Người phát ngôn Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ John Kirby hôm thứ Sáu cho biết vụ xả súng vào cuối tuần trước khiến 4 người thiệt mạng ở miền bắc Kosovo – quê hương của người dân tộc Serbia – là được lên kế hoạch và phối hợp kĩ càng, không chỉ được thực hiện bởi một nhóm nhỏ, biệt lập.

Ông Kirby cho biết vụ tấn công khiến 3 người Serbia và một sĩ quan cảnh sát Kosovo thiệt mạng, có sự tham gia của 30 máy bay chiến đấu, 20 xe SUV và thiết bị cấp quân sự. “Đây không phải là kiểu tấn công được thực hiện ngẫu nhiên, đặc biệt hoặc bởi một nhóm nhỏ nào đó”, ông nói. “Số lượng và chủng loại vũ khí được tìm thấy là mối đe dọa đối với sự an toàn không chỉ của nhân viên Kosovo mà cả nhân viên quốc tế, bao gồm cả quân đội NATO”.

Ông cho biết Kosovo đang tiến hành một cuộc điều tra kỹ lưỡng về vụ việc và Mỹ hy vọng Pristina sẽ đi đến tận cùng vụ việc. Ông nói thêm: “Tất cả những người liên quan đến việc lập kế hoạch và thực hiện cuộc tấn công này cần phải bị đưa ra công lý”. Người phát ngôn Nhà Trắng cũng cho biết Mỹ và các đồng minh phương Tây đang theo dõi “việc triển khai quân sự quy mô lớn của Serbia dọc biên giới với Kosovo, bao gồm việc dàn dựng chưa từng có các đơn vị pháo binh, xe tăng và bộ binh cơ giới tiên tiến của Serbia”.

Ông cảnh báo: “Chúng tôi tin rằng đây là một diễn biến gây bất ổn”, đồng thời lưu ý rằng Mỹ đang hợp tác chặt chẽ với các đồng minh châu Âu để xoa dịu căng thẳng. NATO, hoạt động như một lực lượng gìn giữ hòa bình ở Kosovo, đang tăng cường sự hiện diện của quân đội ở quốc gia Balkan này sau vụ xả súng hôm Chủ nhật, trong đó chứng kiến ​​những người đàn ông đeo mặt nạ trú ẩn trong một tu viện và bắn vào một cảnh sát tuần tra.

Kosovo đã cáo buộc Serbia thực hiện vụ tấn công. Belgrade đã bác bỏ cáo buộc, nhưng Tổng thống Serbia Aleksandar Vučić đã coi các tay súng là những anh hùng. 

Thủ tướng Kosovo Albin Kurti hoan nghênh quyết định điều thêm quân của NATO trong cuộc phỏng vấn với hãng tin AP. Ông nói: “Chúng tôi cần NATO vì biên giới với Serbia rất dài và quân đội Serbia gần đây đã tăng cường năng lực và họ có nhiều thiết bị quân sự từ cả Liên bang Nga và Trung Quốc”.

Kosovo tuyên bố độc lập khỏi Serbia vào năm 2008, nhưng Belgrade chưa bao giờ công nhận sự tách biệt này. Hai quốc gia đã xảy ra chiến tranh vào cuối những năm 1990 sau khi nước cộng hòa Nam Tư tan rã và NATO tiến hành chiến dịch ném bom nhằm chấm dứt xung đột.

Căng thẳng lại bùng lên vào tháng 5 sau khi người dân tộc Serbia ở Kosovo tẩy chay các cuộc bầu cử địa phương ở phía bắc. Mỹ, cùng với châu Âu, đã cố gắng hạ nhiệt cuộc xung đột trong nhiều tháng nhưng không đạt được kết quả gì, Washington dường như ngày càng lo ngại hơn.

Mai Anh (theo NYT)