Theo đó, Bộ Tài chính cho rằng, dự án tuyến metro số 1 hiện có vướng mắc vì các căn cứ quy định. Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) tính toán phần vốn cấp phát cho dự án theo đồng Việt Nam tại thời điểm phê duyệt Quyết định đầu tư dự án ban đầu song nay áp dụng đồng tiền vay là yên Nhật lại có chênh lệch.

Về vấn đề tỷ lệ cấp phát/cho vay lại, căn cứ ý kiến đồng thuận của TPHCM, Bộ Tài chính đã báo cáo và được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận về tỷ lệ cấp phát dự án là 67,5%/tổng vốn vay theo tổng mức đầu tư ban đầu. Phần tổng mức đầu tư tăng thêm áp dụng cơ chế cho vay lại toàn bộ.

Để thúc đẩy giải quyết dứt điểm vấn đề trên, Bộ Tài chính đề nghị UBND TPHCM sớm thống nhất với Bộ KH&ĐT xác định số vốn cấp phát cho dự án phù hợp với cơ chế tài chính đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Bộ Tài chính khẳng định, ngay khi dự án được giao kế hoạch vốn cấp phát và có đề nghị rút vốn, Bộ sẽ thực hiện rút vốn.

Với dự án tuyến metro số 2, Bộ Tài chính cho biết các Quyết định của UBND TPHCM và quyết định của các cấp có thẩm quyền về việc phê duyệt dự án, Bộ này đã ký các Hiệp định vay từ các nguồn Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB), EIB và Ngân hàng Tái thiết Đức (KfW) cho dự án.

Tuy nhiên, tiến độ thực hiện của dự án là rất chậm. Phần lớn giá trị vốn vay đã cam kết phải hủy và mới chỉ giải ngân cho chi phí tài chính (khoảng 40,34 triệu USD), chưa giải ngân cho xây lắp, mua sắm thiết bị.

Trả lời báo chí, Bộ Tài chính khẳng định đến nay, toàn bộ hiệp định vay tài trợ dự án metro số 2 đều đã hết hạn giải ngân hoặc đã hủy.

Theo Bộ Tài chính, đối với việc gia hạn thời gian giải ngân dự án, tại thư ngày 5/8 gửi Bộ Tài chính, KfW - đơn vị cho vay chỉ đồng ý gia hạn thời hạn giải ngân của phần vốn viện trợ không hoàn lại (đến ngày 30/12/2026). Đối với phần vốn vay, Bộ Tài chính vẫn chưa nhận được ý kiến đồng thuận của KfW về việc gia hạn và điều chỉnh lịch trả nợ gốc.

Bộ Tài chính cho biết đã có ý kiến đề nghị UBND TP HCM cập nhật về tiến độ triển khai dự án đến nay, đồng thời có ý kiến về các đề xuất của KfW nêu tại thư ngày 5/8 vừa qua.

Bên cạnh đó, Bộ Tài chính yêu cầu TPHCM đề xuất ý kiến trao đổi với KfW về trách nhiệm trả phí cam kết đối với phần vốn vay theo quy định của Thỏa thuận vay trong giai đoạn từ khi hết hạn giải ngân vào ngày 30/12/2020 đến khi KfW đồng ý tiếp tục gia hạn thời hạn giải ngân (ở mức 0,25%/năm tính trên số vốn chưa rút) trong trường hợp KfW đồng ý việc gia hạn đối với phần vốn vay.

Căn cứ ý kiến trả lời của UBND TPHCM về nội dung này, Bộ Tài chính khẳng định sẽ tiếp tục trao đổi với KfW về việc gia hạn thời hạn giải ngân khoản viện trợ và khoản vay.

Trước đó, UBND TPHCM có văn bản gửi các Bộ Tài chính, Bộ KH&ĐT về kiến nghị gỡ khó về nguồn vốn liên quan đến 2 dự án metro số 1 và metro số 2.

Theo UBND TPHCM việc chậm trễ trong việc xác định vốn ODA cấp phát từ ngân sách Trung ương còn lại của dự án khiến TP HCM không kịp giải ngân vốn ODA cấp phát từ thỏa thuận.

Ngoài tuyến metro số 1, tiến độ tuyến metro số 2 (Bến Thành - Tham Lương) cũng bị chững lại do chưa được tháo gỡ một số vướng mắc về vốn. Để gỡ vướng, UBND TP HCM vừa có báo cáo việc triển khai vốn ODA từ chính phủ Đức cho tuyến metro số 2 đến các bộ liên quan.

Hà Yên