Với tỷ lệ xe điện chiếm áp đảo, Na Uy đang tiến gần đến mục tiêu không bán xe chạy bằng xăng và dầu diesel từ năm 2025, trở thành quốc gia đầu tiên trên thế giới gần như xóa sổ động cơ đốt trong khỏi thị trường xe mới.

Các hãng xe bán chạy nhất năm 2024 bao gồm Tesla, Volkswagen, và Toyota, trong đó các thương hiệu xe điện từ Trung Quốc cũng chiếm gần 10% doanh số xe mới.

“Na Uy sẽ là quốc gia đầu tiên trên thế giới gần như hoàn toàn loại bỏ xe chạy bằng xăng và dầu diesel khỏi thị trường xe hơi mới”, bà Christina Bu, Giám đốc Hiệp hội Xe điện Na Uy, nhận định.

Là một quốc gia xuất khẩu dầu mỏ, Na Uy đã áp dụng chiến lược đánh thuế cao đối với xe chạy bằng xăng và dầu diesel, đồng thời miễn thuế nhập khẩu và thuế giá trị gia tăng cho xe điện. Dù vậy, một số khoản thuế đã được tái áp dụng vào năm 2023.

Chính sách này thành công nhờ được duy trì liên tục qua nhiều chính phủ với quan điểm chính trị khác nhau. Theo các chuyên gia, điều này khác biệt với nhiều quốc gia khác, nơi các ưu đãi thường bị thay đổi hoặc hủy bỏ bất ngờ.

“Chúng tôi không có ngành công nghiệp sản xuất ô tô, nên việc áp thuế cao với ô tô từ trước tới nay rất đơn giản”, ông Ulf Tore Hekneby, Giám đốc Harald A. Moeller – nhà nhập khẩu ô tô lớn nhất Na Uy, giải thích.

Ngoài ra, việc khuyến khích thay vì cấm xe động cơ đốt trong cũng được đánh giá là yếu tố quan trọng giúp công chúng ủng hộ. “Cấm đoán sẽ khiến người dân khó chịu. Không ai thích bị ép buộc”, bà Christina Bu chia sẻ.

Dữ liệu từ Cục Quản lý Đường bộ Công cộng Na Uy cho thấy, tính đến cuối năm 2024, xe điện chiếm 28,6% tổng số xe đang lưu thông tại nước này, vượt qua số lượng xe chạy bằng xăng.

Sự phổ biến của xe điện đang buộc các ngành liên quan phải thích nghi. Tại các trạm xăng, ngày càng nhiều cột sạc điện nhanh thay thế các máy bơm xăng truyền thống.

“Trong vòng 3 năm tới, số lượng cột sạc tại các trạm sẽ ngang bằng hoặc nhiều hơn số máy bơm xăng”, ông Anders Kleve Svela, quản lý cấp cao của Circle K, chuỗi bán lẻ nhiên liệu lớn nhất Na Uy, cho biết.

Việc sử dụng xe điện trong mùa đông cũng đặt ra một số thách thức như thời gian sạc lâu hơn do thời tiết lạnh. Tuy nhiên, lợi ích về môi trường và chi phí vận hành thấp hơn đã khiến nhiều người sẵn sàng chuyển sang xe điện.

Desire Andresen, một nhân viên chăm sóc tại nhà ở Oslo, chia sẻ: “Đôi khi tôi nhớ cảm giác chỉ mất vài phút để đổ đầy nhiên liệu. Nhưng tôi thấy yên tâm hơn khi dùng xe điện, vì nó tốt hơn cho môi trường và xe diesel gây ra mùi khó chịu”.

Theo bà Cecilie Knibe Kroglund, Thứ trưởng Giao thông Vận tải Na Uy, chính sách thành công của nước này nằm ở việc xây dựng gói ưu đãi toàn diện và mang tính dài hạn, tạo sự ổn định và tin tưởng cho người dân.

Hồng Hạnh (theo DW, Reuters)