Ngành du lịch hướng tới không rác thải nhựa

Trong những năm gần đây, ngành du lịch Việt Nam ghi nhận tốc độ tăng trưởng mạnh mẽ, đóng góp tích cực vào chuyển dịch cơ cấu kinh tế. Tuy nhiên, hoạt động du lịch cũng đang tạo ra sức ép lớn đối với môi trường, đặc biệt là lượng rác thải nhựa do du khách thải ra.

Theo Viện Nghiên cứu phát triển du lịch, trung bình mỗi khách du lịch lưu trú có lượng rác thải khoảng 1,2 kg/ngày đêm và khách du lịch không lưu trú là khoảng 0,5 kg/ngày, trong đó rác thải nhựa chiếm khoảng 60%.

Dự thảo Báo cáo tổng hợp Quy hoạch hệ thống du lịch Việt Nam thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2045 cho biết năm 2023, khách du lịch đã thải ra khoảng 150.820 tấn chất thải nhựa. Con số này được dự báo sẽ tăng lên 236.000 tấn vào năm 2025 và 349.400 tấn vào năm 2030.

Đáng chú ý, chai nhựa đựng nước chiếm tỉ lệ cao nhất trong các sản phẩm nhựa dùng một lần mà du khách sử dụng, với 26,05% ở khách nội địa và 38,73% ở khách quốc tế.

Thực tế cho thấy, rác thải nhựa không chỉ gây ô nhiễm môi trường sống mà còn trực tiếp ảnh hưởng đến cảnh quan du lịch, hệ sinh thái tự nhiên và sức khỏe cộng đồng. Các bãi biển, danh thắng quốc gia, khu bảo tồn... đang phải gồng mình chống chọi với tình trạng rác thải nhựa tràn lan, gây mất mỹ quan và làm ảnh tới hình ảnh, sức hấp dẫn, khả năng cạnh tranh của ngành du lịch Việt Nam.

Trước thực trạng này, nhiều sáng kiến và mô hình đã được triển khai nhằm thúc đẩy xu hướng du lịch xanh. Mới đây, Hiệp hội Du lịch TP. Đà Nẵng phối hợp cùng Tổ chức Môi trường Thái Bình Dương Việt Nam (PE-VN) đã ra mắt Mạng lưới Du lịch Việt Nam không Rác (Vietnam Zero Waste Tourism Network - VZWTN), quy tụ các doanh nghiệp du lịch cam kết xây dựng lộ trình giảm thiểu và xử lý rác thải, tiến tới mục tiêu “không rác”.

Mạng lưới đặt mục tiêu đến năm 2030 sẽ ươm tạo ít nhất 100 doanh nghiệp tiên phong trên cả nước thực hành quản lý rác hiệu quả. Đây sẽ là những đơn vị không chỉ cam kết về mặt nguyên tắc, mà còn hành động cụ thể trong việc giảm thiểu và xử lý gần như toàn bộ lượng rác phát sinh trong quá trình kinh doanh, đến mức “không rác”.

Hưởng ứng chiến dịch toàn cầu “Tháng 7 - Nói không với đồ nhựa” (Plastic Free July), nền tảng đặt phòng Booking.com cũng công bố báo cáo Du lịch và Phát triển bền vững 2025, cho thấy những chuyển biến rõ nét trong nhận thức và hành vi của du khách Việt.

Cụ thể, 41% du khách Việt cho rằng giảm thiểu rác thải nhựa là ưu tiên hàng đầu khi lựa chọn hình thức du lịch bền vững. Tỷ lệ du khách mong muốn áp dụng thói quen tái chế và tránh sử dụng đồ dùng một lần trong chuyến đi đạt 58%, tăng so với năm 2024. Đặc biệt, 62% người được khảo sát đồng tình rằng du lịch bền vững là yếu tố quan trọng trong quyết định lựa chọn điểm đến và 90% mong muốn trải nghiệm hình thức du lịch bền vững hơn trong 12 tháng tới.

Với sự vào cuộc tích cực của các địa phương, doanh nghiệp và cộng đồng, ngành du lịch Việt Nam đang từng bước xây dựng bản đồ điểm đến du lịch xanh, hướng tới mô hình phát triển bền vững, thân thiện với môi trường.