Trước đó vào thứ Sáu, ông Pompeo cho biết ông sẽ tiếp tục chuyến đi tới Nhật Bản, Hàn Quốc và Mông Cổ, ngay cả sau khi Tổng thống Donald Trump xét nghiệm dương tính với Covid-19.

Trong một cuộc trao đổi ngắn gọn về chuyến đi dành cho các phóng viên, ông David Stilwell, nhà ngoại giao hàng đầu của Mỹ về Đông Á cho biết Hoa Kỳ coi quyết định của tân Thủ tướng Yoshihide Suga đón tiếp Pompeo như một sự tái khẳng định quan hệ đối tác ngày càng bền chặt.

Stilwell cho biết một cuộc họp cấp bộ trưởng của nhóm “Bộ tứ” (Quad) gồm Hoa Kỳ, Nhật Bản, Úc và Ấn Độ vào thứ Ba tới có thể sẽ không đưa ra một tuyên bố chung, đồng thời nói thêm rằng nhóm có chung giá trị, nhưng có quan điểm khác nhau.

Stilwell gọi mối quan hệ Mỹ - Nhật là “nền tảng của hòa bình, an ninh và thịnh vượng cho khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương”.

Ông cho biết Quad, mà Trung Quốc đã tố cáo là một nỗ lực để kìm hãm sự phát triển của nó, tập trung vào việc thúc đẩy hơn nữa “tầm nhìn chung về một Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương tự do và bao trùm… đặc biệt là khi các chiến thuật gây hấn và ép buộc của (Trung Quốc) gia tăng trong khu vực . ”

Các cuộc thảo luận gần đây giữa Bộ tứ tập trung vào việc xây dựng hợp tác về các vấn đề bao gồm an ninh hàng hải và công nghệ quan trọng, cơ sở hạ tầng và chống khủng bố, Stilwell nói.

Tuy nhiên, khi được hỏi liệu nhóm bốn bên có đưa ra một tuyên bố chung hay không, Stilwell cho hay có lẽ sẽ không có.

Ông nói rằng có rất nhiều lĩnh vực để thảo luận, nhưng chúng cũng có thể là “dạng tự do”.

“Đây là điều tuyệt vời về Quad… chúng tôi đã chia sẻ các giá trị, nhưng quan điểm khác nhau, và từ đó đưa ra những ý tưởng tuyệt vời và giải pháp”.

Trung Quốc-Hoa Kỳ. Các mối quan hệ đã chìm xuống mức thấp nhất trong nhiều thập kỷ trước thềm cuộc bầu cử tổng thống Hoa Kỳ vào ngày 3 tháng 11.

Hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đã xung đột về các vấn đề từ thương mại, cạnh tranh công nghệ và an ninh cho đến nhân quyền và phản ứng với đại dịch Covid-19.

Các đồng minh và đối tác của Washington ở châu Á chia sẻ lo ngại của Hoa Kỳ về hành vi ngày càng quyết đoán của Trung Quốc và các tuyên bố chủ quyền lãnh thổ sâu rộng, nhưng các nhà phân tích nói rằng họ lo ngại về giọng điệu của một số luận điệu của Pompeo và Trump chống lại Bắc Kinh.

Cuộc họp cấp cao sẽ được theo dõi chặt chẽ bởi Trung Quốc, nước này đã cảnh báo vào thứ Ba rằng chống lại “bè phái độc quyền” nhắm vào các bên thứ ba.

Cuộc họp tại Tokyo hôm thứ Ba là cuộc họp độc lập đầu tiên của các bộ trưởng Bộ tứ, sau cuộc họp khai mạc một năm trước ở New York.

“Đây sẽ là một bước tiến quan trọng khác đối với việc nhóm các nền dân chủ Ấn Độ - Thái Bình Dương này,” Bộ trưởng Ngoại giao Úc Marise Payne cho biết trong một tuyên bố xác nhận chuyến đi của mình.

“Chúng tôi sẽ thảo luận về việc tăng cường hợp tác để hỗ trợ các phản ứng của khu vực đối với các khía cạnh kinh tế và sức khỏe liên quan COVID-19, bao gồm cả vắc xin, chuỗi cung ứng và đầu tư cơ sở hạ tầng chất lượng”.

Trung Quốc dự kiến ​​sẽ được thảo luận trong cuộc họp, đây không phải là một liên minh chính thức mà là một mạng lưới chia sẻ quan điểm về sự ổn định trong khu vực.

Payne cho biết cuộc họp diễn ra “vào một thời điểm quan trọng ở Ấn Độ - Thái Bình Dương, khi các lợi ích chung của chúng tôi đang chịu áp lực chưa từng có, bao gồm cả khi khu vực này phản ứng với COVID-19”.

Các khoáng sản quan trọng sẽ được thảo luận, khi Australia tìm cách tạo ra thị trường cho đất hiếm, vốn là thành phần quan trọng trong sản xuất công nghệ toàn cầu, nhưng hiện đang bị chi phối bởi nguồn cung từ Trung Quốc.

Đối thoại tứ giác đầu tiên của các quan chức được tổ chức vào năm 2007, sau đó là một cuộc tập trận hải quân chung, nhưng đã bị bỏ dở vào năm sau khi Úc rút lui trong bối cảnh Trung Quốc phàn nàn rằng Tứ giác là một nỗ lực để kiềm chế sự trỗi dậy của Trung Quốc.

Nhóm đã được hồi sinh vào năm 2017 với các cuộc đàm phán cấp chính thức.

Ấn Độ, trước đây được coi là thận trọng về sự hồi sinh của Quad, năm nay đã dính vào các cuộc đụng độ biên giới với Trung Quốc. Ít nhất 20 binh sĩ Ấn Độ đã thiệt mạng trong khi Trung Quốc chịu số thương vong không xác định trong một cuộc đụng độ đẫm máu ở biên giới hồi tháng Sáu.

Mối quan hệ ngoại giao của Úc với Trung Quốc trở nên tồi tệ trong năm nay sau khi Canberra dẫn đầu các cuộc gọi yêu cầu điều tra quốc tế về đại dịch và Bắc Kinh áp đặt các biện pháp trừng phạt thương mại đối với thịt bò và lúa mạch của Úc.

Payne cho biết Ấn Độ, Nhật Bản và Hoa Kỳ là “các đối tác quan trọng ở Ấn Độ - Thái Bình Dương” đối với Úc.

Payne, Pompeo và Ngoại trưởng Ấn Độ Subrahmanyam Jaishankar dự kiến ​​cũng sẽ gặp riêng Suga.

Truyền thông Ấn Độ đồn đoán rằng Ấn Độ sẽ mời Australia tham gia các cuộc tập trận hải quân thường niên ở Malabar cùng với Nhật Bản và Mỹ, nhưng vẫn chưa có lời mời nào được đưa ra.

Úc gia nhập Malabar lần cuối vào năm 2007.