Cuộc biểu tình lớn nhất từ ngày 1/2
Các cuộc biểu tình hôm thứ Hai - mà phương tiện truyền thông địa phương gọi là lớn nhất cho đến nay kể từ khi quân đội tiếp quản - diễn ra khi Hoa Kỳ cảnh báo sẽ "có hành động kiên quyết" chống lại các tướng lĩnh của Myanmar, nếu họ tiếp tục đàn áp những người kêu gọi khôi phục chính phủ được bầu của đất nước.
Tại thành phố lớn nhất của Myanmar, Yangon, hàng chục nghìn người tập trung dưới trời nắng nóng, hô vang “Hãy thả tất cả các nhà lãnh đạo bị giam giữ” và “Đừng đến văn phòng, hãy biến đi”, trong khi các cửa hàng địa phương và chuỗi nhà hàng quốc tế, bao gồm KFC của Yum Brands Inc và Delivery Hero của Food Panda đã thông báo đóng cửa.
Những người biểu tình đã xuất hiện hàng loạt tại thủ đô Naypyidaw, thành phố lớn thứ hai của Mandalay, và các thị trấn khác nhau trên khắp đất nước, bao gồm ở Myitkyina, Hpaan, Pyinmana, Dawei và Bhamo.
Các đám đông tụ tập sau khi những người ủng hộ Phong trào Bất tuân dân sự (CDM) kêu gọi mọi người đoàn kết vào ngày thứ Hai cho "Hai năm" hoặc "Cách mạng Mùa xuân".
Trên tài khoản Twitter của mình, CDM cho biết “hàng triệu” người đã trả lời lời kêu gọi của mình, với “biển người” xuất hiện ở mọi thành phố.
Tại Yangon, Htet Htet Hlaing, 22 tuổi, nói với hãng tin Reuters rằng cô sợ hãi và đã cầu nguyện trước khi tham gia cuộc biểu tình hôm thứ Hai (22/2), nhưng sẽ không nản lòng.
“Chúng tôi không muốn chính quyền quân sự, chúng tôi muốn dân chủ. Chúng tôi muốn tạo ra tương lai của chính mình”, cô nói. "Mẹ tôi không ngăn cản tôi ra ngoài, bà chỉ nói hãy bảo trọng".
Kyaw Kyaw, một sinh viên đại học 23 tuổi, cho biết anh cũng lo lắng về một cuộc đàn áp của chính quyền quân sự. “Nhưng chúng tôi sẽ tiến về phía trước”, anh nói với AFP. "Chúng tôi rất tức giận".
Quân đội cảnh báo nguy cơ mất mạng
Quân đội, được biết đến ở địa phương là Tatmadaw, đã cảnh báo chống lại cuộc tổng tấn công trong một thông báo công khai được đăng trên đài truyền hình nhà nước MRTV vào cuối ngày Chủ nhật (21/2).
“Người ta thấy rằng những người biểu tình đã kích động bạo loạn và đám đông vô chính phủ vào ngày 22 tháng Hai. Những người biểu tình hiện đang kích động người dân, đặc biệt là những thanh thiếu niên và thanh thiếu niên dễ xúc động, đến một con đường đối đầu mà họ sẽ phải gánh chịu thiệt hại về nhân mạng”, một thông báo bằng văn bản bằng tiếng Anh chạy trên màn hình cho biết, khi thông báo được phát bằng tiếng Myanmar.
Tuyên bố của quân đội cũng quy trách nhiệm cho "bọn tội phạm" vì bạo lực biểu tình trong quá khứ, kết quả là "các thành viên lực lượng an ninh đã phải bắn trả".
Ba người biểu tình đã bị bắn chết cho đến nay, bao gồm một thanh niên 16 tuổi bị bắn ở Mandalay hôm thứ Bảy (20/2) và Mya Thwate Thwate Khaing, 20 tuổi, người bị bắn vào đầu trong cuộc biểu tình ở thủ đô ngày 9/2 và chết sau đó 10 ngày.
Tom Andrews, Báo cáo viên đặc biệt của LHQ về nhân quyền ở Myanmar, cho biết ông “quan ngại sâu sắc” về mối đe dọa bạo lực của quân đội.
“Cảnh báo với quân đội: Không giống như năm 1988, các hành động của lực lượng an ninh đang được ghi lại và bạn sẽ phải chịu trách nhiệm”, Andrews viết trên Twitter.
Trong khi đó, quân đội đã tiến hành nhiều vụ bắt giữ hơn vào đêm Chủ nhật (21/2), với nam diễn viên nổi tiếng Lu Min bị bắt sau khi đăng một video lên án cuộc đảo chính. Vợ anh đã phát trực tiếp sự việc trên mạng xã hội.
Hiệp hội Hỗ trợ Tù nhân Chính trị (AAPP) cho biết, 640 người đã bị bắt kể từ khi cuộc đảo chính bắt đầu và 594 người vẫn bị giam giữ. Myint Oo, một thành viên quốc hội, cũng nằm trong số những người bị giam giữ vào đêm Chủ nhật.
Người biểu tình giở ảnh của Mya Thwate Thwate Khaing, người đầu tiên chết trong các cuộc biểu tình phản đối cuộc đảo chính quân sự của Myanmar, được chôn cất tại Naypyidaw vào Chủ nhật - Ảnh: Reuters
Internet bị ngắt, LHQ yêu cầu ngừng đàn án người biểu tình
Internet đã bị ngắt vào đêm thứ tám với NetBlocks, công ty theo dõi tình trạng ngừng hoạt động và gián đoạn dịch vụ, cho biết tốc độ đường truyền của mạng Internet đã giảm xuống 13% so với mức bình thường vào lúc 1 giờ sáng thứ Hai.
Kể từ khi cuộc đảo chính diễn ra, Internet, viễn thông và mạng xã hội nằm trong nhóm bị chính quyền quân sự giám sát chặt chẽ và liên tục thực hiện ngắt tín hiệu.
Cộng đồng quốc tế đã lên tiếng phản đối cuộc đảo chính và yêu cầu thả nhà lãnh đạo dân cử nổi tiếng Aung San Suu Kyi, các chính trị gia cấp cao trong Liên đoàn Quốc gia vì Dân chủ (NLD) và các thành viên của ủy ban bầu cử đã bị bắt vào sáng ngày 1/2.
Tổng thư ký Liên Hợp Quốc ông Antonio Guterres cũng đã phản đối "lực lượng tàn bạo" ở Myanmar và kêu gọi quân đội lập tức ngừng đàn áp, thả tù nhân.
"Hôm nay, tôi kêu gọi quân đội Myanmar ngừng đàn áp ngay lập tức. Hãy thả các tù nhân. Hãy chấm dứt bạo lực. Tôn trọng nhân quyền và ý nguyện của người dân được thể hiện trong các cuộc bầu cử gần đây", ông Guterres nói trong bài phát biểu thường niên trước Hội đồng Nhân quyền Liên Hợp Quốc (LHQ).
Đài tưởng niệm Mya Thwate Thwate Khaing trước đại sứ quán Hoa Kỳ ở Yangon - Ảnh: Nyein Chan Naing / EPA
“Chúng tôi nhận thấy sự phá hoại nền dân chủ, sử dụng vũ lực tàn bạo, bắt tùy tiện và đàn áp. Đây là những hạn chế về không gian dân sự", Guterres cảnh báo hội đồng. Người đứng đầu Liên Hợp Quốc cũng lên tiếng "ủng hộ hoàn toàn người dân Myanmar trong việc theo đuổi dân chủ, hòa bình, nhân quyền và pháp quyền".
Vào tối Chủ nhật (21/2), Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken cũng lên án việc giết hại những người biểu tình chống đảo chính ở Myanmar.
“Hoa Kỳ sẽ tiếp tục hành động kiên quyết chống lại những kẻ gây ra bạo lực chống lại người dân Myanmar khi họ yêu cầu khôi phục chính phủ được bầu cử dân chủ của họ”, Blinken viết trên Twitter.
Trước đó, Mỹ đã áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với Thượng tướng Min Aung Hlaing, người dẫn đầu cuộc đảo chính ngày 1/2 và các sĩ quan quân đội khác.
