Nghệ An: Độc đáo bánh chưng đen của các cô gái Thái ở Quỳ Hợp

Thứ năm, 11/02/2021 08:13 AM - 0 Trả lời

(CLO) Theo phong tục vào cuối năm khi cách ngày Tết Nguyên đán cổ truyền 1 ngày, đồng bào dân tộc Thái Tày Thanh (Thái đen) ở Nghệ An sẽ bắt tay vào gói bánh chưng đen, với nguyên liệu là gạo nếp và tro rơm khô được chuẩn bị sau mùa gặt lúa trong năm.

Cứ đến ngày 29 tháng Chạp hằng năm là bà con người Thái Tày Thanh ở xã Châu Thành, huyện Quỳ Hợp, tỉnh Nghệ An, lại tất bật chuẩn bị gói bánh chưng đen - 1 loại bánh truyền thống không thể thiếu trên mâm cúng vào ngày Tết của người dân nơi đây.

Ghi nhận của PV Báo Nhà báo và Công luận, tại xã Châu Thành (Quỳ Hợp, Nghệ An) vào chiều ngày 29 tháng Chạp, thời điểm chỉ còn cách Tết Nguyên đán cổ truyền đúng 1 ngày, nơi đây rộn ràng tiếng cười nói của những người con gái Thái, tiếng chày giã gạo ở hiên nhà sàn, mọi người cùng nhau làm nên chiếc bánh chưng đen độc đáo, truyền thống để cúng vào ngày Tết sắp tới.

Ghi nhận của PV Báo Nhà báo và Công luận, tại xã Châu Thành (Quỳ Hợp, Nghệ An) vào chiều ngày 29 tháng Chạp, thời điểm chỉ còn cách Tết Nguyên đán cổ truyền đúng 1 ngày, nơi đây rộn ràng tiếng cười nói của những người con gái Thái, tiếng chày giã gạo ở hiên nhà sàn, mọi người cùng nhau làm nên chiếc bánh chưng đen độc đáo, truyền thống để cúng vào ngày Tết sắp tới.

Bánh chưng đen là loại bánh đặc biệt mang nét riêng của người Thái Tày Thanh, nguyên liệu chính chỉ là gạo nếp trắng và được nhuộm đen bằng tro rơm. Cứ bắt đầu vào vụ mùa gặt cuối cùng của năm, người Thái đen lại tích 1 ít rơm khô để ngày cận Tết gói bánh chưng. Rơm được bà con cất trữ ở đây phải từ cây lúa nếp do chính tay người trong gia đình mình cắt, sau khi rửa sạch phơi khô và cất lên giàn cao ở trong nhà.

Bánh chưng đen là loại bánh đặc biệt mang nét riêng của người Thái Tày Thanh, nguyên liệu chính chỉ là gạo nếp trắng và được nhuộm đen bằng tro rơm. Cứ bắt đầu vào vụ mùa gặt cuối cùng của năm, người Thái đen lại tích 1 ít rơm khô để ngày cận Tết gói bánh chưng. Rơm được bà con cất trữ ở đây phải từ cây lúa nếp do chính tay người trong gia đình mình cắt, sau khi rửa sạch phơi khô và cất lên giàn cao ở trong nhà.

Những bó rơm vẫn hương mùi lúa nếp được người dân đưa ra đốt để lấy tro.

Những bó rơm vẫn hương mùi lúa nếp được người dân đưa ra đốt để lấy tro.

Để giữ được tro tốt, người dân sẽ gắp những đống tro còn đỏ ửng vào trong chiếc cối đã đong sẵn gạo.

Để giữ được tro tốt, người dân sẽ gắp những đống tro còn đỏ ửng vào trong chiếc cối đã đong sẵn gạo.

Tro và gạo nếp được giã đều tay. Mọi công đoạn đều do các bàn tay người phụ nữ làm, tuyệt nhiên đàn ông không được động tay vào.

Tro và gạo nếp được giã đều tay. Mọi công đoạn đều do các bàn tay người phụ nữ làm, tuyệt nhiên đàn ông không được động tay vào.

Hạt Nga Chiếng (một loại vừng mọc tự nhiên trong rừng) cũng được bỏ thêm vào giã cùng gạo và tro, để tạo vị đậm đà cho bánh.

Hạt Nga Chiếng (một loại vừng mọc tự nhiên trong rừng) cũng được bỏ thêm vào giã cùng gạo và tro, để tạo vị đậm đà cho bánh.

Báo Công luận
Sau khi đã giã đều, thành 1 màu đen. Người phụ nữ Thái sẽ sẩy trên một cái mẹt cho tro bay bớt ra ngoài và lấy gạo đã được nhuộm đen đi gói bánh.

Sau khi đã giã đều, thành 1 màu đen. Người phụ nữ Thái sẽ sẩy trên một cái mẹt cho tro bay bớt ra ngoài và lấy gạo đã được nhuộm đen đi gói bánh.

Theo chị Ngân Thị Hà (xã Châu Thành, Quỳ Hợp, Nghệ An) cho hay, gạo sau khi đã nhuộm đen sẽ được những người phụ nữ Thái đưa lên gian chính giữa của nhà mình, cùng mọi người quây quần và gói bánh chưng.

Theo chị Ngân Thị Hà (xã Châu Thành, Quỳ Hợp, Nghệ An) cho hay, gạo sau khi đã nhuộm đen sẽ được những người phụ nữ Thái đưa lên gian chính giữa của nhà mình, cùng mọi người quây quần và gói bánh chưng.

Báo Công luận

" Theo phong tục từ rất lâu rồi việc giã gạo đen và chuẩn bị sẽ phải do phụ nữ làm, người đàn ông không được phép làm chỉ đến khi gói bánh thì người đàn ông mới được gói bánh cùng." - Chị Hà cho hay.

Bánh chưng đen người Thái Tày Thanh ở Qùy Hợp không có nhân. Lá gói bánh cũng dùng lá dong rừng rửa sạch, lau khô mới đem gói. Bánh chưng để cúng ngày Tết của đồng bào nơi đây có 4 loại bánh. Khâu tôm kháu khoài (Bánh sừng trâu); Khâu tôm cộp (Bánh đôi); Khâu tôm khuản tụ (Bánh gậy); Khâu tôm pom (Bánh vuông nhỏ).

Bánh chưng đen người Thái Tày Thanh ở Qùy Hợp không có nhân. Lá gói bánh cũng dùng lá dong rừng rửa sạch, lau khô mới đem gói. Bánh chưng để cúng ngày Tết của đồng bào nơi đây có 4 loại bánh. Khâu tôm kháu khoài (Bánh sừng trâu); Khâu tôm cộp (Bánh đôi); Khâu tôm khuản tụ (Bánh gậy); Khâu tôm pom (Bánh vuông nhỏ).

Bánh chưng được hình thành gồm 2 bánh hình vuông kẹp vào với nhau tạo thành một cặp, với ý nghĩa cuộc sống ấm no, cầu cho gia đình hạnh phúc. Có tên gọi là

Bánh chưng được hình thành gồm 2 bánh hình vuông kẹp vào với nhau tạo thành một cặp, với ý nghĩa cuộc sống ấm no, cầu cho gia đình hạnh phúc. Có tên gọi là "khâu tôm cộp" ( Bánh đôi).

Bánh

Bánh "khâu tôm pom" ( Bánh vuông nhỏ). Bánh này có hình vuông nhỏ, lớn hơn hộp diêm, buộc thành chùm, mỗi chùm 5 bánh. Với ý nghĩa cầu cho sung túc, mọi sự tròn trịa, đầy đủ.

Bánh

Bánh "khâu tôm khuản tụ" ( Bánh gậy). Bánh hình chiếc gậy, với ý nghĩa cầu cho người già được sống lâu.

Ông Vi Xuân Điển (xã Châu Thành, Quỳ Hợp, Nghệ An) cho biết:

Ông Vi Xuân Điển (xã Châu Thành, Quỳ Hợp, Nghệ An) cho biết: "Năm nào gia đình chúng tôi cũng tổ chức gói bánh chưng đen vào đúng ngày 29 tháng Chạp. Không gói sớm hơn tránh bánh hỏng không ngon."

Bánh sau khi chín, ăn vào sẽ cảm nhận được vị thơm của mùi nếp kèm mùi tro khiến cho người ăn có cảm giác như đang được giao hòa cùng cỏ cây, ruộng đồng, cùng thiên nhiên hoang sơ miền Tây xứ Nghệ.

Bánh sau khi chín, ăn vào sẽ cảm nhận được vị thơm của mùi nếp kèm mùi tro khiến cho người ăn có cảm giác như đang được giao hòa cùng cỏ cây, ruộng đồng, cùng thiên nhiên hoang sơ miền Tây xứ Nghệ.

Những đôi bàn tay đen sạm màu tro sau khi gói bánh.

Những đôi bàn tay đen sạm màu tro sau khi gói bánh.

Chị Ngân Thị Hà (Quỳ Hợp, Nghệ An) kiểm tra lại số lượng bánh

Chị Ngân Thị Hà (Quỳ Hợp, Nghệ An) kiểm tra lại số lượng bánh "khâu tôm pom" ( Bánh vuông nhỏ). Chị cho hay, số lượng mỗi chùm bánh vuông nhỏ sẽ có 5 cái, ở mỗi mâm cũng gia đình sẽ phải đặt 1 đôi, tức là 10 cái bánh này.

Báo Công luận

"Bạn thân mến, đừng hỏi nhân bánh ở đâu nhé, vì bánh chưng người Thái không có nhân. Nó thật đơn giản, mộc mạc, nhưng cũng đầy ý nghĩa không kém bánh của Lang Liêu đấy. Mời bạn ăn thử một miếng nhé, nó ngọt ngào lắm đấy! Tết này khi đến với bản làng người Tày Thanh, nếu được biếu một chùm bánh nhỏ thì đừng từ chối, mau nhận lấy đi. Vì khách quý mới được biếu như thế, đó là lộc mà." - Chị Hà vui vẻ nói với mọi người khách đến với bản làng Thái Tày Thanh ngày Tết.

Quang Hùng

Tin mới

Nâng cao chất lượng tổ chức Hội, rèn luyện bản lĩnh trong thực thi chức trách nhiệm vụ...

Nâng cao chất lượng tổ chức Hội, rèn luyện bản lĩnh trong thực thi chức trách nhiệm vụ...

(CLO) Chiều ngày 22/11, Hội Nhà báo Việt Nam tổ chức Hội nghị phổ biến chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước về Hội và nâng cao chất lượng tham mưu trong công tác văn phòng của Hội Nhà báo khu vực phía Bắc.  

Công tác hội
Trưng bày cổ vật Đông Sơn được phát hiện ở Vĩnh Phúc

Trưng bày cổ vật Đông Sơn được phát hiện ở Vĩnh Phúc

(CLO) Hàng trăm tài liệu, cổ vật có niên đại cách ngày nay hơn 2.000 năm, phản ánh sự hình thành và phát triển của nền văn hóa Đông Sơn trên đất Vĩnh Phúc.

Đời sống văn hóa
Công ty cổ phần chứng khoán Smart Invest bị phạt gần 1,4 tỷ đồng vì hàng loạt vi phạm

Công ty cổ phần chứng khoán Smart Invest bị phạt gần 1,4 tỷ đồng vì hàng loạt vi phạm

(CLO) Ngày 22/11, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) đã có Quyết định xử phạt Công ty cổ phần chứng khoán SmartInvest gần 1,4 tỷ đồng vì hàng loạt vi phạm.

Kinh tế vĩ mô
GDP của Ukraine tăng 4%

GDP của Ukraine tăng 4%

(CLO) Bất chấp những thách thức từ cuộc chiến tranh xâm lược của Nga, kinh tế Ukraine đã tăng trưởng 4.2% trong 10 tháng đầu năm 2024 so với cùng kỳ năm ngoái, theo thông báo của Bộ Kinh tế Ukraine vào ngày 18 tháng 11.

Thị trường - Doanh nghiệp
Nga và Triều Tiên mở rộng quan hệ kinh tế trong thỏa thuận mới

Nga và Triều Tiên mở rộng quan hệ kinh tế trong thỏa thuận mới

(CLO) Triều Tiên và Nga vừa ký kết một thỏa thuận mới nhằm thúc đẩy hợp tác kinh tế sau các cuộc hội đàm tại Bình Nhưỡng trong tuần này, theo Thông tấn xã Trung ương Triều Tiên (KCNA).

Thị trường - Doanh nghiệp
Lào Cai: Kiểm tra sức khỏe tâm thần và hỗ trợ tâm lý cho người dân sau mưa lũ lịch sử

Lào Cai: Kiểm tra sức khỏe tâm thần và hỗ trợ tâm lý cho người dân sau mưa lũ lịch sử

(CLO) Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Lào Cai vừa phối hợp với Bệnh viện Tâm thần Trung ương 1 thực hiện điều tra, phỏng vấn sâu người dân vùng lũ lịch sử gây chết và mất tích nhiều người ở xã Phúc Khánh.

Sức khỏe
Vì sao các hãng  ô tô 'đua nhau' cắt giảm hàng ngàn việc làm?

Vì sao các hãng ô tô 'đua nhau' cắt giảm hàng ngàn việc làm?

(CLO) Trong những tuần gần đây, các hãng sản xuất ô tô lớn trên thế giới đã liên tiếp công bố kế hoạch cắt giảm nhân sự và đóng cửa nhà máy khi họ chật vật tìm kiếm lợi nhuận từ các dòng xe điện (EV) và đối mặt với làn sóng cạnh tranh từ những sản phẩm giá rẻ hơn.

Xe
Tổng thống Mỹ Joe Biden muốn xóa 4,6 tỷ USD nợ của Ukraine

Tổng thống Mỹ Joe Biden muốn xóa 4,6 tỷ USD nợ của Ukraine

(CLO) Chính quyền Tổng thống Joe Biden vừa thông báo với Quốc hội kế hoạch xóa 4,65 tỷ USD khoản nợ mà Ukraine đang gánh chịu, theo một bức thư do Bloomberg News thu thập được.

Kinh tế vĩ mô
Đi học cắt tóc lại hành nghề buôn ma túy

Đi học cắt tóc lại hành nghề buôn ma túy

(CLO) Hai anh em họ từ Nghệ An ra Hà Nội học nghề cắt tóc. Tuy nhiên, cả hai lại rủ nhau buôn ma túy và bị Công an bắt giữ.

Vụ án
Tử hình 2 đối tượng người Lào vận chuyển hơn 70kg ma túy qua biên giới với tiền công 28.000 USD

Tử hình 2 đối tượng người Lào vận chuyển hơn 70kg ma túy qua biên giới với tiền công 28.000 USD

(CLO) Ngày 22/11, Toà án nhân dân tỉnh Hà Tĩnh mở phiên toà sơ thẩm xét xử các bị cáo: Xeng và Sisavanh Yongyaerlor (cùng SN 1988, trú huyện Khăm Cợt, tỉnh Bolikhămxay, Lào) về tội “Vận chuyển trái phép chất ma túy”.

Vụ án
Chung kết Giải thưởng Hành động vì Cộng đồng: Nhiều dự án, ý tưởng đột phá, bền bỉ, hướng tới cộng đồng

Chung kết Giải thưởng Hành động vì Cộng đồng: Nhiều dự án, ý tưởng đột phá, bền bỉ, hướng tới cộng đồng

(CLO) Ngày 22/11, tại Nhà Thái Học thuộc Văn Miếu - Quốc Tử Giám (Hà Nội) đã diễn ra Vòng Chung kết Giải thưởng Hành động vì Cộng đồng - Human Act Prize 2024 với chủ đề “Cộng đồng kiến tạo”.

Nghề báo
VARS: Bộ quy tắc đạo đức, ứng xử nghề nghiệp môi giới bất động sản sẽ giúp thị trường phát triển bền vững

VARS: Bộ quy tắc đạo đức, ứng xử nghề nghiệp môi giới bất động sản sẽ giúp thị trường phát triển bền vững

(CLO) Ngày 22/11, Hội môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS) đã công bố Bộ Quy tắc đạo đức, ứng xử nghề nghiệp mới nhằm nâng cao uy tín, chất lượng và trách nhiệm của môi giới.

Bất động sản
Công bố tình huống khẩn cấp các sạt lở trên các tuyến đê, sạt lở bờ sông Bùi tại huyện Chương Mỹ

Công bố tình huống khẩn cấp các sạt lở trên các tuyến đê, sạt lở bờ sông Bùi tại huyện Chương Mỹ

(CLO) Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Mạnh Quyền vừa ký ban hành Quyết định số 6068/QĐ-UBND ngày 22/11/2024 về việc công bố tình huống khẩn cấp các sạt lở trên các tuyến đê hữu Bùi, Bùi 2, Gò Khoăm, sạt lở bờ sông Bùi trên địa bàn huyện Chương Mỹ.

Đời sống
Lai Châu cam kết các doanh nghiệp du lịch đến với tỉnh sẽ 'phát tài'

Lai Châu cam kết các doanh nghiệp du lịch đến với tỉnh sẽ 'phát tài'

(CLO) Tỉnh Lai Châu cam kết tạo mọi thuận lợi để hỗ trợ các doanh nghiệp khai thác du lịch với mục tiêu "doanh nghiệp phát tài - Lai Châu phát triển''.

Du lịch
Liên hoan phim hoạt hình 'Dòng khát vọng' chính thức khai màn

Liên hoan phim hoạt hình 'Dòng khát vọng' chính thức khai màn

(CLO) Lần đầu tiên, Liên hoan phim hoạt hình “Dòng khát vọng” được tổ chức nhân kỷ niệm 65 năm ngành Hoạt hình Việt Nam ra đời (9/11/1959).

Đời sống văn hóa
Từ ngày 1/12, Nhà máy xử lý nước thải Yên Xá sẽ đi vào vận hành thử nghiệm

Từ ngày 1/12, Nhà máy xử lý nước thải Yên Xá sẽ đi vào vận hành thử nghiệm

(CLO) Ngày 22/11, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Nguyễn Trọng Đông và lãnh đạo các sở, ngành thành phố đi kiểm tra tiến độ thi công và thực hiện Dự án hệ thống xử lý nước thải Yên Xá.

Tin tức
Bình Luận

Tin khác

Nhiều hạn chế trong công tác hộ đê qua cơn bão lịch sử

Nhiều hạn chế trong công tác hộ đê qua cơn bão lịch sử

(CLO) Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Nguyễn Hoàng Hiệp đã chỉ ra nhiều hạn chế trong công tác hộ đê và xử lý sự cố đê điều qua đợt mưa lũ do bão số 3 tại Hội nghị chủ tịch UBND cấp huyện các tỉnh, thành phố có đê từ cấp III đến cấp đặc biệt.

Đời sống
Công bố tình huống khẩn cấp các sạt lở trên các tuyến đê, sạt lở bờ sông Bùi tại huyện Chương Mỹ

Công bố tình huống khẩn cấp các sạt lở trên các tuyến đê, sạt lở bờ sông Bùi tại huyện Chương Mỹ

(CLO) Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Mạnh Quyền vừa ký ban hành Quyết định số 6068/QĐ-UBND ngày 22/11/2024 về việc công bố tình huống khẩn cấp các sạt lở trên các tuyến đê hữu Bùi, Bùi 2, Gò Khoăm, sạt lở bờ sông Bùi trên địa bàn huyện Chương Mỹ.

Đời sống
Á hậu Tường San khoe visual ngọt ngào, đọ sắc cùng Diễm My 9X tại sự kiện Tory Burch

Á hậu Tường San khoe visual ngọt ngào, đọ sắc cùng Diễm My 9X tại sự kiện Tory Burch

Dàn mỹ nhân Việt như Diễm My 9X, Á hậu Tường San, Thảo Nhi Lê... không hẹn mà cùng đổ bộ sự kiện của Tory Burch.

Đời sống
Hải Phòng: Không có việc tạm dừng các thủ tục hành chính liên quan giấy chứng nhận quyền sử dụng đất

Hải Phòng: Không có việc tạm dừng các thủ tục hành chính liên quan giấy chứng nhận quyền sử dụng đất

(CLO) Việc thực hiện các thủ tục hành chính liên quan đến giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của người dân và tổ chức như chuyển mục đích sử dụng đất; chia tách, hợp thửa... nếu phù hợp quy định thì vẫn được thực hiện theo quy định.

Đời sống
Hà Tĩnh: Bắt 6 đối tượng buôn bán, vận chuyển trên 2,2 tấn pháo

Hà Tĩnh: Bắt 6 đối tượng buôn bán, vận chuyển trên 2,2 tấn pháo

(CLO) Ngày 22/11, Công an huyện Đức Thọ (Hà Tĩnh) cho biết, vừa phối hợp với Phòng An ninh mạng và phòng chống tội phạm Công nghệ cao Công an Hà Tĩnh, Công an TP Hà Nội, Quãng Ngãi, Gia Lai phá thành công Chuyên án buôn bán, vận chuyển hàng cấm (pháo) với quy mô lớn, bắt giữ 06 đối tượng, thu giữ trên 2.200kg pháo các loại cùng nhiều tang vật liên quan.

Đời sống
Hải Phòng: Chuyển đổi số xanh - Động lực phát triển kinh tế, xã hội

Hải Phòng: Chuyển đổi số xanh - Động lực phát triển kinh tế, xã hội

(CLO) Sáng 22/11, TP Hải Phòng phối hợp Hiệp hội Phần mềm và Dịch vụ công nghệ thông tin Việt Nam (VINASA) tổ chức Diễn đàn Chuyển đổi số TP Hải Phòng năm 2024, với chủ đề “Chuyển đổi số xanh - Động lực phát triển kinh tế, xã hội”.

Đời sống
Hưng Yên: Chính quyền quyết liệt, doanh nghiệp tận tâm, nhân dân đồng thuận chung tay xây dựng nông thôn mới

Hưng Yên: Chính quyền quyết liệt, doanh nghiệp tận tâm, nhân dân đồng thuận chung tay xây dựng nông thôn mới

(CLO) Xã Hưng Đạo (huyện Tiên Lữ, tỉnh Hưng Yên) đang ‘thay da đổi thịt’ từng ngày và tới đây sẽ vinh dự đón Bằng công nhận xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu năm 2023. Để có được thành tích này, chính quyền địa phương đã luôn quyết liệt trong lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện các mục tiêu về phát triển kinh tế - xã hội. Cùng với đó là sự tận tâm của các doanh nghiệp trong thi công hạ tầng cơ sở, sự đồng thuận của nhân dân chung tay xây dựng nông thôn mới.

Đời sống
Hải Phòng: Cháy nhà dân lúc rạng sáng

Hải Phòng: Cháy nhà dân lúc rạng sáng

(CLO) Thông tin ban đầu, khoảng 6 giờ sáng ngày 22/11/2024, căn nhà số 7 Hồ An Biên, phường Đằng Giang, quận Ngô Quyền, Hải Phòng bất ngờ bốc cháy.

Đời sống
Mở cửa phòng trưng bày “Hiểu hàng Thật - Tránh hàng Giả” tại Hà Nội

Mở cửa phòng trưng bày “Hiểu hàng Thật - Tránh hàng Giả” tại Hà Nội

(CLO) Nhân dịp kỷ niệm Ngày Phòng chống hàng giả - hàng nhái (29/11), sáng 22/11, tại số 62 Tràng Tiền, Hoàn Kiếm, TP Hà Nội, Tổng cục Quản lý thị trường (QLTT) tổ chức mở cửa Phòng trưng bày với chủ đề “Hiểu hàng Thật - Tránh hàng Giả”.

Đời sống
Thành phố Móng Cái (Quảng Ninh): Kiểm soát tốt trước diễn biến mới của tình hình buôn lậu qua biên giới

Thành phố Móng Cái (Quảng Ninh): Kiểm soát tốt trước diễn biến mới của tình hình buôn lậu qua biên giới

Bước sang năm 2024, tình hình biên mậu tại các cửa khẩu của TP. Móng Cái có bước phục hồi, tăng trưởng trở lại. Tuy nhiên, tình hình buôn lậu, gian lận thương mại và vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới lại tiềm ẩn nhiều nguy cơ, diễn biến phức tạp.

Đời sống