Khoảng cách còn rất lớn

Mỹ và NATO đã gửi văn bản trả lời vào hôm thứ Tư đối với yêu cầu của Nga về việc vẽ lại các thỏa thuận an ninh thời hậu Chiến tranh Lạnh ở châu Âu. Trước đó, nước này đã tập trung quân đội gần Ukraine khiến phương Tây lo ngại về một cuộc tấn công của Moscow vào nước láng giềng.

Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết Nga cần thời gian để xem xét và sẽ không vội vàng đưa ra kết luận, nhưng cho biết rằng Mỹ và NATO nói các yêu cầu chính của Nga là không thể chấp nhận được, do vậy vẫn không có nhiều chỗ cho sự lạc quan trong cuộc khủng hoảng Ukraine.

"Dựa trên những gì Mỹ và NATO gửi tới cho chúng tôi ngày hôm qua, hoàn toàn rõ ràng rằng các tài liệu đó đã không tính tới các vấn đề chính của chúng tôi. Nhưng chúng tôi sẽ không vội vàng với những đánh giá của mình", Peskov cho biết.

Phản ứng đầy sắc thái của Điện Kremlin cho thấy Nga không phớt lờ các phản ứng của Mỹ và NATO hoặc đóng cửa ngoại giao. Washington cho biết họ và các đồng minh hy vọng Nga sẽ nghiên cứu văn bản và quay lại bàn đàm phán.

"Chúng tôi thống nhất về ưu tiên ngoại giao. Nhưng chúng tôi cũng thống nhất trong quyết tâm rằng nếu Moscow từ chối đối thoại, thì cái giá phải trả sẽ rất nhanh chóng và nghiêm trọng", Bộ ngoại giao Mỹ đưa ra tuyên bố.

Trong khi đó, Bộ Ngoại giao Nga cho biết cách tốt nhất để giảm căng thẳng là NATO rút các lực lượng khỏi Đông Âu, nhưng cũng tìm cách dập tắt lo ngại về một cuộc xâm lược. Các quan chức Mỹ cho biết Tổng thống Vladimir Putin vẫn chưa quyết định có tấn công Ukraine hay không.

Alexei Zaitsev, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Nga, cho biết: "Chúng tôi đã nhiều lần tuyên bố rằng đất nước chúng tôi không có ý định tấn công bất kỳ ai. Chúng tôi coi ngay cả ý nghĩ về một cuộc chiến tranh cũng là không chấp nhận được".

Ngoại giao trong căng thẳng

Nhà Trắng cho biết, với nhiều tuần đối thoại nghiêm túc vẫn chưa đạt được bước đột phá, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã nhắc lại trong cuộc điện đàm với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy rằng Washington và các đồng minh sẵn sàng đáp trả quyết liệt nếu Nga tấn công Ukraine.

Ông Biden cho biết Mỹ "đang thăm dò thêm các hỗ trợ kinh tế vĩ mô để giúp nền kinh tế Ukraine trong bối cảnh áp lực từ việc Nga tăng cường quân sự". Một nhóm các thượng nghị sĩ Mỹ cũng đã họp để soạn thảo luật nhằm tăng viện trợ quốc phòng cho Kiev.

Các yêu cầu an ninh của Nga, được đưa ra vào tháng 12, bao gồm việc chấm dứt mở rộng NATO hơn nữa, ngăn Ukraine gia nhập và rút lực lượng và vũ khí của liên minh khỏi các nước Đông Âu từng gia nhập liên minh sau Chiến tranh Lạnh.

Các phản ứng của Mỹ và NATO không được công khai, nhưng cả hai đều từ chối những yêu cầu đảm bảo an ninh của Nga, song bày tỏ sẵn sàng thương lượng các vấn đề như kiểm soát vũ khí, các biện pháp xây dựng lòng tin và giới hạn về quy mô các cuộc tập trận quân sự.

Các nước phương Tây đã cảnh báo về các biện pháp trừng phạt kinh tế đối với Nga nếu nước này tấn công Ukraine, dựa trên các biện pháp đã được áp đặt từ năm 2014, khi Moscow sáp nhập Crimea và hậu thuẫn lực lượng ly khai ở miền đông Ukraine.

Nhưng có sự khác biệt giữa Mỹ và các đồng minh trong Liên minh châu Âu (EU), những người phụ thuộc vào Nga với khoảng một phần ba nguồn cung cấp khí đốt. Washington đang tham vấn Berlin để đảm bảo dự án đường ống dẫn dầu gây tranh cãi Dòng chảy phương Bắc từ Nga đến Đức không được tiến hành nếu Nga tấn công Ukraine.

Mỹ đã tìm cách đảm bảo với EU rằng họ sẽ giúp họ tìm được các nguồn khí đốt thay thế nếu Nga cắt giảm nguồn cung cấp. Đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc cũng cho biết họ đã yêu cầu Hội đồng Bảo an họp công khai vào thứ Hai tới để thảo luận về mối đe dọa do Nga xây dựng quân đội gần Ukraine.

Hoàng Anh