Hơn 58.000 khách hàng mua nhà tại các dự án TP HCM chưa được cấp sổ hồng

HoREA vừa có báo cáo khái quát về thực trạng quản lý đất đai tại TP HCM. Theo báo cáo này, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch HoREA cho biết: Trong giai đoạn 2015 - 2020, cả nước có hàng trăm dự án nhà ở thương mại không thể triển khai thực hiện hoặc không thể thực hiện các thủ tục đầu tư xây dựng, gây ra tình trạng thiếu hụt nguồn cung dự án.

Nguyên nhân được xác định là do một số vướng mắc về pháp lý, trong đó trọng tâm của vướng mắc nằm ở điểm c khoản 2 Điều 22 và khoản 1, khoản 4 Điều 23 Luật Nhà ở 2014 (Luật Nhà ở cũ).

Điều này dẫn đến hiện tượng thiếu hụt nguồn cung nhà ở thương mại, đẩy giá nhà tăng liên tục trong các năm qua và làm gia tăng tình trạng lệch pha phân khúc thị trường.

Theo đó, phân khúc nhà ở cao cấp luôn luôn chiếm tỷ trọng áp đảo trên thị trường, chiếm trên dưới 70% thị phần và rất thiếu căn hộ nhà ở bình dân có giá vừa túi tiền phù hợp với khả năng tài chính của đông đảo người có thu nhập trung bình, thu nhập thấp trong xã hội.

Điều này cũng tác động tiêu cực đến mục tiêu bảo đảm an sinh xã hội về nhà ở, vừa gây thiệt hại cho các doanh nghiệp đã bỏ ra nguồn vốn rất lớn để tạo lập quỹ đất này bị chôn vốn nhiều năm do không được thực hiện dự án nhà ở thương mại.

Theo ông Châu, hiện nay, do vướng mắc pháp lý chiếm 70% khó khăn, vướng mắc của các dự án và các doanh nghiệp chủ đầu tư dự án bất động sản, nhà ở nên TP HCM có 148 dự án bất động sản, nhà ở thương mại, nhà ở xã hội chưa thể hoàn thành thủ tục đầu tư, xây dựng, kinh doanh hoặc bị dừng triển khai thực hiện.

Việc này dẫn đến hệ quả là có khoảng hơn 58.000 khách hàng mua nhà tại các dự án chưa được cấp sổ hồng. Vì vậy, trong tình cảnh hiện nay, TP HCM cần phải ưu tiên cấp sổ hồng cho người mua nhà là bên vô can, yếu thế.

Còn đối với “phần lỗi” của chủ đầu tư (nếu có) trong việc chấp hành pháp luật về đầu tư, xây dựng, kinh doanh hoặc việc thế chấp dự án tại các ngân hàng thương mại, ông Châu kiến nghị tách ra xử lý riêng.

Năm 2020 - 2023 là giai đoạn khó khăn nhất của thị trường bất động sản

Chủ tịch HoREA nhấn mạnh, trong giai đoạn 2017-2023 thì 4 năm 2020-2023 là giai đoạn khó khăn nhất của thị trường bất động sản.

Thị trường vừa bị tác động của đại dịch Covid-19, vừa chịu ảnh hưởng các xung đột lợi ích giữa các nước lớn, xung đột địa chính trị ở một số khu vực làm tăng nguy cơ lạm phát, giảm tổng cầu, đứt gãy chuỗi cung ứng toàn cầu.

Yếu tố này tác động trực tiếp đến nền kinh tế và thị trường bất động sản Việt Nam. 

Cũng theo Chủ tịch HoREA, “vùng đáy” khó khăn của thị trường bất động sản rơi vào quý 1/2023 và kể từ sau đó thì thị trường bất động sản dần phục hồi trở lại.

Kết thúc năm 2023 cho thấy, thị trường bất động sản đã vượt qua giai đoạn khó khăn nhất và dự báo sẽ tăng trưởng trở lại bình thường vào năm 2025 trở đi, do có “độ trễ” của các chính sách.

Theo Chủ tịch HoREA, tại kỳ họp thứ 7 này nếu được Quốc hội thông qua đề nghị áp dụng sớm 6 tháng kể từ ngày 1/7/2024 đối với Luật Đất đai 2024, Luật Nhà ở 2023, Luật Kinh doanh bất động sản 2023 sẽ bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất của hệ thống pháp luật, xử lý được các “vướng mắc” của thực tiễn và đáp ứng yêu cầu, nguyện vọng của người dân, cộng đồng doanh nghiệp, nhà đầu tư.

Trong quý 1/2024, chỉ có 1 dự án nhà ở thương mại được “chấp thuận chủ trương đầu tư đồng thời với chấp thuận nhà đầu tư” với diện tích 3.647,4 m2 và chỉ có 1 dự án (cũ) đã hoàn thành đầu tư xây dựng với quy mô 219 căn hộ và không có dự án nhà ở thương mại nào đủ điều kiện huy động vốn bán nhà ở hình thành trong tương lai và có 62 dự án nhà ở thương mại (dự án cũ) đang triển khai với 28.462 căn hộ.

Cũng không có dự án nhà ở xã hội nào được chấp thuận chủ trương đầu tư hoặc được cấp giấy phép xây dựng; chỉ có 1 dự án nhà ở xã hội (dự án cũ) đã hoàn thành với 242 căn hộ và đang triển khai thực hiện 7 dự án nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân (dự án cũ) với 4.996 căn hộ.

“Do vậy trong năm 2024, thị trường bất động sản TP HCM sẽ còn tiếp tục mất cân đối cung - cầu nhà ở, thiếu hụt nguồn cung nhà ở dẫn tới hệ quả giá nhà có thể bị đẩy lên cao hoặc neo giá cao, đặc biệt là vẫn lệch pha về phân khúc nhà ở cao cấp và rất thiếu nguồn cung nhà ở thương mại giá bình dân, nhà ở xã hội”, ông Châu nói.