Trước việc 5,42 ha rừng cây ngập mặn bị chết hàng loạt tại tiểu khu HA, phường Đông Hải 2, quận Hải An, Hải Phòng, Chi cục Kiểm lâm Hải Phòng đã có công văn đề nghị Viện Nghiên cứu Sinh thái và Môi trường rừng hỗ trợ xác định nguyên nhân.

Theo đó, Viện Nghiên cứu sinh thái và môi trường rừng (Viện Khoa học lâm nghiệp Việt Nam) đã có kết quả xác định nguyên nhân sơ bộ.

Qua khảo sát tại Lô 7 – RTM khoảnh 4, tiểu khu HA, rừng chủ yếu gồm 2 loài cây là bần chua và sú. Để xác định nguyên nhân khiến cây rừng bị chết, Viện Nghiên cứu sinh thái và môi trường rừng đã phối hợp với Chi cục Kiểm lâm Hải Phòng tiến hành lấy mẫu đất, nước để phân tích.

Kết quả phân tích cho thấy, đất có phản ứng kiềm, dạng mặn clo-sunfat, độ mặn trung bình, nghèo dinh dưỡng. Nước có độ pH trung tính, phù hợp với cây ngập mặn, tuy nhiên độ mặn khá cao (43-44%), ít phù hợp với cây bần chua.

Theo dõi mực nước tại lô rừng trong vòng 10 ngày cho thấy, mực nước tại cọc tiêu gần như không thay đổi, nước trong lô rừng không lưu thông, khu rừng luôn duy trì mực nước sâu khoảng 1,5 m - 2,3 m, không có thời gian phơi bãi.

Trên cơ sở kết quả khảo sát và phân tích, Viện Nghiên cứu sinh thái và môi trường rừng cho rằng việc san lấp mặt bằng các khu công nghiệp xung quanh lô rừng đã làm dòng chảy thủy triều không lưu thông được.

Đây chính là nguyên nhân gây ra hiện tượng bao bí khi cây rừng thường xuyên bị ngập triều sâu. Thời gian ngập liên tục làm cho bộ rễ khí sinh của cây bần, cây sú không thể hô hấp được làm cây bị chết.

Sau khi cây rừng chết, gốc và bộ rễ cây bị thối, trong môi trường nước bao bí làm cho quá trình phân hủy chất hữu cơ trong đất nhanh hơn, gây ô nhiễm môi trường đất, nước làm cho cây rừng bị chết hàng loạt.

Hiện tượng bao bí xung quanh vì thế cũng làm độ mặn của nước tăng cao (43-44%) trong khi cây bần chua chỉ sinh trưởng tốt trong điều kiện độ mặn nước từ 5 - 20%.

Với những phân tích trên, Viện Nghiên cứu sinh thái và môi trường rừng khẳng định việc rừng ngập mặn ở khu vực trên có thể hồi phục là rất khó, việc trồng lại rừng cũng rất khó khăn.

Do đó, Viện Nghiên cứu sinh thái và môi trường rừng đề nghị TP Hải Phòng xem xét lại quy hoạch nếu cần thiết phải trồng phục hồi lại khu rừng trên, cần áp dụng các biện pháp kỹ thuật như: khơi thông dòng chảy, cải tạo nền và lựa chọn loại cây phù hợp hơn.

Tuy nhiên, việc trồng lại rừng sẽ có chi phí lớn, do đó cần tính toán hiệu quả kinh tế đầu tư trồng lại rừng so với giá trị phòng hộ, bảo vệ môi trường do khu rừng mang lại.