(CLO) Kể từ khi cựu thủ tướng Shinzo Abe tuyên bố từ chức vào ngày 28/8, nhiều người đã thảo luận về việc chính sách đối ngoại của Nhật Bản sẽ thế nào, liệu có theo đuổi tầm nhìn 'Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và cởi mở' (FOIP) do chính quyền Abe thúc đẩy hay không.
Các câu hỏi cũng đặt ra với chính chính quyền mới dưới sự điều hành của Yoshihide Suga tuyên thệ nhậm chức vào ngày 16 tháng 9.
Vấn đề trở nên phù hợp hơn với tình hình trong nước của Nhật Bản. Điều kiện tài chính của Nhật Bản, bao gồm cả thâm hụt lớn, đang trở nên tồi tệ hơn do chi tiêu lớn của chính phủ để chống lại tác động của đại dịch. GDP của Nhật Bản giảm kỷ lục 27,8% trong khoảng thời gian từ tháng 4 đến tháng 6.
Chắc chắn, trọng tâm của chính quyền mới là phục hồi kinh tế trong nước. Tuy nhiên, có ít nhất bốn lý do tại sao chính quyền có thể sẽ thực hiện các hoạt động chính sách đối ngoại của Abe, đại diện bởi FOIP.
Đầu tiên, Thủ tướng Yoshihide Suga nhấn mạnh rõ ràng trong chiến dịch tranh cử vào vị trí lãnh đạo Đảng Dân chủ Tự do (LDP), rằng ông sẽ tiếp bước Abe về chính sách đối ngoại, bao gồm cả FOIP. Với tư cách là Chánh văn phòng nội các của Abe, Suga đã làm việc trong giới nội bộ của chính phủ Abe đủ lâu để nắm rõ tinh thần của chính quyền tiền nhiệm.
Sự nghiệp của Suga đã trang bị cho ông kinh nghiệm trong việc giải quyết chủ yếu các công việc nội bộ. Trước đây ông từng là thành viên Hội đồng thành phố Yokohama. Tuy nhiên, Suga vẫn chưa đưa ra bất kỳ sáng kiến chính sách đối ngoại mới nào (không giống như một ứng cử viên lãnh đạo LDP khác, Shigeru Ishiba, người đã đề xuất một ‘NATO châu Á’).
Việc thiếu kinh nghiệm về chính sách đối ngoại của ông có thể tạo thêm sức nặng cho Ban Thư ký An ninh Quốc gia và Bộ Ngoại giao - những cơ quan chịu trách nhiệm thực hiện tầm nhìn FOIP - trong việc hoạch định chính sách đối ngoại.
Thứ hai, rất có khả năng chính quyền mới sẽ làm suy yếu cam kết của mình đối với tầm nhìn FOIP, đã được Hoa Kỳ và các đối tác Ấn Độ - Thái Bình Dương xác nhận. Mặc dù thường bị bỏ qua, một trong những thành tựu to lớn của chính quyền Abe là khiến chính quyền Trump nhận ra tầm quan trọng của FOIP. Người Mỹ thậm chí đã áp dụng nó như là chiến lược khu vực của Mỹ.
Điều này có ý nghĩa quan trọng, đặc biệt là vào thời điểm các nước trong khu vực ngày càng lo ngại về việc liệu chính quyền Trump có cam kết tham gia với châu Á và Thái Bình Dương hay không. Ngoài Hoa Kỳ, các cường quốc khác trong khu vực như Úc và Ấn Độ cũng hoan nghênh tầm nhìn FOIP và đồng ý hợp tác để hiện thực hóa nó.
Với việc Hoa Kỳ và các nước khác tiếp tục tán thành tầm nhìn FOIP và miễn là Suga coi liên minh Hoa Kỳ - Nhật Bản là ưu tiên hàng đầu trong chính sách đối ngoại của Nhật Bản, thì không có lý do gì để Nhật Bản quay lại.
Thứ ba, tầm nhìn FOIP ngày càng được thể chế hóa trong bộ máy chính sách đối ngoại của Nhật Bản. Ví dụ, Hướng dẫn Chương trình Quốc phòng Quốc gia của Nhật Bản cho năm tài chính 2019 và ngoài ra cũng nhấn mạnh rằng: 'Phù hợp với tầm nhìn của FOIP, Nhật Bản sẽ thúc đẩy chiến lược hợp tác an ninh nhiều mặt và nhiều lớp, có tính đến các đặc điểm và tình hình trong mỗi khu vực và quốc gia'.
Bộ Quốc phòng Nhật Bản (MoD) cũng thành lập một bộ phận Ấn Độ - Thái Bình Dương trong Cục Chính sách Quốc phòng để giải quyết các vấn đề liên quan đến ASEAN và Thái Bình Dương. Bộ Quốc phòng Nhật Bản cũng đã xuất bản một tập sách nhỏ dài sáu trang: Đạt được Tầm nhìn ‘Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương tự do và rộng mở (FOIP)’ - thể hiện phương pháp tiếp cận của Bộ Quốc phòng Nhật Bản.
Không chắc khi nào nội các mới sẽ công bố Chiến lược An ninh Quốc gia mới của mình, phản ánh những phát triển đã xảy ra kể từ khi COVID-19 xuất hiện, tuy nhiên, có vẻ hợp lý khi giả định rằng việc theo đuổi tầm nhìn FOIP, cũng như phản ứng COVID-19 của Nhật Bản, sẽ nổi bật trong Chiến lược An ninh Quốc gia mới của Nhật Bản.
Cuối cùng, và có lẽ quan trọng nhất, tầm nhìn FOIP của Nhật Bản đã dần phát triển trong những thập kỷ qua bằng cách phản ánh thực tế địa chiến lược đang thay đổi trong khu vực. Chẳng hạn, trọng tâm chiến lược của Nhật Bản đối với cả Úc và Ấn Độ, bắt đầu ngay từ những năm 2000 khi sự hiện diện trong khu vực của Trung Quốc bắt đầu tăng nhanh.
Ngay cả chính phủ của Đảng Dân chủ Nhật Bản (DPJ) giai đoạn 2009–2012 đã cố gắng tăng cường hợp tác an ninh của Nhật Bản với cả Úc và Ấn Độ, mặc dù có vấn đề với Hoa Kỳ về kế hoạch di dời một căn cứ quân sự của Hoa Kỳ ở Okinawa.
Cả Thỏa thuận Mua lại và Phục vụ chéo (ACSA) và Thỏa thuận Bảo mật Thông tin (ISA) giữa Nhật Bản và Australia đã được ký kết dưới sự quản lý của DPJ. Vào tháng 12 năm 2009, thủ tướng khi đó là Yukio Hatoyama (2009–10) đã đến thăm Ấn Độ và đưa ra tuyên bố chung với thủ tướng Ấn Độ vào thời điểm đó, Manmohan Singh, có tiêu đề 'Giai đoạn mới của quan hệ đối tác chiến lược và toàn cầu Nhật Bản - Ấn Độ'.
Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản và Hải quân Ấn Độ sau đó đã tổ chức cuộc tập trận hải quân song phương chung đầu tiên vào tháng 6 năm 2012.
Nhật Bản cũng hỗ trợ kết nối khu vực và phát triển cơ sở hạ tầng tốt trước khi bắt đầu chính quyền Abe thứ hai. Theo nghĩa này, FOIP - cho dù là "chiến lược" hay "tầm nhìn" - là một thứ liên kết toàn diện với các chính sách khu vực hiện có của Nhật Bản, chứ không phải là thứ gì đó nổi lên.
Dù Nhật Bản có thích hay không, Trung Quốc sẽ tiếp tục vươn lên trong những năm tới. Nhật Bản không có lựa chọn nào khác ngoài việc hợp tác với các cường quốc Ấn Độ - Thái Bình Dương như Hoa Kỳ, Ấn Độ và Úc, cũng như các nước châu Âu, để duy trì sự cân bằng quyền lực khu vực mong muốn cần thiết để quản lý mối quan hệ của Nhật Bản với Trung Quốc.
Điều này ngày càng trở nên cấp thiết khi Trung Quốc gia tăng các hoạt động quân sự trong khu vực, bao gồm cả ở các vùng biển xung quanh Nhật Bản.
Có vẻ hợp lý khi cho rằng chính quyền mới của Suga, và có lẽ cả những người kế nhiệm ông, sẽ tiếp tục thúc đẩy FOIP như tầm nhìn của Nhật Bản về một trật tự khu vực ổn định.
(CLO) Chiều ngày 22/11, Hội Nhà báo Việt Nam tổ chức Hội nghị phổ biến chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước về Hội và nâng cao chất lượng tham mưu trong công tác văn phòng của Hội Nhà báo khu vực phía Bắc.
(CLO) Hàng trăm tài liệu, cổ vật có niên đại cách ngày nay hơn 2.000 năm, phản ánh sự hình thành và phát triển của nền văn hóa Đông Sơn trên đất Vĩnh Phúc.
(CLO) Ngày 22/11, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) đã có Quyết định xử phạt Công ty cổ phần chứng khoán SmartInvest gần 1,4 tỷ đồng vì hàng loạt vi phạm.
(CLO) Bất chấp những thách thức từ cuộc chiến tranh xâm lược của Nga, kinh tế Ukraine đã tăng trưởng 4.2% trong 10 tháng đầu năm 2024 so với cùng kỳ năm ngoái, theo thông báo của Bộ Kinh tế Ukraine vào ngày 18 tháng 11.
(CLO) Triều Tiên và Nga vừa ký kết một thỏa thuận mới nhằm thúc đẩy hợp tác kinh tế sau các cuộc hội đàm tại Bình Nhưỡng trong tuần này, theo Thông tấn xã Trung ương Triều Tiên (KCNA).
(CLO) Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Lào Cai vừa phối hợp với Bệnh viện Tâm thần Trung ương 1 thực hiện điều tra, phỏng vấn sâu người dân vùng lũ lịch sử gây chết và mất tích nhiều người ở xã Phúc Khánh.
(CLO) Trong những tuần gần đây, các hãng sản xuất ô tô lớn trên thế giới đã liên tiếp công bố kế hoạch cắt giảm nhân sự và đóng cửa nhà máy khi họ chật vật tìm kiếm lợi nhuận từ các dòng xe điện (EV) và đối mặt với làn sóng cạnh tranh từ những sản phẩm giá rẻ hơn.
(CLO) Chính quyền Tổng thống Joe Biden vừa thông báo với Quốc hội kế hoạch xóa 4,65 tỷ USD khoản nợ mà Ukraine đang gánh chịu, theo một bức thư do Bloomberg News thu thập được.
(CLO) Ngày 22/11, Toà án nhân dân tỉnh Hà Tĩnh mở phiên toà sơ thẩm xét xử các bị cáo: Xeng và Sisavanh Yongyaerlor (cùng SN 1988, trú huyện Khăm Cợt, tỉnh Bolikhămxay, Lào) về tội “Vận chuyển trái phép chất ma túy”.
(CLO) Ngày 22/11, tại Nhà Thái Học thuộc Văn Miếu - Quốc Tử Giám (Hà Nội) đã diễn ra Vòng Chung kết Giải thưởng Hành động vì Cộng đồng - Human Act Prize 2024 với chủ đề “Cộng đồng kiến tạo”.
(CLO) Ngày 22/11, Hội môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS) đã công bố Bộ Quy tắc đạo đức, ứng xử nghề nghiệp mới nhằm nâng cao uy tín, chất lượng và trách nhiệm của môi giới.
(CLO) Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Mạnh Quyền vừa ký ban hành Quyết định số 6068/QĐ-UBND ngày 22/11/2024 về việc công bố tình huống khẩn cấp các sạt lở trên các tuyến đê hữu Bùi, Bùi 2, Gò Khoăm, sạt lở bờ sông Bùi trên địa bàn huyện Chương Mỹ.
(CLO) Tỉnh Lai Châu cam kết tạo mọi thuận lợi để hỗ trợ các doanh nghiệp khai thác du lịch với mục tiêu "doanh nghiệp phát tài - Lai Châu phát triển''.
(CLO) Ngày 22/11, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Nguyễn Trọng Đông và lãnh đạo các sở, ngành thành phố đi kiểm tra tiến độ thi công và thực hiện Dự án hệ thống xử lý nước thải Yên Xá.
(CLO) Những trích đoạn từ cuốn hồi ký sắp xuất bản của cựu Thủ tướng Đức Angela Merkel đề cập đến mọi thứ, từ cuộc xung đột ở Ukraine cho đến Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump.
(CLO) Ngày 22/11, Thủ tướng Viktor Orban cho biết ông sẽ mời Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đến thăm Hungary, đồng thời đảm bảo rằng lệnh bắt giữ ông Netanyahu của Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) sẽ "không được thực hiện".
(CLO) Nga tuyên bố các hệ thống phòng không hiện đại trên thế giới, bao gồm của Mỹ và châu Âu, không thể đánh chặn loại tên lửa đạn đạo mới Oreshnik mà nước này vừa phóng vào thành phố Dnipro ở miền trung Ukraine.
(CLO) Quốc hội Ukraine đã hoãn phiên họp dự kiến diễn ra vào ngày 22/11 và có thể sẽ kéo dài vì lo ngại về an ninh, trong bối cảnh chiến sự với Nga đang leo thang nguy hiểm.
(CLO) Ít nhất 42 người, bao gồm 6 phụ nữ, đã thiệt mạng và 20 người khác bị thương trong một vụ tấn công bằng súng tại quận Kurram, thuộc tỉnh Khyber Pakhtunkhwa, Pakistan vào thứ Năm (21/11).
(CLO) Các cuộc không kích của Israel đã khiến 82 chiến binh thiệt mạng tại thành phố Palmyra, Syria, bao gồm các tay súng đến từ Iraq và Lebanon, theo Tổ chức Giám sát Nhân quyền Syria (SOHR) thông báo vào thứ Năm (21/11).
(CLO) Giới chức Hồng Kông (Trung Quốc) mới đây cho biết, một tổ chức ở đặc khu này đã điều hành đường dây mại dâm thông qua các nền tảng mạng xã hội, quảng bá các diễn viên phim người lớn Nhật Bản để thu hút khách hàng.
(CLO) Nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un đã chỉ trích Mỹ vì làm gia tăng căng thẳng, cho rằng Bán đảo Triều Tiên đang đối mặt với nguy cơ chiến tranh hạt nhân cao chưa từng có khi đến thăm triển lãm quốc phòng Triều Tiên.
(CLO) Israel đã tiến hành một loạt các cuộc không kích vào Dải Gaza khiến gần 90 người thiệt mạng, trong đó có nhiều trẻ em đang ngủ, sau khi Mỹ một lần nữa phủ quyết nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc yêu cầu ngừng bắn.