Thông báo của Tổng thống Widodo cho thấy một sự thúc đẩy mới đối với kế hoạch tái định cư, một giải pháp được đề xuất cho tình trạng quá tải, ô nhiễm và nguy cơ lũ lụt của Jakarta.

Hôm thứ Ba (25/8), ông Widodo đã đi kiểm tra các đoạn mới hoàn thành của con đường thu phí dài 97 km nối hai thành phố lớn nhất ở tỉnh Đông Kalimantan, Balikpapan và Samarinda.

Đây không chỉ là con đường thu phí đầu tiên ở Kalimantan mà nó còn cung cấp khả năng tiếp cận địa điểm được quy hoạch cho thủ đô mới của Indonesia trong một khu vực hiện vẫn là rừng rậm.

"Để xây dựng thủ đô mới, khía cạnh quan trọng nhất là tiếp cận cơ sở hạ tầng đến khu vực để cung cấp dịch vụ hậu cần", ông Widodo nói trong một bài phát biểu được phát trên YouTube. 

Ngay sau khi tái đắc cử vào năm 2019, ông Widodo đã công bố kế hoạch 466 nghìn tỷ rupiah (32,3 tỷ USD) để chuyển thủ đô hành chính của Indonesia đến Đông Kalimantan, với lý do giao thông ách tắc kinh niên và nền đất chìm của Jakarta, cũng như nhu cầu thúc đẩy các hoạt động kinh tế và tăng trưởng ở nửa phía đông của Indonesia. Jakarta sẽ vẫn là trung tâm tài chính và thương mại của đất nước.

Tuy nhiên, kế hoạch này đã bị lùi bước trong đại dịch COVID-19 khi chính phủ phân bổ lại phần lớn ngân sách và tập trung vào việc giải quyết cuộc khủng hoảng y tế của đất nước và tác động của nó đối với nền kinh tế lớn nhất Đông Nam Á.

Không lâu trước đại dịch, dự án đã thu hút sự tham gia của Giám đốc điều hành Tập đoàn SoftBank Masayoshi Son, cựu Thủ tướng Anh Tony Blair và Thái tử Abu Dhabi Mohammed bin Zayed Al Nahyan. Tuy nhiên, nước này đã không đề cập đến sự tham gia của họ kể từ đó.

Giờ đây, việc di dời đã mang một ý nghĩa cấp bách mới. Tổ chức môi trường Greenpeace trong báo cáo hồi tháng 6 cảnh báo rằng Jakarta phải đối mặt với "mối đe dọa kép" từ cả nước biển dâng và lún đất, với 17% diện tích đất của thành phố được dự báo sẽ nằm dưới mực nước biển vào năm 2030.

Một bài báo gần đây hơn được đăng trên trang web kiến ​​trúc Rethinking The Future đã xác nhận những gì người dân Jakarta đã biết: đô thị lớn nhất Đông Nam Á, với dân số khoảng 11 triệu người, là "một thủ đô tắc nghẽn kinh niên, nghẹt thở vì khói và chìm trong nước ô nhiễm". Bài báo cũng gọi Jakarta là "nơi được thiết kế tồi tệ nhất" trên hành tinh.

Nhưng sự chậm trễ do đại dịch gây ra đã làm dấy lên nghi ngờ về việc liệu ông Widodo có thể đặt đủ cơ sở để dự án thành phố thủ đô tiến triển và bắt đầu dời đô trước khi kết thúc nhiệm kỳ vào tháng 10 năm 2024 hay không.

Một câu hỏi quan trọng khác là liệu người kế nhiệm của ông có tiếp tục dự án hay không.

Bộ trưởng Quốc phòng Prabowo Subianto, người từng là đối thủ của ông Widodo trong các cuộc bầu cử năm 2014 và 2019 trước khi ông tham gia nội các, đã liên tục dẫn đầu các cuộc khảo sát cử tri về các ứng cử viên có khả năng trở thành tổng thống tiếp theo của Indonesia trong hai năm qua.

Hôm thứ Ba (24/8), Subianto cho biết ông ủng hộ kế hoạch di dời trong khi tháp tùng ông Widodo đến thị sát hiện trường. "Tôi đã đưa ra lời khuyên với tổng thống rằng đây là một kế hoạch chiến lược và chúng ta phải có bản lĩnh để dời đô", ông Subianto nói.

“Tôi nghĩ rằng nó đã được lên kế hoạch rất tốt, với nhiều nghiên cứu có liên quan đã được tiến hành”, cựu tướng quân đội nói. "Tôi rất ủng hộ và nói với tổng thống rằng chúng tôi phải tiếp tục với nó".