Theo tờ The Guardian, hơn 13.500 người trong ngành sáng tạo, từ âm nhạc, điện ảnh, sân khấu đến truyền hình, đã ký vào bản tuyên bố nhằm ngăn chặn việc khai thác bất hợp pháp tác phẩm sáng tạo cho mục đích huấn luyện AI.

Bức thư này do cựu giám đốc công ty công nghệ Stability AI, nhạc sĩ người Anh Ed Newton-Rex, công bố trên trang web Statement on AI training. Nội dung thư khẳng định: “Sử dụng trái phép các thành quả sáng tạo để huấn luyện AI là mối đe dọa lớn và bất công đối với kế sinh nhai của những người sáng tạo”.

Không chỉ các nghệ sĩ nổi tiếng, danh sách ký tên còn có nhiều lãnh đạo, thành viên của các tổ chức nghệ thuật lớn như Liên đoàn Nhạc sĩ Mỹ, Hiệp hội diễn viên SAG-AFTRA và Universal Music Group.

Sự phản đối diễn ra trong bối cảnh các vụ kiện giữa ngành sáng tạo và các công ty công nghệ như OpenAI gia tăng, với cáo buộc rằng việc sử dụng trái phép tác phẩm để huấn luyện mô hình AI tạo sinh là hành vi vi phạm bản quyền nghiêm trọng.

Ed Newton-Rex, từng là giám đốc âm thanh của Stability AI, đã từ chức vào năm 2023 do bất đồng quan điểm. Ông chỉ trích các công ty công nghệ không trả tiền bản quyền cho những người sáng tạo trong khi chi hàng triệu USD cho kỹ sư và hệ thống AI. “Việc các công ty muốn có nguồn dữ liệu miễn phí từ những tác phẩm sáng tạo mà không xin phép là hoàn toàn không công bằng”, ông chia sẻ.

Cảnh báo về tác động tiềm ẩn, Newton-Rex cho rằng chính phủ Anh có thể gây hậu quả lớn nếu để AI thu thập nội dung mà không có sự đồng ý từ nghệ sĩ.

Theo Financial Times, chính phủ Anh đang xem xét đề xuất cho phép AI sử dụng tác phẩm trừ khi nghệ sĩ từ chối (opt-out). Ông cho biết, rất nhiều nghệ sĩ không nắm được thông tin về các chiến lược này và dễ rơi vào thế bất lợi.

Làn sóng phản đối AI trong ngành sáng tạo không chỉ diễn ra ở Anh mà còn lan rộng sang Mỹ và Trung Quốc. Tại Mỹ, Hiệp hội Nhà văn đã đệ đơn kiện OpenAI với cáo buộc công ty này “ăn cắp nội dung” để tạo ra các tác phẩm giả mạo. Trong khi đó, các hãng thu âm lớn như Sony Music, Universal Music Group cũng đã kiện các nền tảng AI về hành vi sử dụng trái phép hàng nghìn bản thu âm.

Tại Trung Quốc, nhiều họa sĩ đã tẩy chay mạng xã hội Xiaohongshu sau khi phát hiện công cụ tạo ảnh trên nền tảng này âm thầm thu thập tranh của họ để dạy trí tuệ nhân tạo, khiến công chúng càng thêm lo ngại về tương lai của ngành sáng tạo khi đối mặt với sự phát triển mạnh mẽ của AI.

Anh Thư (Theo The Guardian, FT)