Nguồn cung cấp toàn cầu cho các mũi tiêm sản xuất tại Ấn Độ là một phần trong chính sách ngoại giao vắc xin của Thủ tướng Narendra Modi, nhằm tranh giành ảnh hưởng trong khu vực và toàn cầu với Trung Quốc. 

Adar Poonawalla, giám đốc điều hành của Viện Huyết thanh Ấn Độ (SII), nhà sản xuất vắc xin lớn nhất thế giới, cho biết: “Chúng tôi đã xuất khẩu 60 triệu liều từ tháng Giêng đến cuối tháng Hai, có lẽ nhiều hơn bất kỳ quốc gia nào khác. Sau đó, làn sóng thứ hai ập đến với chúng tôi, và chúng tôi phải tập trung tất cả nguồn lực và vắc xin cho người dân Ấn Độ vì đó là nơi cần thiết nhất".

Ấn Độ là cường quốc vắc xin, có khả năng cung cấp khoảng 60% tổng số nguồn cung toàn cầu. Trước khi ngừng xuất khẩu vào tháng 4, họ đã cung cấp khoảng 66,4 triệu liều vắc xin COVID-19 cho hơn 90 quốc gia, bao gồm Campuchia, Lào và Myanmar ở Đông Nam Á.

Khi các ca nhiễm COVID-19 hàng ngày của Ấn Độ tăng đáng báo động vào tháng 4, nhu cầu trong nước đối với vắc xin cũng tăng vọt. Sự bùng nổ này chủ yếu do biến thể Delta được phát hiện lần đầu tiên ở quốc gia Nam Á và hiện đã lan rộng ra hơn 100 quốc gia.

Vào đỉnh điểm của đợt thứ hai vào tháng 5, Ấn Độ đã báo cáo ​​hơn 400.000 ca lây nhiễm hàng ngày, cao hơn nhiều so với mức cao nhất 97.000 ca mỗi ngày mà nước này đã trải qua vào tháng 9 năm ngoái.

Hệ thống chăm sóc sức khỏe vốn kém cỏi của Ấn Độ bị quá tải với số bệnh nhân quá lớn, cùng tình trạng thiếu hụt oxy y tế nghiêm trọng. Việc không được chăm sóc đầy đủ dẫn đến số ca tử vong tăng vọt. Các lò hỏa táng và các khu chôn cất phải vật lộn để có thể chứa được các thi thể. Điều này khiến cả chính quyền địa phương và liên bang đều bị chỉ trích dữ dội vì cách xử lý không hợp lý với cuộc khủng hoảng.

Đại dịch trong nước đã làm trật bánh các kế hoạch tốt nhất

Khi Ấn Độ chiến đấu với làn sóng thứ hai trên sân nhà, chính phủ của Thủ tướng Modi đã đặt ra mục tiêu đầy tham vọng là tiêm chủng đầy đủ cho tất cả dân số trưởng thành của Ấn Độ với tổng số trên 940 triệu người vào cuối năm nay.

“Trọng tâm hiện tại của chúng tôi tiếp tục tập trung vào mục đích sản xuất trong nước hướng tới chương trình tiêm chủng nội địa của Ấn Độ”, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Arindam Bagchi nói với các phóng viên vào ngày 8/7.

Trong các nỗ lực phát triển vắc xin, công ty Bharat Biotech có trụ sở tại Hyderabad đã phát triển thành công Covaxin, loại vắc xin bản địa đầu tiên của Ấn Độ, đã đóng góp nguồn cung cấp không nhỏ cho chương trình tiêm chủng của Ấn Độ. 

Tuy nhiên, phải thừa nhận rằng, những nỗ lực như của Bharat Biotech là không đủ và đợt bùng phát làn sóng lây nhiễm thứ hai đã làm trật bánh các kế hoạch của Ấn Độ. Khi nguồn cung của Ấn Độ ngừng hoạt động, các quốc gia như Bangladesh, Nepal và Sri Lanka bắt đầu tìm đến Nga và Trung Quốc để lấp đầy khoảng trống. Moscow và Bắc Kinh cũng bắt đầu cung cấp nhiều liều thuốc hơn, bao gồm cả khu vực Đông Nam Á.

Tính đến ngày 19/7, Ấn Độ đã báo cáo 31,14 triệu trường hợp với 414.108 trường hợp tử vong và đã sử dụng khoảng 406,5 triệu liều vắc xin, chủ yếu là liều đầu tiên trong số hai liều được yêu cầu. Pankaj Jha, giáo sư về các vấn đề chiến lược tại Đại học O.P. Jindal Global, nói rằng hiện tại Ấn Độ có thể là "nước đóng góp vào nguồn cung cấp vắc xin nhưng không phải là người thống trị".

Ông nói, Ấn Độ có 300 công ty sản xuất vắc xin, có thể mở rộng quy mô sản xuất "trong tích tắc", nhưng điều đó không thể xảy ra cho đến khi được phép sản xuất một số loại vắc xin mà Mỹ và các nước khác ở phương Tây đã phát triển, ông nói. "Sự hỗ trợ từ cộng đồng quốc tế cũng rất quan trọng nếu họ muốn Ấn Độ đáp ứng nhu cầu của thế giới".

Từ chỉ 10 triệu liều vào tháng Tư, Bharat Biotech đang lên kế hoạch công suất 60 đến 70 triệu liều mỗi tháng trong tháng này hoặc tháng tới, và gần 100 triệu vào tháng Chín. Chính phủ Ấn Độ cũng đang nghiên cứu một số vắc xin khác đang được phát triển trong nước. Trong số đó, vắc xin Biological E's dựa trên Hyderabad, có khả năng sẽ được cung cấp từ tháng 9 và chính phủ Ấn Độ đã đặt hàng 300 triệu liều.