Cuộc gặp diễn ra khi Ngoại trưởng Blinken trở về từ chuyến công du nước ngoài đầu tiên tới các đồng minh quan trọng của Hoa Kỳ là Nhật Bản và Hàn Quốc, sẽ diễn ra trong bối cảnh những gì đang được định hình là một động lực ngoại giao lớn của Hoa Kỳ nhằm củng cố các liên minh ở châu Á và châu Âu để đối phó Trung Quốc.

Cố vấn an ninh quốc gia Jake Sullivan sẽ tham gia cuộc họp tại Anchorage với nhà ngoại giao hàng đầu của Trung Quốc, Dương Khiết Trì và Ủy viên Quốc vụ Vương Nghị, Thư ký báo chí Nhà Trắng Jen Psaki cho biết, nói thêm rằng chính quyền sẽ tiếp cận các mối quan hệ với Trung Quốc "trong bước đi" với các đối tác.

“Điều quan trọng đối với chúng tôi là cuộc họp đầu tiên của chính quyền này với các quan chức Trung Quốc được tổ chức trên đất Mỹ và diễn ra sau khi chúng tôi đã gặp và tham khảo ý kiến ​​chặt chẽ với các đối tác và đồng minh ở cả châu Á và châu Âu”, bà Psaki nói trong một cuộc họp báo.

Thư ký báo chí Nhà Trắng cũng cho biết cuộc họp sẽ là “cơ hội để giải quyết nhiều vấn đề, bao gồm cả những vấn đề mà chúng tôi có những bất đồng sâu sắc”.

Chính quyền của Tổng thống Joe Biden đã cam kết xem xét các yếu tố trong chính sách của Hoa Kỳ đối với Trung Quốc, khi hai nền kinh tế lớn nhất thế giới điều hướng mối quan hệ băng giá đã chìm xuống mức thấp nhất trong nhiều thập kỷ trong nhiệm kỳ tổng thống của Donald Trump.

Tổng thống Joe Biden và người đồng cấp Trung Quốc, Tập Cận Bình, đã tổ chức cuộc điện đàm đầu tiên với tư cách là nhà lãnh đạo vào tháng trước và tỏ ra mâu thuẫn trong hầu hết các vấn đề, ngay cả khi ông Tập cảnh báo rằng đối đầu sẽ là một "thảm họa" đối với cả hai quốc gia.

Phát biểu trước Ủy ban Đối ngoại Hạ viện hôm thứ Tư (10/3), Ngoại trưởng Blinken báo hiệu cuộc họp vào tuần tới sẽ không trở lại với các cuộc đối thoại cấp cao thường xuyên được sử dụng dưới các chính quyền Mỹ trước đây, vốn ngày càng bị chỉ trích ở Washington vì đã mang lại ít tiến bộ về những bất bình của Mỹ với Bắc Kinh.

“Tại thời điểm này, không có ý định cho một loạt các cam kết tiếp theo. Những cam kết đó, nếu họ muốn tuân theo, thực sự phải dựa trên đề xuất rằng chúng tôi đang nhìn thấy tiến bộ hữu hình và kết quả hữu hình về các vấn đề mà chúng tôi quan tâm với Trung Quốc”, Blinken nói.

Thúc đẩy ngoại giao kiểu Mỹ

Ngoại trưởng Blinken cũng nói rằng nếu Trung Quốc khẳng định họ không vi phạm nhân quyền đối với người Hồi giáo Duy Ngô Nhĩ ở khu vực Tân Cương, họ nên cho thế giới quyền tiếp cận khu vực này.

Các chuyên gia và các nhóm nhân quyền của Liên Hợp Quốc nói rằng Trung Quốc đã giam giữ hơn một triệu người Duy Ngô Nhĩ và các dân tộc thiểu số khác ở đó. Tuy nhiên, Bắc Kinh phủ nhận các hành vi lạm dụng, nói rằng các cơ sở trong khu vực là để đào tạo nghề nhằm chống lại nguy cơ khủng bố.

Các cuộc hội đàm giữa các nhà ngoại giao hàng đầu hai bên sẽ diễn ra sau chuyến thăm của Blinken và Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Lloyd Austin tới Nhật Bản và Hàn Quốc vào tuần tới, cũng như hội nghị thượng đỉnh trực tuyến vào thứ Sáu (12/3) giữa Tổng thống Joe Biden và các nhà lãnh đạo Nhật Bản, Ấn Độ và Australia.

Đó sẽ là cuộc họp cấp lãnh đạo đầu tiên của nhóm bốn nước, được gọi là Nhóm Bộ tứ, được coi là một phần trong nỗ lực của Hoa Kỳ nhằm thúc đẩy ngoại giao ở châu Á để cân bằng sức mạnh quân sự và kinh tế ngày càng tăng của Trung Quốc.

Bonnie Glaser, một chuyên gia về châu Á tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế, cho biết thời điểm diễn ra cuộc họp gửi thông điệp tới Bắc Kinh rằng các liên minh của Hoa Kỳ rất mạnh mẽ.

Các cuộc thảo luận có thể sẽ tập trung vào các chính sách của Trung Quốc đối với Hồng Kông, áp lực của nước này đối với Đài Loan, vấn đề Tân Cương và những gì Washington coi là sự ép buộc kinh tế đối với Úc, bà Glaser nói.

“Nếu Trung Quốc lặp lại thông điệp của họ trong các bài phát biểu gần đây rằng Mỹ phải chịu trách nhiệm về các vấn đề trong mối quan hệ Mỹ-Trung và do đó, quả bóng là ở tòa án Mỹ, thì cuộc gặp này sẽ không có gì tích cực”, bà Glaser cho biết thêm.