Hôm thứ Bảy, ông Trump ký bản ghi nhớ "Chính sách đầu tư nước Mỹ trên hết", yêu cầu Mỹ sử dụng "mọi công cụ pháp lý cần thiết" để chặn các khoản đầu tư liên quan đến Trung Quốc vào các lĩnh vực chiến lược như công nghệ, cơ sở hạ tầng, chăm sóc sức khỏe, nông nghiệp và năng lượng.

Lệnh này cũng ngăn chặn đầu tư của Mỹ vào ngành công nghiệp quân sự Trung Quốc, với lý do Bắc Kinh đang lợi dụng nguồn vốn Mỹ để hiện đại hóa lực lượng quân đội và tình báo.

Phản ứng trước động thái trên, Bộ Thương mại Trung Quốc gọi đây là "biện pháp vô lý", "phi thị trường" và cảnh báo lệnh cấm sẽ làm méo mó môi trường đầu tư song phương. Bộ này nhấn mạnh Trung Quốc sẽ thực hiện các biện pháp cần thiết để bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình.

Bản ghi nhớ của Mỹ cáo buộc Bắc Kinh tìm cách kiểm soát các nguồn tài nguyên quan trọng của Mỹ như thực phẩm, khoáng sản, cảng biển và hạ tầng vận chuyển. Washington lập luận rằng Trung Quốc không cho phép các công ty Mỹ tiếp cận cơ sở hạ tầng trọng yếu của họ, nên Mỹ cũng không nên để Trung Quốc làm điều tương tự.

Bộ Thương mại Trung Quốc cảnh báo rằng việc Washington mở rộng khái niệm an ninh quốc gia để hạn chế đầu tư sẽ làm suy yếu niềm tin của doanh nghiệp nước ngoài, đồng thời kêu gọi Mỹ tạo ra một môi trường đầu tư công bằng, minh bạch và ổn định.

Nhiều hiệp hội doanh nghiệp Mỹ cũng bày tỏ lo ngại rằng các hạn chế này có thể khiến họ mất thị phần vào tay các đối thủ cạnh tranh khác tại Trung Quốc.

Lệnh của ông Trump được đưa ra chỉ vài giờ sau khi Phó Thủ tướng Trung Quốc Hà Lập Phong trao đổi với Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent qua cuộc gọi video. Trong đó, Bắc Kinh bày tỏ "quan ngại nghiêm trọng" về thuế quan và các biện pháp hạn chế của Mỹ.

Đầu tháng này, ông Trump đã áp thuế 10% đối với hàng hóa Trung Quốc, dẫn đến việc Bắc Kinh đáp trả bằng mức thuế từ 10 - 15% đối với một số sản phẩm của Mỹ.  

Ngọc Ánh (theo SCMP, Bloomberg)