+ Thưa Tiến sĩ, ông từng phát biểu rằng, Nhà nước nên tin tưởng giao nhiệm vụ dự án cho doanh nghiệp tư nhân. Ông có thể phân tích rõ hơn về điều này?

- Đại biểu Quốc hội – TS Nguyễn Văn Thân: Tôi bảo lưu quan điểm này, bởi vì doanh nghiệp tư nhân của chúng ta bây giờ đã “lớn” rồi. Nếu giao nhiệm vụ cho doanh nghiệp tư nhân, họ sẽ sử dụng nguồn vốn rất hiệu quả, tiết kiệm, đảm bảo chất lượng đúng quy định.

Cũng cần nói thêm, các doanh nghiệp nhỏ và vừa có vai trò rất quan trọng trong tạo việc làm, xóa đói giảm nghèo, cải thiện thu nhập cho người lao động, đóng góp cho ngân sách nhà nước; đảm bảo an sinh xã hội… Nếu chúng ta có cơ chế quản lý linh hoạt, các doanh nghiệp nhỏ và vừa là nơi dễ dàng thích nghi với thay đổi thị trường, đóng góp vào phát triển của đất nước. Tuy nhiên, tiềm năng và dư địa phát triển vẫn chưa được khai thác hiệu quả. 

Khu vực kinh tế tư nhân đang vươn lên mạnh mẽ, với tỷ lệ đóng góp khoảng 50% GDP, 56% tổng vốn đầu tư toàn xã hội và tạo ra hơn 82% việc làm. Trong đó, khối doanh nghiệp tư nhân trong nước chiếm tỷ trọng 28% GDP, cao hơn tất cả các khu vực kinh tế khác, bao gồm cả khối FDI.

Với khả năng đóng góp của kinh tế tư nhân như đã nêu, nếu khu vực này tăng trưởng bền vững ở mức 2 con số thì mục tiêu tăng trưởng Việt Nam trên 8% vào năm 2025 và 2 con số vào năm 2026-2030 chắc chắn sẽ thành công.

Theo tôi, với các dự án, dự án nào thuộc Chính phủ thì Thủ tướng quyết, thuộc Bộ thì Bộ quyết, thuộc tỉnh thì tỉnh quyết. Điều này nhằm tránh phiền hà trong khi đấu thầu. Hiện nay, đấu thầu mất rất nhiều thời gian. Cần gỡ bỏ các nút thắt đang triển khai của các dự án trên tinh thần vì mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội.

+ Ông có thể cho biết những khó khăn, vướng mắc lớn nhất mà các doanh nghiệp nhỏ và vừa đang gặp phải? Cũng như những kiến nghị tháo gỡ?

- Đại biểu Quốc hội – TS Nguyễn Văn Thân: Tháo gỡ cho doanh nghiệp là góp phần tháo gỡ khó khăn cho nền kinh tế đất nước, doanh nghiệp phát triển là đất nước phát triển.

Hiện nay, doanh nghiệp rất cần vốn; đồng thời, cũng mong muốn đơn giản hóa thủ tục hành chính để tháo gỡ khó khăn.

Chúng tôi kiến nghị, ưu tiên doanh nghiệp nhỏ và vừa tham gia trong các dự án lớn, dự án trọng điểm quốc gia như Dự án đường sắt, đường bộ cao tốc và cảng hàng không… với tỷ lệ đơn hàng tối thiểu khoảng 30%; đồng thời áp dụng chính sách ưu đãi cho doanh nghiệp lớn và FDI dựa trên tỷ lệ nội địa hóa với tỷ lệ nội địa hóa tối thiểu 30%.

Bên cạnh đó, cần giảm thuế thu nhập doanh nghiệp cho doanh nghiệp nhỏ và vừa; mở rộng hình thức cho vay thế chấp dựa trên tài sản hình thành trong tương lai cho doanh nghiệp nhỏ và vừa, giúp doanh nghiệp nhỏ và vừa tiếp cận vốn vay dễ dàng hơn; cải cách thủ tục hành chính và môi trường kinh doanh, phấn đấu giảm ít nhất 30% thời gian xử lý thủ tục hành chính; giao chỉ tiêu phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa cho các địa phương nhằm đạt mục tiêu 1,5 triệu doanh nghiệp vào năm 2025; về ngành bất động sản, nên xem xét quy định giá thu tiền sử dụng đất 10-12% trên giá bán bất động sản theo thị trường, bãi bỏ quy định về trần lãi 10% đối với các dự án nhà ở xã hội và sớm có giải pháp tháo gỡ những dự án bất động sản đang vướng mắc pháp lý…

Một điều rất quan trọng nữa là kiến nghị Chính phủ đề xuất với Trung ương ban hành một Nghị quyết riêng mang tính “đột phá” về phát triển kinh tế tư nhân, trong đó có doanh nghiệp nhỏ và vừa.

+ Đại biểu Quốc hội nhìn nhận như thế nào về sự quyết liệt chỉ đạo, sự đồng hành của Chính phủ để “tìm điểm nghẽn”, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp trong thời gian gần đây?

- Đại biểu Quốc hội – TS Nguyễn Văn Thân: Tôi đánh giá cao sự chủ động và quyết liệt của Chính phủ trong việc đồng hành cùng doanh nghiệp. Việc Thủ tướng trực tiếp đối thoại với doanh nghiệp nhỏ và vừa không chỉ thể hiện sự lắng nghe, mà còn tạo niềm tin vững chắc cho cộng đồng doanh nghiệp.

Theo tôi, điều quan trọng nhất là các giải pháp phải đi vào thực tiễn, giúp doanh nghiệp tiếp cận chính sách thuận lợi hơn, giảm bớt rào cản về thủ tục và nguồn lực.

Tôi kỳ vọng, với sự chỉ đạo sát sao, Chính phủ sẽ tiếp tục có những chính sách thiết thực, tạo điều kiện cho doanh nghiệp nhỏ và vừa đóng góp nhiều hơn vào tăng trưởng kinh tế của đất nước trong kỷ nguyên mới.

+ Xin trân trọng cảm ơn ông!

Thiên An (Thực hiện)