VAMA, tổng dung lượng thị trường ô tô trong nước đạt 308.544 chiếc, tăng 17% so với năm trước. Số liệu này chưa bao gồm sản lượng bán hàng của Hyundai và VinFast.

Để đạt tỷ lệ tăng trưởng tốt trong bối cảnh khó khăn, bên cạnh sự hỗ trợ từ chính sách, các doanh nghiệp ô tô cũng nỗ lực giảm giá, khuyến mại liên tiếp nhằm kéo người tiêu dùng trở lại mua sắm. Hầu hết các đợt giảm giá, khuyến mại đều tương đương với 50% hoặc 100% mức thu lệ phí trước bạ.

Lượng xe mới ra mắt kỷ lục

Đây có thể xem là một nghịch lý nhưng dễ chịu của thị trường ô tô Việt Nam năm 2024 vừa qua. Bởi trên thực tế, dù những khó khăn vẫn được cho là chưa hết kể từ sau đại dịch Covid-19, bằng nhiều cách, các hãng ô tô vẫn tung ra thị trường số lượng kỷ lục các mẫu xe mới.

Theo thống kê, thị trường đã chào đón ít nhất 60 mẫu xe mới hoặc thế thệ nâng cấp mới. Đây là một con số kỷ lục bởi trong những năm thị trường sôi động hơn, số lượng ô tô mới ra mắt cũng chỉ khoảng 40-50 mẫu xe.

Trong số những “tân binh” ra mắt thị trường năm vừa qua có không ít các mẫu xe đến từ Trung Quốc, dù nhiều mẫu xe vẫn đang “chỉm nghỉm” trên thị trường như BYD Atto3, BYD Seal, Aion Y Plus, Wuling Bingo.

Ngược lại, cũng có không ít các mẫu xe mới tạo được hiệu ứng tích cực như Mitsubishi Xforce, Hyundai Santa Fe, Toyota Corolla Cross và đặc biệt là VinFast VF 3.

Triển lãm Vietnam Motor Show trở lại với nhiều khác biệt

Sau năm 2023 bị ngắt quãng do những bất đồng của 2 nhóm doanh nghiệp ô tô nhập khẩu và lắp ráp trong nước, triển lãm Vietnam Motor Show (VMS) đã chính thức tái xuất và diễn ra vào cuối tháng 10 tại TP.HCM.

Đáng chú ý là ngay lần trở lại này, triển lãm VMS 2024 đã có những thay đổi lớn. Thay đổi có phần đáng tiếc là toàn bộ các thương hiệu hạng sang đều rút lui khi có sự xuất hiện của các thương hiệu đến từ Trung Quốc. Bên cạnh đó, một số thương hiệu lớn cũng tạm thời vắng mặt như Volkswagen, Ford.

Đổi lại, VMS 2024 lại có sự góp mặt của một số thương hiệu ô tô lần đầu tham dự như MG, BYD, GAC và Skoda.

Bên cạnh đó, đây cũng là kỳ triển lãm đầu tiên được tổ chức bởi cả 3 khối doanh nghiệp gồm VAMA, nhóm các nhà nhập khẩu ô tô chính hãng (VIVA) và Hiệp hội các Nhà sản xuất xe máy Việt Nam (VAMM).

Ô tô Trung Quốc ào ạt gia nhập

Cùng với lượng các mẫu xe mới ra mắt kỷ lục, thị trường ô tô Việt Nam năm 2024 cũng chứng kiến màn đổ bộ đông đảo chưa từng có của các thương hiệu đến từ Trung Quốc. Chỉ tính riêng trong năm 2024 đã có đến 8 thương hiệu Trung Quốc gia nhập thị trường ô tô Việt Nam, bao gồm Aion, BYD, GAC, Dongfeng, Geely, Jaecoo, Omoda và Zeekr.

“Ồn ào” nhất là Aion và BYD với khi tung đến 8 mẫu xe ra thị trường và tất cả đều là xe thuần điện. Mặc dù vậy, điểm yếu của các thương hiệu này là chất lượng sản phẩm chưa được khẳng định trong khi hệ thống phân phối còn ít ỏi, nhất là bất lợi về trạm sạc khi người tiêu dùng đều phải tự tìm giải pháp sạc tại nhà hoặc trông chờ các đơn vị thứ 3 đầu tư. Trong khi đó, người tiêu dùng Việt có lợi thế rất lớn với thương hiệu VinFast khi vừa được giảm giá, vừa sở hữu hệ thống hàng nghìn trạm sạc trên toàn quốc và đặc biệt là được miễn phí sạc cho đến hết tháng 6/2027.

Mặc dù vậy, cũng có một số hãng xe Trung Quốc tạo được ấn tượng khá tốt khi giới thiệu các dòng sản phẩm chất lượng cùng chính sách bán hàng, hậu mãi được đánh giá cao.

Một số mẫu xe đang tạo được hiệu ứng tích cực có thể kể đến như Lynk & Co 06, Omoda C5, MG7 hay Haval H6. Điểm khác biệt của các mẫu xe này là mức giá bán lẻ được cho là hợp lý, có thể cạnh tranh với các đối thủ đến từ Nhật Bản, cùng với chính sách bảo hành và hậu mãi khá tốt.