Mỹ, Anh, Úc công bố kế hoạch tàu ngầm hạt nhân

Theo đó, Úc sẽ nhận được các tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân để hoạt động ở Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương trong khuôn khổ của thỏa thuận AUKUS.

Bài liên quan

Thủ tướng Anh sẽ tới Mỹ để thúc đẩy thỏa thuận AUKUS

Mỹ, Anh, Úc hợp tác về vũ khí siêu thanh trong hiệp ước AUKUS

Trung Quốc ủng hộ ASEAN không có vũ khí hạt nhân, để kiềm chế Aukus

Indonesia và Malaysia lo ngại về kế hoạch tàu ngầm hạt nhân của nhóm AUKUS

Có gì trong thỏa thuận AUKUS?

Kế hoạch đầu tiên của dự án liên minh an ninh chung AUKUS được công bố lần đầu tiên vào năm 2021. Dự án này sẽ cung cấp cho Úc ba tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân loại Virginia của Mỹ.

Dự án nhiều giai đoạn này sẽ hướng tới với việc Anh và Úc sản xuất và vận hành một loại tàu ngầm mới, một loại tàu "được phát triển ba bên" dựa trên thiết kế thế hệ tiếp theo của Anh, sẽ được chế tạo ở Anh và Úc và bao gồm công nghệ "tiên tiến" của Mỹ.

Ông Biden cho biết đây là một phần trong "cam kết chung của liên minh đối với một Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và cởi mở". Thỏa thuận cũng sẽ giúp triển khai một lực lượng tàu ngầm của Mỹ và Anh tại Úc để giúp huấn luyện thủy thủ đoàn của Úc và tăng cường khả năng răn đe.

Trung Quốc nói gì về AUKUS

Theo Trung Quốc, AUKUS vi phạm Hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân (NPT).

Bắc Kinh đã lập luận rằng việc chuyển giao nguyên liệu vũ khí hạt nhân từ một quốc gia có vũ khí hạt nhân sang một quốc gia không có vũ khí hạt nhân là một sự vi phạm "trắng trợn" tinh thần của hiệp ước.

Hiện tại, không bên nào tham gia Hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân ngoài năm quốc gia Mỹ, Nga, Trung Quốc, Anh và Pháp.

"Chúng tôi kêu gọi Mỹ, Anh và Úc từ bỏ tâm lý Chiến tranh Lạnh, tôn trọng các nghĩa vụ quốc tế một cách thiện chí và làm nhiều điều có lợi hơn cho hòa bình khu vực và sự ổn định", người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ning nói với các phóng viên ở Bắc Kinh.

Không có vũ khí hạt nhân

Tổng thống Biden nhấn mạnh rằng các tàu ngầm "chạy bằng năng lượng hạt nhân và không được trang bị vũ khí hạt nhân". Ông khẳng định thêm: “Tôi không xem những gì chúng tôi đang làm là một thách thức đối với bất kỳ ai".

AUKUS đánh dấu lần đầu tiên Mỹ chia sẻ công nghệ đẩy hạt nhân kể từ những năm 1950. Nhà lãnh đạo Úc cho biết thỏa thuận này "đại diện cho khoản đầu tư lớn nhất vào khả năng phòng thủ của đất nước".

Trước cuộc họp hôm thứ Hai, Thủ tướng Anh Sunak cũng đã cam kết tăng chi tiêu quốc phòng của Vương quốc Anh thêm gần 5 tỷ bảng Anh trong hai năm tới.

Trong số chi tiêu quốc phòng bổ sung của Vương quốc Anh, 3 tỷ bảng sẽ dành cho các dự án hạt nhân, bao gồm hỗ trợ cho kế hoạch AUKUS chế tạo tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân cho Úc.

Bên lề cuộc họp AUKUS, ông Sunak đã mời ông Biden đến thăm Bắc Ireland vào tháng 4 để kỷ niệm 25 năm hiệp định hòa bình.

Quốc Thiên (theo AFP, AP, DW)