Mới đây, Thanh tra Chính phủ đã có Thông báo Kết luận số 238/TB-TTCP về việc kết luận thanh tra việc chấp hành pháp luật trong quản lý và sử dụng đất đai trong đó có đất có nguồn gốc từ Nông Lâm trường quốc doanh theo Chỉ thị số 11/CT-TTg ngày 04/4/2016 của Thủ tướng Chính phủ tại Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam; Tổng công ty Lâm nghiệp và Tổng Công ty Chè Việt Nam.

Nhiều vi phạm liên quan đất đai

Theo đó, bên cạnh những chuyển biến tích cực trong công tác quản lý, sử dụng đất đai của các đơn vị nêu trên, Thanh tra Chính phủ cũng chỉ ra hàng loạt tồn tại, vi phạm, khuyết điểm liên quan.

Tại Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam, kết luận thanh tra nêu Tập đoàn quản lý, sử dụng 759 cơ sở nhà, đất thuộc diện phải xử lý, sắp xếp theo quyết định của Thủ tướng. Tuy nhiên, đến cuối năm 2017, Tập đoàn trình cơ quan chức năng phê duyệt xử lý, sắp xếp 43 cơ sở; số cơ sở nhà đất còn lại hiện mới hoàn tất công tác kiểm tra hiện trạng.

Cũng theo kết luận thanh tra, Tập đoàn cho thuê một phần diện tích văn phòng làm việc chưa thực hiện đúng quy định của Luật Đất đai.

Ngoài ra, tính đến cuối năm 2017, Tập đoàn Cao su Việt Nam còn để trên 10.700ha đất bị lấn, chiếm; tập trung ở các tỉnh Đông Nam Bộ, Tây Nguyên và để diện tích đất chồng lấn giữa các công ty thuộc Tập đoàn với người dân lên tới hơn 1.700ha. Tổng diện tích đất bị lấn chiếm, chồng lấn, đến thời điểm thanh tra đã giải quyết dứt điểm được trên 476ha; chưa giải quyết dứt điểm là hơn 11.900ha, vi phạm quy định pháp luật đất đai.

Tại Tổng Công ty Lâm nghiệp Việt Nam, Thanh tra Chính phủ cho hay Tổng Công ty được giao quản lý, sử dụng 83 cơ sở nhà, đất và đến nay sắp xếp xử lý được 7 cơ sở, còn lại 76 cơ sở chưa được xử lý, sắp xếp theo quy định.

Ngoài ra, Tổng Công ty còn để tồn tại hơn 7.300ha đất bị lấn, chiếm chưa thu hồi (chiếm trên 15% tổng diện tích được giao, thuê). Việc lấn chiếm này chủ yếu xảy ra ở giai đoạn 2005 về trước.

Tại Tổng Công ty Chè Việt Nam, ở thời điểm tranh tra còn để gần 500ha đất bị lấn chiếm, tập trung ở tỉnh Phú Thọ, đến nay chưa được giải quyết dứt điểm.

Tổng Công ty này còn đưa 12 khu đất để góp vốn liên doanh, liên kết, cho thuê lại đất không đúng quy định thoái vốn không thông qua đấu giá, vi phạm nhiều quy định liên quan.

Cũng theo Kết luận thanh tra, một số tỉnh, thành phố còn để tình trạng đất đai bị lấn chiếm, không xử lý hoặc việc xử lý, thu hồi chưa dứt điểm. Tại 3 Tập đoàn, Tổng Công ty với tổng diện tích là 18.241,64ha, vi phạm Luật Đất đai và Nghị định của Chính phủ.

Chưa giải quyết dứt điểm tranh chấp, chồng lấn về đất đai với tổng diện tích tại 03 Tập đoàn, Tổng Công ty là 2.844,49ha.

Một số tỉnh, thành phố chậm nhận bàn giao đất đai từ các Tập đoàn, Tổng công ty với tổng diện tích đất là 49,1 19,66ha, gây lãng phí đất đai.

UBND một số tỉnh chưa giải quyết dứt điểm những vướng mắc trong công tác lập hồ sơ thuê đất, chưa cấp GCNQSDĐ với tổng diện tích là 62.728,15ha; trong đó, Tập đoàn cao su là 29.708ha, Tổng công ty Lâm nghiệp là 32.450,28ha, Tổng công ty Chè là 569,8ha.

Cấp sổ đỏ trái quy định?

Một trong những nội dung đã được Thanh tra Chính phủ chỉ ra tại Kết luận là việc, UBND tỉnh Lạng Sơn có Quyết định số 2021/QĐ-UBND ngày 2/11/2017 phê duyệt phương án sử dụng đất (lần 2) của Công ty Lâm nghiệp Đình Lập, thu hồi 1.825m2 đất phi nông nghiệp tại Nhà nghỉ Lâm Đình, TP. Lạng Sơn trái với Quyết định số 215/QĐ-TTg ngày 3/2/2016 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt phương án sử dụng đất của Tổng Công ty Lâm nghiệp sau cổ phần hóa (CPH) và các quy định của pháp luật về đất đai.

UBND huyện Lộc Bình cấp GCNQSDĐ cho 37 hộ dân tại xã Lợi Bác, cấp bìa xanh cho 28 hộ dân tại xã Nam Quan, diện tích đất này trùng với diện tích UBND tỉnh Lạng Sơn giao cho Công ty Lâm nghiệp Lộc Bình quản lý và sử dụng để trồng rừng và cấp 03 GCNQSDĐ cho ông Chu Văn Đặng, nguyên Giám đốc Công ty Lâm nghiệp Lộc Bình 292m2 đất (xây dựng nhà ở) vi phạm quy định tại Điểm d Khoản 2 Điều 41 Nghị định số 181/2004/NĐ-CP của Chính.

UBND huyện Đình Lập cấp sổ (bìa xanh) cho người dân trùng lên đất của Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Đinh Lập là 112,5ha.

Ngoài ra, Giám đốc Công ty Lâm nghiệp Lộc Bình, Công ty Lâm nghiệp Đình Lập (thời điểm trước khi chuyển 2 Công ty này từ tỉnh Lạng Sơn về Tổng Công ty Lâm nghiệp) ký hợp đồng với Chi nhánh Viettel Lạng Sơn cho thuê, cho mượn đất (Công ty Lâm nghiệp Đình Lập cho thuê 0,3ha; Công ty Lâm nghiệp Lộc Bình cho mượn 0,24ha) để xây dựng 05 Trạm phát sóng trên đất trồng rừng vi phạm Khoản 2 Điều 12 Luật Đất đai năm 2013.

Công ty Lâm nghiệp Lộc Bình để người dân lấn, chiếm và UBND Thị trấn Lộc Bình tự ý xây dựng 01 nhà văn hóa với diện tích khoảng 500m² đất phi nông nghiệp tại thị trấn Lộc Bình.

Từ những nội dung trên, TTCP kiến nghị, UBND tỉnh Lạng Sơn xem xét hủy bỏ việc thu hồi 1.825m2 tại số 28, đường Ngô Quyền, phường Vĩnh Trại, TP. Lạng Sơn của Công ty Lâm nghiệp Đình Lập (Quyết định số 202/QĐ-UBND ngày 02/11/2017) trái với quyết định phê duyệt kế hoạch sử dụng đất sau CPH đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Chỉ đạo UBND huyện Lộc Bình, huyện Đình Lập rà soát để xử lý đối với việc cấp GCNQSDĐ cấp trùng lên đất Công ty Lâm nghiệp Lộc Bình, Đình Lập (trong đó có 37 GCNQSDĐ đã cấp cho các hộ dân).

Xử lý việc cấp 05 GCNQSDĐ không đúng quy định cho ông Chu Văn Đặng nguyên Giám đốc Công ty, 01 GCNQSDĐ của ông Chu Văn Thiệu và xử lý việc xây dựng 02 ngôi nhà không phép trên đất của công ty, đảm bảo theo đúng quy định của pháp luật.

Minh Chí