Vụ việc bắt đầu từ năm 2011 khi xuất hiện các cáo buộc rằng chế độ của Gadhafi đã chuyển tiền để tài trợ cho chiến dịch của ông Sarkozy. Đến năm 2012, tờ báo điều tra Pháp Mediapart đã công bố một tài liệu được cho là từ cơ quan tình báo Libya, ghi rõ rằng chính quyền Gadhafi đã đồng ý tài trợ 50 triệu euro (52 triệu đô la) cho chiến dịch của Sarkozy.

Ông Sarkozy bác bỏ tài liệu này, cho rằng đó là giả mạo. Tuy nhiên, các nhà điều tra khẳng định tài liệu có vẻ đáng tin cậy dù chưa có bằng chứng chắc chắn về các giao dịch tài chính cụ thể.

Thời điểm đó, chính quyền của Sarkozy duy trì mối quan hệ thân thiết với Gadhafi, thậm chí đón tiếp ông này long trọng tại Paris vào năm 2007. Tuy nhiên, đến năm 2011, Sarkozy đã ủng hộ chiến dịch quân sự do NATO dẫn đầu tại Libya, dẫn đến cái chết của Gadhafi.

Ông Sarkozy, 69 tuổi, hiện phải đối mặt với các cáo buộc bao gồm tham nhũng thụ động, tài trợ chiến dịch bất hợp pháp và che giấu tài sản công bị biển thủ. Ngoài Sarkozy, còn có 11 bị cáo khác, bao gồm các cựu bộ trưởng và những người trung gian, bị buộc tội hỗ trợ các giao dịch tài chính trái phép.

Chi phí chính thức cho chiến dịch tranh cử năm 2007 của Sarkozy được công bố là 20 triệu euro. Tuy nhiên, các cáo buộc cho rằng con số thực tế đã được tăng lên nhờ tiền mặt bất hợp pháp từ Libya.

Luật sư của Sarkozy, Christophe Ingrain, khẳng định: “Không có tài trợ nào từ Libya cho chiến dịch. Chúng tôi tin rằng tòa án sẽ đủ can đảm để xem xét sự việc một cách khách quan, thay vì bị dẫn dắt bởi các giả thuyết mơ hồ...”.

Một trong những nhân chứng quan trọng của vụ án là doanh nhân Pháp-Liban Ziad Takieddine. Ông từng khai báo vào năm 2016 với Mediapart rằng đã mang ba vali tiền mặt từ Libya đến Bộ Nội vụ Pháp. Tuy nhiên, sau đó Takieddine đã rút lại lời khai của mình, làm dấy lên nghi vấn về việc có áp lực hay tác động từ bên ngoài để thay đổi lời khai.

Một cuộc điều tra riêng đã được mở liên quan đến cáo buộc làm sai lệch lời khai. Ông Sarkozy cũng bị buộc tội cố gắng tác động đến nhân chứng, nhưng ông phủ nhận mọi cáo buộc này.

Ngoài ra, cựu Bộ trưởng Dầu mỏ Libya Shukri Ghanem cũng được cho là đã ghi chép chi tiết về các khoản thanh toán. Tuy nhiên, cái chết bí ẩn của ông vào năm 2012 và việc phát hiện các ghi chú của ông đã làm tăng thêm nghi ngờ về quy mô tài trợ từ Libya.

Nếu bị kết tội, ông Sarkozy có thể đối mặt với án tù lên đến 10 năm. Đây không phải là lần đầu tiên ông gặp rắc rối pháp lý. Trước đó, ông Sarkozy đã bị kết án vì tham nhũng và vi phạm quy định tài trợ chiến dịch trong các vụ việc khác. Năm ngoái, ông bị tuyên án quản thúc tại gia và đeo vòng điện tử vì cố gắng hối lộ một thẩm phán.

Dù vậy, đội ngũ của Sarkozy tiếp tục khẳng định ông vô tội, cho rằng vụ án liên quan đến Libya là một âm mưu không có căn cứ.

Phiên tòa dự kiến kéo dài đến ngày 10/4/2025, với phán quyết được đưa ra sau đó.

Vụ án của Sarkozy không chỉ ảnh hưởng đến hình ảnh cá nhân ông mà còn đặt ra câu hỏi lớn về mối quan hệ tài chính và chính trị giữa các nước phương Tây với chế độ Gadhafi. Sự kiện này cũng phản ánh những hệ quả kéo dài từ các quyết định chính trị và can thiệp quân sự của phương Tây ở Trung Đông.

Cao Phong (theo Newsweek, CNN)