Người đứng đầu NASA, Bill Nelson, cho biết tàu vũ trụ thử nghiệm chuyển hướng tiểu hành tinh kép (DART) có kích thước bằng chiếc tủ lạnh đã chủ động đâm vào tiểu hành tinh Dimorphos vào ngày 26 tháng 9, đẩy nó vào một quỹ đạo nhỏ hơn, nhanh hơn xung quanh tiểu hành tinh anh em nhưng lớn hơn Didymos của nó.

Ông nói: “DART đã rút ngắn quỹ đạo 11 giờ 55 phút xuống còn 11 giờ 23 phút. Tăng tốc thời gian quỹ đạo của Dimorphos lên 32 phút vượt quá mong đợi của chính NASA là 10 phút”.

Cặp tiểu hành tinh này không gây ra mối đe dọa nào cho hành tinh của chúng ta. Nhưng chúng rất lý tưởng để nghiên cứu phương pháp "tác động động học" để bảo vệ hành tinh, trong trường hợp một thiên thể nào đó có thể đâm vào Trái đất trong tương lai.

Thành công của DART như một bằng chứng về khái niệm đã biến khoa học viễn tưởng thành hiện thực. Các nhà thiên văn học vui mừng trước những hình ảnh tuyệt đẹp về vật chất trải ra hàng nghìn dặm sau vụ va chạm - những bức ảnh do kính viễn vọng không gian và trên Trái đất thu thập, cũng như một vệ tinh nhỏ đã song hành cùng với DART.

Trước khi thử nghiệm, các nhà khoa học của NASA cho biết kết quả của thử nghiệm sẽ tiết lộ liệu tiểu hành tinh có phải là một tảng đá rắn hay giống như một “đống rác” gồm các tảng đá bị ràng buộc bởi lực hấp dẫn lẫn nhau.

Nếu một tiểu hành tinh càng rắn, động lượng do tàu vũ trụ truyền đạt sẽ bị hạn chế. Nhưng nếu nó "mềm" và khối lượng đáng kể bị đẩy với vận tốc cao theo hướng ngược lại với tác động, thì sẽ có thêm một lực đẩy.

Rất ít trong số hàng tỷ tiểu hành tinh và sao chổi trong hệ mặt trời của chúng ta được coi là có khả năng gây nguy hiểm cho Trái đất, ít nhất trong vòng 100 năm tới. Nhưng sau đó không có gì đảm bảo sẽ không có điều tồi tệ xảy ra.

Ví dụ, hồ sơ địa chất cho thấy một tiểu hành tinh rộng 9,6 km đã từng tấn công Trái đất 66 triệu năm trước, đẩy thế giới vào một mùa đông dài dẫn đến sự tuyệt chủng hàng loạt của loài khủng long cùng với 75% tất cả các loài .

Ngược lại, một tiểu hành tinh có kích thước bằng Dimorphos sẽ chỉ gây ra tác động trong khu vực, chẳng hạn như tàn phá một thành phố. Tác động động học với tàu vũ trụ chỉ là một cách để bảo vệ Trái đất.

Ví như, nếu một thiên thể nguy hiểm được phát hiện sớm, một con tàu vũ trụ có thể được đưa đến bay cùng với nó trong thời gian đủ lâu để chuyển hướng đường đi của nó bằng cách sử dụng lực hút của con tàu, tạo ra cái gọi là máy kéo trọng lực. Một lựa chọn khác là phóng chất nổ hạt nhân để chuyển hướng hoặc phá hủy một tiểu hành tinh.

Bùi Huy (theo NASA, AP, CNN)