Từ những “chất liệu đặc biệt” ở từng địa phương đến những định hướng của lãnh đạo đơn vị, sự quan tâm của Hội Nhà báo tỉnh và đặc biệt sự đầu tư công nghệ, bắt nhịp xu hướng cũng là một trong những “điểm tựa” nâng cao chất lượng các sản phẩm báo chí...

Chất liệu đặc biệt làm nên những tác phẩm báo chí chất lượng cao

+ Trong những năm gần đây các tác phẩm tham dự Giải Báo chí Quốc gia của các cơ quan báo chí Quảng Ninh đều được đánh giá cao về chất lượng, tính thực tiễn, sáng tạo, nhiều tác phẩm trong số đó đã giành được giải thưởng cao. Thưa ông, yếu tố nào đã làm nên thành công ấy cho báo chí Quảng Ninh?

- Giải Báo chí Quốc gia là sân chơi nghiệp vụ chất lượng cao của những người làm báo trong cả nước. Có tác phẩm tham gia giải là sự động viên, khích lệ, cổ vũ nghề nghiệp đối với các nhà báo chuyên, không chuyên và có tác phẩm đoạt giải không chỉ là niềm vui, tự hào nghề nghiệp mà còn là uy tín, trách nhiệm và đạo đức của người cầm bút, của các cơ quan báo chí. Từ sự trân trọng đó mà trong suốt những năm qua các cơ quan báo chí nói chung và các cơ quan báo chí Quảng Ninh nói riêng đã rất tích cực, thực sự nỗ lực, mong muốn, khát khao tham gia các giải báo chí lớn.

Đối với Hội Nhà báo tỉnh Quảng Ninh, trung bình hằng năm đều lựa chọn gần 200 tác phẩm từ các loại hình báo chí tham gia dự thi Giải Báo chí Quốc gia, giải Búa Liềm vàng toàn quốc, Giải Báo chí thông tin đối ngoại, và các giải báo chí khác do các bộ, ngành Trung ương phối hợp với Hội Nhà báo Việt Nam tổ chức. Tỉnh Quảng Ninh trong 5 năm trở lại đây cũng có nhiều tác phẩm được trao giải hằng năm tại Giải Báo chí Quốc gia, trong đó có 1 giải A, 3 giải B, 7 giải C. Đối với giải Búa Liềm vàng toàn quốc, tỉnh Quảng Ninh cũng có 4 tác phẩm đoạt giải B, 8 tác phẩm đoạt giải C, Trung tâm truyền thông tỉnh đã nhiều lần được trao giải đơn vị xuất sắc.

Để có được kết quả trên trước hết là do thực tiễn sinh động của tỉnh Quảng Ninh là nguồn đề tài hấp dẫn của báo chí và trở thành động lực để các nhà báo của tỉnh Quảng Ninh khai thác, truyền tải thành những tác phẩm báo chí phục vụ hiệu quả công tác thông tin, tuyên truyền, thực hiện nhiệm vụ chính trị của địa phương và trách nhiệm của báo chí.

Từ tác phẩm đã được trao giải A Giải Báo chí Quốc gia hơn 30 năm trước của nhà báo Vũ Điều (Báo Quảng Ninh) về việc Di dời nhà máy tuyển than Hòn Gai đến tác phẩm đoạt giải A của Nhà báo Nguyễn Thế Lãm về Đổi mới xây dựng hệ thống chính trị của tỉnh Quảng Ninh và hàng loạt các tác phẩm đoạt giải B, giải C những năm gần đây càng khẳng định động lực quan trọng để những người làm báo ở địa phương hoạt động nghiệp vụ ngày càng tốt hơn, hiệu quả hơn chính là từ thực tiễn rất sinh động.

Đặc biệt, động lực để báo chí Quảng Ninh có được nhiều tác phẩm báo chí chất lượng, đóng góp hiệu quả vào sự lớn mạnh của ngành báo chí chính là sự quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo, tạo điều kiện của cấp ủy Đảng, chính quyền rất sâu sắc, kịp thời và hiệu quả. Lãnh đạo tỉnh đã thường xuyên, công khai, minh bạch trong thông tin tình hình chung của tỉnh, các vấn đề, sự kiện cho các cơ quan báo chí, nhà báo. Và luôn đồng hành, tạo điều kiện để các nhà báo được thực hiện nhiệm vụ, trách nhiệm nghề nghiệp, trách nhiệm xã hội và nhiệm vụ chính trị được giao.

Tỉnh cũng tạo các sân chơi nghề nghiệp cho báo chí như chỉ đạo tổ chức các giải báo chí ở cấp tỉnh… Từ thực tiễn sinh động và sự quan tâm chăm lo của các cấp ủy đảng là những chất liệu đặc biệt cho người làm báo thực hiện các tác phẩm báo chí chất lượng cao.

Hội Nhà báo tỉnh góp phần tạo không khí hoạt động báo chí chuyên nghiệp

+ Được biết những tác phẩm báo chí tham gia dự thi Giải Báo chí Quốc gia hằng năm đều đã được sàng lọc rất kỹ từ các cuộc thi của các cơ quan, đơn vị, tổ chức Hội. Vậy để có những tác phẩm tham gia dự thi chất lượng, liên tục đoạt giải tại Giải Báo chí Quốc gia, giải Búa Liềm vàng toàn quốc và các giải báo chí của các Bộ, ngành Trung ương, xin ông cho biết Hội Nhà báo Quảng Ninh đã chỉ đạo và tổ chức thực hiện như thế nào?

- Để có được những tác phẩm chất lượng đòi hỏi sự quan tâm chỉ đạo bài bản, sâu sát của lãnh đạo các cơ quan báo chí. Bên cạnh đó Hội Nhà báo với vai trò là cơ quan đồng chủ trì các giải báo chí đã vận động hội viên tham gia, tạo điều kiện, hỗ trợ tác nghiệp cho các phóng viên trong thực hiện tác phẩm.

Cơ quan báo chí hợp nhất là Trung tâm truyền thông tỉnh đã xây dựng thành nhiệm vụ công tác năm của cơ quan, giao chỉ tiêu cụ thể cho các phòng chuyên môn, phóng viên phấn đấu thực hiện và phát động thành phong trào thi đua.

Hội Nhà báo tỉnh đã chỉ đạo Liên Chi hội nhà báo Trung tâm truyền thông tỉnh xây dựng và tổ chức sinh hoạt nghiệp vụ chuyên đề về xây dựng tác phẩm tham dự các giải báo chí, trong đó đặc biệt chú trọng phần định hướng đề tài, kỹ năng nghiệp vụ trong thể hiện tác phẩm.

Đặc biệt Hội đã tham gia phối hợp với Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy tham mưu Thường trực Tỉnh ủy tổ chức thực hiện thành công Giải Báo chí về công tác xây dựng Đảng của tỉnh hằng năm. Đây được xác định là một giải cung cấp nguồn tác phẩm báo chí về chủ đề công tác xây dựng Đảng cho việc tuyển chọn, xét trao giải hằng năm của giải báo chí tỉnh, là cơ sở để lựa chọn các tác phẩm dự thi Giải Báo chí Quốc gia hằng năm.

Bên cạnh đó, Liên hoan nghiệp vụ báo chí thường niên của Trung tâm truyền thông tỉnh cũng được tổ chức bài bản, chuyên nghiệp, thu hút đông đảo phóng viên, biên tập viên… tham gia. Ngoài ra, hằng năm trên cơ sở nhiệm vụ chính trị của tỉnh, của Hội đều tổ chức các giải báo chí mang tính chuyên đề, các cuộc thi ảnh để các phóng viên cơ quan báo chí có cơ hội rèn luyện, đầu tư, nâng cao chất lượng tác phẩm, dự phòng nguồn tác phẩm tham gia các giải báo chí.

Có thể khẳng định rằng, với sự chủ động và phối hợp, tổ chức thực hiện khoa học, đầy đủ, Hội Nhà báo tỉnh đã góp phần tạo không khí hoạt động báo chí chuyên nghiệp ở tỉnh Quảng Ninh, xây dựng sân chơi hoạt động nghiệp vụ sôi nổi, chất lượng, uy tín với các hội viên và các nhà báo tại Quảng Ninh.

Đầu tư, đón đầu công nghệ trong tổ chức sản xuất đem lại hiệu quả to lớn

+ Chúng ta đang thực hiện mạnh mẽ việc chuyển đổi số báo chí, xu hướng này sẽ có tác động rất lớn đến hoạt động của các cơ quan báo chí địa phương. Vậy theo ông ,trong việc nâng cao chất lượng các tác phẩm báo chí việc chuyển đổi số có tác động thế nào?

- Thực hiện chuyển đổi số quốc gia, báo chí phải là lực lượng đi đầu. Mỗi cơ quan báo chí đều đã xây dựng các kế hoạch hành động của đơn vị mình. Đối với Trung tâm truyền thông tỉnh Quảng Ninh, chúng tôi xác định chuyển đổi số trong hoạt động báo chí không chỉ đơn thuần là đưa thông tin lên mạng Internet, mà còn phải thể hiện ở cả các hoạt động mang tính cốt lõi, đòi hỏi các cơ quan báo chí cần có sự đổi mới trong cơ cấu tổ chức, quy trình hoạt động.

Từ thực tiễn hoạt động những năm gần đây chúng tôi nhận thấy việc đầu tư, đón đầu công nghệ trong tổ chức sản xuất hoạt động của các cơ quan báo chí  rất quan trọng, đem lại hiệu quả to lớn. Như đối với hoạt động sản xuất truyền hình của Trung tâm, năm 2019, 2 kênh truyền hình QTV1 và QTV3 chính thức sản xuất phát sóng theo tiêu chuẩn HD đã đảm bảo chất lượng phát sóng, lưu trữ dữ liệu từng bước hình thành kho nội dung số…

Đối với sản xuất phát thanh, năm 2020 được đầu tư đồng bộ theo công nghệ số hiện đại, tiên tiến, đảm bảo các kênh phát thanh thời sự chính trị tổng hợp QNR1, và kênh văn hóa du lịch QNR2 bên cạnh việc được phát sóng FM còn phát trên nhiều hạ tầng số khác như internet, OTT đa dạng hình thức tiếp cận với thính giả.

Trung tâm truyền thông tỉnh Quảng Ninh đã đầu tư xây dựng hệ thống CMS hoàn toàn mới cho Báo Quảng Ninh điện tử đáp ứng được yêu cầu truyền thông mới, ứng dụng đa nền tảng, truyền tải đa loại hình.

Báo điện tử đã tiếp cận nhiều dạng thức báo chí mới dựa trên nền tảng công nghệ như Longform, E-magazine, Mega-story, Infographic; nhiều chuyên mục đã từng bước ứng dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo Al tạo sức hấp dẫn mới cho người đọc.

Đây là những dạng thức báo chí có dư địa để thực hiện các tác phẩm báo chí chất lượng cao tham dự các giải báo chí, đồng thời đáp ứng nhu cầu thông tin ngày càng cao của công chúng. Trên báo in đã áp dụng kỹ thuật mã QR cho một số bài viết giúp bạn đọc xem các sản phẩm media cùng nội dung…

Trong công cuộc chuyển đổi số hiện nay, Trung tâm truyền thông tỉnh đang tập trung phát triển báo mạng điện tử, xây dựng fanpage trên Facebook, lập kênh Youtube, quét mã QR cho báo in để tạo ra những đường dẫn giúp người đọc có thông tin nhanh, đúng và hiệu quả nhất; đồng thời phát triển phát thanh - truyền hình số, đưa các chương trình phát thanh, truyền hình tích hợp trên các thiết bị thông minh như điện thoại di động. Nhờ có chuyển đổi số, các sản phẩm báo chí của Trung tâm được đa dạng, phong phú và chất lượng hơn.

Ngoài ra, trong hơn 3 năm qua, chúng tôi đã từng bước xây dựng bộ dữ liệu lớn Big Data bằng việc số hóa toàn bộ hệ thống cơ sở dữ liệu phát thanh, truyền hình, ảnh báo chí, các ấn phẩm in của Trung tâm từ năm 1980 trở lại đây vừa phục vụ cho công tác chuyển đổi số.

Cùng với đó, một vấn đề mang tính quyết định đến việc thực hiện thành công chuyển đổi số trong báo chí, đó chính là vấn đề con người. Đội ngũ cán bộ báo chí cần phải có sự nhanh nhạy, am hiểu công nghệ để tạo ra các sản phẩm báo chí hiện đại. Các cơ quan báo chí cần phải có chiến lược đào tạo đội ngũ những nhà báo đáp ứng yêu cầu thực tiễn chuyển đổi số; và hơn hết, báo chí cần phải tạo được niềm tin cho công chúng từ chính thế mạnh nhanh, chính xác, nhân văn, trách nhiệm cao với xã hội của mình.

+ Xin trân trọng cảm ơn ông!

Hà Vân (Thực hiện)