Khát vọng cống hiến… chưa đủ

Để mở đầu, xin trích lời chia sẻ của thầy Thích Đức Thiện - Trụ trì chùa Trúc Lâm (Bản Giốc) nói về khát vọng có một con đường cao tốc ở Cao Bằng - vùng đất phên dậu tổ quốc: “Với tư cách là một công dân Cao Bằng, trụ trì của ngôi chùa ở Cao Bằng, tôi vô cùng khát khao về con đường. Con đường mở rộng thêm kết nối đồng bằng - miền núi, đồng bào các dân tộc Cao Bằng sẽ được thụ hưởng một đời sống không còn nghèo đói, bởi nó không chỉ là con đường giao thông mà là mở ra vùng phát triển kinh tế. Không thuần tuý chỉ là một con đường, nó mang trong mình sứ mệnh xoá đói giảm nghèo, giải quyết vấn đề về kinh tế - xã hội, kể cả vấn đề chính trị và an ninh biên giới…"

Con đường cao tốc từ Lạng Sơn kết nối lên các cửa khẩu của tỉnh Cao Bằng, đó là khát vọng của người dân, của lãnh đạo địa phương nhiều nhiệm kỳ tại một địa phương còn nhiều khó khăn, lưu lượng xe cộ ít, tổng mức đầu tư rất lớn thì phương thức BOT thuần tuý không thể nào khả thi.

Ông Hoàng Xuân Ánh - Chủ tịch UBND tỉnh Cao Bằng đã nhiều lần thừa nhận: “Với những khó khăn như vậy, nhiều doanh nghiệp đến rồi lắc đầu bỏ đi”.

Ngày 24/2/2022 , UBND tỉnh Cao Bằng cùng 4 doanh nghiệp ở các lĩnh vực có thế mạnh khác nhau ký kết hợp tác đầu tư xây dựng tuyến Đồng Đăng - Trà Lĩnh là một bước tiến rất dài trong việc thúc đẩy triển khai xây dựng, hoàn thành dự án.

Liên danh nhà đầu tư này gồm Tập đoàn Đèo Cả, Tập đoàn Phú Mỹ, Công ty Thương mại - Đầu tư xây dựng Thành Lợi và Công ty cổ phần đầu tư Văn Phú - Invest cam kết huy động vốn hợp tác đầu tư (BCC) là 2.685 tỷ đồng và phần còn lại khoảng 2.685 tỷ đồng sẽ đồng hành cùng CQCTQ huy động từ các Ngân hàng cấp tín dụng để thực hiện dự án cao tốc.

Lễ ký hợp tác đầu tư này có sự hiện diện của vị chủ trì chùa Trúc Lâm. Thầy Thích Đức Thiện nhìn thấy tương lai: “Chúng ta đã thấy sự thành công của dự án này khi hội tụ những nhà đầu tư có chí lớn và có quyết tâm cao”.

Tại lễ ký kết, ông Hoàng Xuân Ánh đã chia sẻ: “3 năm qua, người dân và lãnh đạo tỉnh Cao Bằng nhắc đến Đèo Cả với sự trân trọng, quý mến khi đã đồng hành nghiên cứu các giải pháp công nghệ khoan hầm, cầu vượt thung lũng để tiết giảm kinh phí cho dự án và chung tay cùng chúng tôi chia sẻ những khó khăn, hỗ trợ lương thực, làm những con đường bê tông liên bản, xây những ngôi nhà tình nghĩa…Lãnh đạo Tập đoàn Đèo Cả đã nhiều lần đến Đền thờ Bác Hồ ở tại khu di tích Pác Bó để dâng hương, báo cáo những việc đã thực hiện và thẳng thắn nêu cả những vướng mắc về thể chế và lúc nào cũng bày tỏ quyết tâm thực hiện bằng được dự án này, đáp ứng lòng mong mỏi và khát vọng của người dân Cao Bằng về con đường cao tốc. Đó không phải là một doanh nghiệp đến một địa phương để đầu tư thông thường mà là khát vọng tạo ra “giá trị thật” trên mảnh đất thiêng liêng của Tổ quốc, nơi Bác Hồ khi về nước đã dừng chân gây dựng cơ đồ để có được đất nước ngày hôm nay.

Tỉnh Cao Bằng sẽ tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất để liên danh nhà đầu tư Đèo Cả, Văn Phú, Phú Mỹ, Thành Lợi tham gia đầu tư cao tốc và các dự án bất động sản, khu công nghiệp có liên quan trên địa bàn tỉnh Cao Bằng”.

Tiến sĩ Vũ Tiến Lộc - Chủ tịch Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC), nguyên Chủ tịch Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) không chỉ dừng lại ở việc đánh giá cao tính khả thi của dự án Đồng Đăng - Trà Lĩnh mà còn cho rằng: “Khi thực hiện dự án này đã có rất nhiều sáng kiến từ các nhà đầu tư đề xuất dự án mà lãnh đạo Cao Bằng đã đồng hành. Tôi cho rằng sự quyết tâm của các nhà đầu tư là có cơ sở, cách kết nối rất thông minh, chia nhỏ rủi ro nhưng chia nhiều lợi ích được thụ hưởng trong tương lai cho các doanh nghiệp khai phá, biết kết nối hạ tầng giao thông với các địa dư bất động sản, khu công nghiệp, dịch vụ Logitic, cửa khẩu… dự án này không chỉ mang đến cho tỉnh Cao Bằng một con đường mà cả tầm nhìn chiến lược, về cách làm, biện pháp huy động vốn của mô hình PPP, sẽ là giải pháp phát triển kinh tế - xã hội của các tỉnh còn nhiều khó khăn”.

Cần mạnh dạn điều chỉnh các quy định không phù hợp thực tế

Tại buổi ký kết, ông Hồ Minh Hoàng - Chủ tịch Tập đoàn Đèo Cả đã đưa ra 5 đề xuất để thực hiện được dự án. Đó là bố trí và giải ngân nguồn vốn NSNN đúng tiến độ khi các nguồn vốn khác đã được cơ cấu, đảm bảo tiến độ các dự án kết nối cao tốc tạo nguồn lực cho dự án, thực hiện cơ chế chia sẻ phần tăng, giảm doanh thu cho dự án theo Luật PPP, thống nhất với nhà đầu tư để phê duyệt tiến độ thực hiện dự án để báo cáo Thủ tướng Chính phủ và tổ chức dâng hương báo cáo Bác Hồ để tỏ rõ sự quyết tâm và xác định trách nhiệm của các bên liên quan, công khai cho nhân dân giám sát, có chế tài thưởng phạt hay xử lý kỷ luật làm cơ sở thúc đẩy tiến độ dự án.

Đáng chú ý, ông Hồ Minh Hoàng yêu cầu tỉnh Cao Bằng với vai trò cơ quan nhà nước có thẩm quyền cùng Bộ GTVT và các đơn vị liên quan “báo cáo Đảng, Quốc hội, Chính phủ và thông tin cho nhân dân biết về cách làm mới chưa có tiền lệ của doanh nghiệp nhưng qua thực tiễn đã minh chứng thành công. Qua đó nhà nước cần nhanh chóng điều chỉnh các quy định không phù hợp với thực tế, bỏ đi cách nhìn phiến diện nhằm ủng hộ cho các cá nhân, tổ chức tiếp tục dấn thân cống hiến cho công cuộc xây dựng đất nước”.

Trên thực tế, lãnh đạo Tập đoàn Đèo Cả có đầy đủ sự tự tin khi họ đề xuất như vậy bởi không chỉ việc huy động vốn được thực hiện một cách rõ ràng tại Đồng Đăng - Trà Lĩnh mà quan trọng, họ huy động vốn thành công tại dự án Cam Lâm - Vĩnh Hảo (Một dự án thành phần thuộc đại dự án cao tốc Bắc - Nam được thực hiện dưới hình thức PPP).

Cam Lâm - Vĩnh Hảo đã thu xếp đầy đủ nguồn vốn sớm nhất và đây cũng chính là một trong những dự án PPP được giải ngân vốn Nhà nước sớm nhất. Sau lễ ký kết hợp đồng tín dụng đến nay, TPBank đã giải ngân sớm hơn 2 tháng so với quy định hợp đồng. Các đơn vị thông qua hợp tác kinh doanh đã giải ngân hơn 187 tỷ đồng. Vốn chủ sở hữu đã giải ngân trước vào dự án 722 tỷ đồng, vượt tiến độ 140% theo quy định của hợp đồng dự án.

Thông tin từ Tập đoàn Đèo Cả, vốn ngân sách Nhà nước đã thanh toán đợt 1 cho nhà đầu tư là hơn 24 tỷ đồng.

“Tại dự án Đồng Đăng - Trà Lĩnh, tôi kiến nghị kiểm điểm trách nhiệm đối với những ai làm việc thiếu trách nhiệm. Để sao? Để chúng ta sớm có kết quả, sớm hoàn thành ra con đường, đáp ứng niềm tin của Đảng, Nhà nước và cam kết của Tập đoàn với Chính phủ, các bộ ngành liên quan và “niềm tin” của người dân Cao Bằng, nơi có đến 95% đồng bào dân tộc thiểu số, đặc biệt trước vong linh Bác Hồ vì tôi và Lãnh đạo Tỉnh đã hứa tới 3 lần rồi”, ông Hồ Minh Hoàng cho hay.

Hiện nay, làm đường cao tốc không chỉ của một địa phương, một doanh nghiệp, một vùng dân cư mà là câu chuyện quốc gia đại sự. Dọc hành trình thị sát tuyến cao tốc Bắc - Nam “Xuyên Tết - Xuyên Việt” vừa rồi, Thủ tướng đã yêu cầu tất cả phải làm việc trên tinh thần“làm tốt thì được thưởng - làm không tốt thì phải xử phạt”, tìm ra mô hình phù hợp để “biến không thành có, không thể thành có thể, biến khó thành dễ”.

Sự dấn thân, sòng phẳng của doanh nghiệp tư nhân trong việc các bên hợp tác đầu tư triển khai xây dựng tại Đồng Đăng - Trà Lĩnh là tinh thần cần nhân rộng, lan toả trên đại công trường cao tốc Bắc - Nam phía Đông.