Những ngày qua, Thủ đô Hà Nội đang “nóng lên” vì việc xuất hiện 2 trường hợp bệnh nhân dương tính với SARS-CoV-2. Để chủ động phòng chống dịch bệnh Covid-19 lây lan, Thành phố Hà Nội đã chủ động thực hiện xét nghiệm Test nhanh Covid-19 cho người dân đi du lịch Đà Nẵng trong tháng 7 vừa trở về Thủ đô.

Theo số liệu rà soát thống kê ban đầu, có khoảng hơn 20 nghìn người dân trở về Hà Nội từ Đà Nẵng. Tuy nhiên theo Giám đốc Sở Y tế Hà Nội Nguyễn Khắc Hiền tính đến 14h ngày 1/8, toàn thành phố ghi nhận 72.275 người về từ Đà Nẵng từ ngày 8/7 đến nay (tăng thêm 18.507 người) và đã tiến hành lấy mẫu xét nghiệm.

Việc người dân ồ ạt đi Test nhanh Covid-19 không chỉ dẫn đến các điểm xét nghiệm quá tải, thiếu thiết bị y tế chuyên dùng mà thậm chí còn khiến nhiều người có nguy cơ cao không được thực hiện xét nghiệm. Các chuyên gia khuyến cáo, người dân cần hiểu đúng về kết quả của xét nghiệm Test nhanh Covid-19 để tránh gây hậu quả nghiêm trọng.

Test nhanh âm tính vẫn có nguy cơ mắc Covid-19 và ngược lại Test nhanh dương tính nhưng vẫn có thể không mắc Covid-19. Điển hình trong những ngày qua tại Hà Nội kết quả xét nghiệm nhanh (tính đến ngày 1/8) ghi nhận 11 trường hợp dương tính với SARS-CoV-2. Sau đó được lấy mẫu xét nghiệm khẳng định bằng kỹ thuật PCR, kết quả có 10/11 trường hợp âm tính còn 1 trường hợp đang chờ kết quả.

Không chỉ tại Việt Nam, nhiều kết quả nghiên cứu tại các quốc gia trên thế giới cũng cho thấy xuất hiện việc “Âm tính giả” hay “Dương tính giả”. Điều đáng lo ngại là những người sau khi nhận được kết quả âm tính bằng phương pháp Test nhanh Covid-19 đã không thực hiện nghiêm túc các biện pháp phòng chống dịch bệnh, không đeo khẩu trang, tụ tập đông người để bàn tán,...

Theo Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Trường Sơn, hiện có 2 phương pháp xét nghiệm để phát hiện người nhiễm Covid-19. Thứ nhất là sử dụng máy móc để tìm ra sự hiện diện của virus trong cơ thể với độ chính xác rất cao (nếu được thực hiện đúng).

Thứ hai là phát hiện kháng thể khi cơ thể đã bị nhiễm virus sau một thời gian (ít nhất là 3 ngày). Kháng thể có được sau khi mầm bệnh xâm nhập vào cơ thể, bị hệ miễn dịch nhận diện, sinh ra kháng thể chống lại virus. Kể cả khi cơ thể đã hết virus (khỏi bệnh), kháng thể vẫn còn.

Trong phương pháp thứ hai có loại Test thử nhanh qua mẫu máu, kết quả có được trong 10-15 phút và không cần máy móc và hiện đang được Việt Nam sử dụng nhiều. Phương pháp thứ 2 (Test thử nhanh) có đặc điểm là độ nhạy, độ chính xác thấp hơn phương pháp thứ nhất.

Thông tin từ BS. Đồng Phú Khiêm (Phó Trưởng Khoa Hồi sức tích cực Bệnh viện bệnh Nhiệt đới Trung ương), giá trị của xét nghiệm Test nhanh tìm kháng thể dương tính chỉ thể hiện rằng người đó đã từng bị nhiễm virus SARS-COV-2 trong quá khứ, chứ không thể khẳng định người đó có đang bị bệnh, có khả năng lây bệnh hay không.

Bên cạnh đó, kết quả xét nghiệm test nhanh tìm kháng thể là âm tính không có nghĩa là người đó không bị nhiễm virus và không lây cho người khác. Bởi người bị nhiễm virus này ở giai đoạn đầu chưa có kháng thể, vì vậy xét nghiệm này có thể chắc chắn âm tính, nhưng người này vẫn có thể lây cho người khác.

Cũng theo BS. Đồng Phú Khiêm, việc làm xét nghiệm Test nhanh tìm kháng thể trong quần thể dân số nguy cơ có giá trị để xác định tỷ lệ người từng nhiễm virus này, giúp đánh giá quy mô dịch bệnh trong cộng đồng, giúp các nhà hoạch định chính sách có các biện pháp tổ chức chống dịch phù hợp.

Với người đi từ vùng dịch về dù có xét nghiệm Test nhanh tìm kháng thể cho kết quả âm tính nhưng vẫn có thể là người đang nhiễm bệnh, vẫn có thể lây nhiễm bệnh cho cộng đồng.

Vì vậy để bảo đảm an toàn cho bản thân, gia đình và xã hội, người dân sau khi xét nghiệm Test nhanh Covid-19 có kết quả âm tính vẫn cần tiếp tục theo dõi y tế, cách ly 14 ngày và thực hiện đúng khuyến cáo của Bộ Y tế chứ không được loại bỏ hẳn hoặc chủ quan trước dịch bệnh.