Chính quyền của Tổng thống Mỹ Joe Biden đã bắt đầu xem xét lại cuộc chiến thương mại của người tiền nhiệm với Trung Quốc và các hành động khác được thực hiện nhằm chống lại Bắc Kinh, đồng thời sẽ làm việc với các đồng minh để ngăn chặn “lạm dụng kinh tế trên nhiều mặt” của nước này.

Cam kết về “một cách tiếp cận kiên nhẫn”, thư ký báo chí của Nhà Trắng Jen Psaki cho biết hôm thứ vừa rồi rằng ông Biden “sẽ thực hiện một cách tiếp cận đa phương để can dự với Trung Quốc, và điều đó bao gồm việc đánh giá các mức thuế hiện đang được áp dụng và Tổng thống Biden cũng muốn đảm bảo rằng dù thực hiện bất kỳ bước đi nào thì nước Mỹ cũng sẽ phối hợp của các đồng minh và đối tác của mình, cũng như với các đảng viên Dân chủ và Cộng hòa trong Quốc hội ”.

Cuộc chiến thương mại mà cựu tổng thống Donald Trump bắt đầu với Trung Quốc vào năm 2018 đã ngừng leo thang một năm trước, khi ông và Phó Thủ tướng Trung Quốc Liu He ký một thỏa thuận giai đoạn một cam kết với Bắc Kinh về các mục tiêu cụ thể cho việc mua hàng hóa và dịch vụ của Mỹ.

Ý định của Biden đối với thuế quan trừng phạt đã trở thành trọng tâm chính trên mặt trận Mỹ-Trung như một dấu hiệu cho thấy ban lãnh đạo mới ở Washington sẽ xử lý mối quan hệ song phương như thế nào.

Phân tích dữ liệu hải quan Trung Quốc của Viện Kinh tế Quốc tế Peterson tuần trước cho thấy Trung Quốc chỉ hoàn thành 58% mục tiêu giai đoạn một, điều này đã đặt ra câu hỏi về việc liệu thỏa thuận giai đoạn 1 giữa Trung Quốc và Mỹ có khả thi ngay cả khi không có gián đoạn do đại dịch Covid-19 gây ra hay không.

Nhà Trắng cũng đang tiến hành các cuộc xem xét giữa các cơ quan về các vấn đề Mỹ-Trung khác, bao gồm lệnh hành pháp của Trump cấm các nhà đầu tư Mỹ mua mới ba hãng viễn thông Trung Quốc bắt đầu từ ngày 11 tháng 1 và cho đến tháng 11 để bán số cổ phần hiện có.

Psaki nói với các phóng viên Nhà Trắng rằng: “các cuộc thảo luận về lệnh cấm đầu tư vào các công ty bao gồm China Mobile và China Telecom đang được thực hiện bởi Bộ Tài chính, Nhà nước và một số cơ quan khác”.    

Thư kí Nhà trắng Psaki chia sẻ: “Tôi không muốn có bất kỳ bài đánh giá nào, nhưng chắc chắn chúng tôi đang xem xét tổng thể tất cả các đánh giá đó. Vì chúng tôi có nhiều thứ hơn để báo cáo lại cho các bạn.”

Tổng thống Joe Biden đã cam kết sẽ ngăn chặn sự lạm dụng kinh tế của Trung Quốc trên nhiều mặt và cách hiệu quả nhất để làm điều đó là thông qua phối hợp với các đồng minh và đối tác của Mỹ để thực hiện chính xác điều đó.

Tuy nhiên, kế hoạch của chính quyền Joe Biden mới về một cách tiếp cận phối hợp để đối phó với Trung Quốc được đưa ra vào đúng thời điểm mà Liên minh Châu Âu đã đồng ý với một thỏa thuận đầu tư trên phạm vi rộng với Bắc Kinh.

Các tuyên bố của Nhà Trắng về các cuộc gọi gần đây của Tổng thống Joe Biden với Thủ tướng Boris Johnson của Anh, Emmanuel Macron của Pháp và Angela Merkel của Đức đều coi Trung Quốc là vấn đề ưu tiên trong quan hệ xuyên Thái Bình Dương. Ngược lại, các tuyên bố từ chính phủ các nước Châu Âu về cùng một cuộc gọi của Biden lại không hề đề cập đến Trung Quốc.

Biden đã nhanh chóng cắt bỏ một số chính sách của tổng thống Trump trong những ngày đầu tiên mà ông nắm quyền, bao gồm cả việc Washington quay trở lại thỏa thuận khí hậu Paris. Tuy nhiên, ông vẫn chưa làm như vậy đối với bất kỳ vấn đề nào liên quan trực tiếp đến Trung Quốc.

Mô tả của Psaki về cách tiếp cận của ông Biden phù hợp với những gì mà ứng cử viên ngoại trưởng Antony Blinken của tổng thống đã nói về Trung Quốc trong phiên điều trần xác nhận của ông vào tuần trước.

Blinken nói: “Tổng thống Trump đã đúng khi thực hiện một cách tiếp cận cứng rắn hơn với Trung Quốc. Tôi rất không đồng ý với cách mà ông ấy thực hiện trong một số lĩnh vực, nhưng nguyên tắc cơ bản là đúng và tôi nghĩ rằng điều đó thực sự hữu ích cho chính sách đối ngoại của chúng tôi.”

Huy Hoàng