Ngày 25/11, Thanh tra Chính phủ đã ban hành kết luận thanh tra theo đơn tố cáo một số nội dung của dự án tuyến đường sắt đô thị thí điểm thành phố Hà Nội, đoạn Nhổn - ga Hà Nội.

Những nội dung tố cáo này đã được ông Lương Xuân Bình, nguyên Phó trưởng Ban Quản lý Đường sắt đô thị Hà Nội về dự án đường sắt đô thị Nhổn - ga Hà Nội gửi đến nhiều cơ quan chức năng.

Hợp đồng tư vấn tăng thêm hơn 6,5 triệu Euro có nhiều bất cập

Kết quả thanh tra về việc điều chỉnh hợp đồng trọn gói tăng thêm hơn 6,5 triệu Euro, Thanh tra Chính phủ đánh giá: Trong nội dung của hợp đồng trọn gói đã có sự bất cập, thiếu sót, nhiều nội dung không rõ ràng, dẫn đến việc hiểu khác nhau giữa các bên.

Ngoài ra, đây là dự án có quy mô lớn và phức tạp đầu tiên áp dụng công nghệ và tiêu chuẩn mới của nước ngoài vào Việt Nam, nhưng hợp đồng chỉ xác định thời gian 25 tháng; với tổng giá trị 10.613.852 Euro là không khả thi, khó đáp ứng và chưa lường hết được các yêu cầu trong việc thực hiện dự án đặc biệt này…

Thanh tra Chính phủ kết luận, qua rà soát các nguyên nhân cho thấy, việc điều chỉnh tăng giá hợp đồng tư vấn (hợp đồng trọn gói) bao gồm phần chi phí ngoài phạm vi nhiệm vụ; phần chi phí thuộc các trường hợp bất khả kháng theo quy định và phần chi phí trong phạm vi nhiệm vụ, nhưng khi lập, thẩm định và phê duyệt dự toán điều chỉnh bổ sung chủ đầu tư và các cơ quan chức năng đã không xác định cụ thể các khoản chi phí này.

Mặt khác, quá trình thương thảo điều chỉnh hợp đồng tư vấn chủ đầu tư không làm rõ trách nhiệm của Tư vấn Systra trong việc chậm trễ để xác định chi phí và giảm trừ khi lập dự toán bổ sung.

Thanh tra Chính phủ chỉ rõ: Để xảy ra việc chậm trễ kéo dài trong quá trình thực hiện các công việc của dự án dẫn đến làm tăng chi phí, trách nhiệm thuộc lãnh đạo của Ban Quản lý Đường sắt đô thị Hà Nội qua các thời kỳ, các đơn vị thuộc Ban Quản lý Đường sắt đô thị Hà Nội và tập thể, cá nhân có liên quan và các cơ quan, tổ chức và các đơn vị tư vấn cùng các Sở Quy hoạch Kiến trúc, Kế hoạch và Đầu tư.

Nguy cơ gây thiệt hại cho ngân sách nhà nước

Về nội dung tố cáo gói thầu về rà phá bom mìn, vật liệu nổ đoạn cầu cạn và nhà ga của nhà thầu Tổng Công ty Xây dựng Lũng Lô có dấu hiệu vi phạm pháp luật, Thanh tra Chính phủ cho rằng, nội dung này là có cơ sở.

Theo kết luận, đến thời điểm thanh tra, công tác nghiệm thu và thanh quyết toán gói thầu trên vẫn chưa hoàn thành. Nguyên nhân chính là do hồ sơ nghiệm thu khối lượng không đảm bảo, có dấu hiệu sai khối lượng thi công.

Mặt khác, hồ sơ hoàn công của gói thầu chưa đúng quy định, có hiện tượng không đúng với thực tế và không đúng với phương án kỹ thuật được phê duyệt.

Từ đó, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Bộ Quốc phòng chỉ đạo Bộ Tư lệnh Công binh, Tổng Công ty Xây dựng Lũng Lô kiểm điểm trách nhiệm tập thể, cá nhân có liên quan đến các vi phạm trong việc thực hiện hợp đồng về rà phá bom mìn, vật nổ đoạn cầu cạn.

Đối với nội dung tố cáo việc lựa chọn nhà thầu thực hiện gói thầu số 3, hầm và các ga ngầm có dấu hiệu vi phạm pháp luật, theo Thanh tra Chính phủ, tố cáo này là có cơ sở.

Cụ thể, nhà thầu và Ban Quản lý đường sắt đô thị Hà Nội đã ký hợp đồng thi công gói thầu số 3 khi chưa có mặt bằng sạch bàn giao để thi công.

Hiện tại, mặt bằng các ga 9, 10,11 đang điều chỉnh quy hoạch, chưa thể giải phóng mặt bằng được, dẫn tới chưa có mặt bằng để bàn giao cho nhà thầu trong thời gian này.

Thanh tra Chính phủ cho rằng, việc chậm bàn giao mặt bằng dẫn đến nhà thầu phải điều chỉnh kế hoạch triển khai và yêu cầu bổ sung khoản kinh phí khoảng 40 triệu USD, nguy cơ gây thiệt hại cho ngân sách nhà nước.

Kiến nghị đảm bảo quyền lợi cho người tố cáo

Về nội dung tố cáo có dấu hiệu trù dập, loại bỏ người đấu tranh chống tham nhũng, lãng phí thông qua công tác cán bộ; không bảo vệ người tố cáo theo đúng quy định của pháp luật của ông Lương Xuân Bình, Thanh tra Chính phủ cũng đánh giá là có cơ sở.

Thanh tra Chính phủ xác định, trước khi ông Bình có đơn tố cáo, ông Bình đã có một số báo cáo về những sai phạm của Ban Quản lý Đường sắt đô thị Hà Nội lên Bí thư Thành ủy Hà Nội và Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội.

UBKT Thành ủy đã tổ chức giám sát, Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội đã giao Chánh Thanh tra thành phố Hà Nội thành lập Đoàn thanh tra để xem xét nhưng ông Bình không nhất trí và tiếp tục có đơn gửi lên các cơ quan Trung ương tố cáo về các sai phạm của Ban Quản lý Đường sắt đô thị Hà Nội.

Mặt khác, trong quá trình công tác ở vị trí Phó Trưởng ban, Ban Quản lý Đường sắt đô thị Hà Nội, ông Bình không bị kỷ luật gì và luôn hoàn thành nhiệm vụ được giao, nguyên nhân không được bổ nhiệm lại là khi lấy phiếu tín nhiệm trong hội nghị cán bộ viên chức, ông Bình không đạt tỷ lệ phiếu cần thiết.

Tuy nhiên, kết quả lấy phiếu tín nhiệm của tập thể Đảng ủy Ban và lãnh đạo Ban Quản lý Đường sắt đô thị Hà Nội thì ông Bình đạt số phiếu.

Từ đó, Thanh tra Chính phủ đề nghị Thành ủy Hà Nội xem xét lại quá trình công tác của ông Bình, trên cơ sở đó đảm bảo quyền lợi cho ông Bình, không để tình trạng khiếu kiện kéo dài.

Thế Vũ