Ngày 25/7, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn đã có báo cáo hoạt động kết nối cung cầu nông sản tại 19 tỉnh, thành phố phía Nam, sau khi thực hiện giãn cách xã hội.

Nhiều sản phẩm nông sản có xu hướng cung vượt cầu

Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, tính tới hết ngày 25/7, đã có 388 đầu mối, cung cấp nông sản, thực phẩm đăng ký với Tổ công tác chỉ đạo sản xuất, kết nối cung ứng tiêu thụ nông sản tại các tỉnh, thành phố phía Nam trong điều kiện dịch Covid-19 của Bộ (gọi tắt là Tổ công tác 970).

Trong đó bao gồm, 85 đầu mối rau củ, 102 đầu mối trái cây, 157 đầu mối thủy hải sản, 24 đầu mối lương thực và 20 đầu mối thuộc các mặt hàng khác.

Ngoài ra, 12/13 tỉnh đồng bằng sông Cửu Long cung cấp qua Tổng cục Thủy sản có 148 đơn vị nuôi trồng thủy sản với nhiều loại khác nhau sẽ thu hoạch trong thời gian tới.

Trong tổng số 388 đầu mối đăng ký qua Tổ, sản lượng hàng hóa có thể cung cấp đến 31/7/2021 dồi dào và đang có dấu hiệu thừa nhóm hàng trái cây, sản phẩm chăn nuôi và thủy sản. 

Cụ thể, nhóm rau củ tăng đột biến sản lượng khoai lang tím và khóm (dứa). Trong khi đó dưa leo có dấu hiệu cung vượt cầu. Nhóm trái cây có số lượng đăng ký tăng cao nhất là nhãn, lượng cung các đầu mối trên 700 tấn/ngày, nhãn và chuối đang có dấu hiệu khó khăn trong tiêu thụ do ảnh hưởng của dịch Covid-19 nên các doanh nghiệp thu mua không thể tiếp cận hết các địa bàn.

Chanh các loại ghi nhận tăng đột biến. Thủy sản ghi nhận sản lượng tăng nhanh của tôm, cua, cá nước mặn. Số đầu mối sản phẩm chăn nuôi cung cấp ít nhưng có dấu hiệu dư thừa của thịt gà lông trắng, chim bồ câu ở khu vực các tỉnh miền Đông. 

Dự báo những ngày sắp tới, các mặt hàng dưa leo, nhãn xuồng, nhãn, khóm, chanh, chuối, khoai lang, gà lông trắng, cua và tôm nước mặn sẽ cung vượt cầu. 

Về tiêu thụ, Tổ Công tác trực tiếp tìm nguồn hàng và kết nối thành công cho 16 hệ thống siêu thị, bếp ăn công nghiệp và doanh nghiệp thu mua. 

Số đơn hàng giao dịch thành công được ghi nhận ban đầu là 24 đơn hàng được báo cáo qua Tổ. Số lượng giao dịch thực tế rất lớn do người mua tìm được đầu mối liên lạc ở các tỉnh và liên hệ trực tiếp để mua.

Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, hầu hết các tỉnh đã tạm hoàn chỉnh hệ thống cập nhật dữ liệu của các đầu mối cung cấp nông sản; hỗ trợ doanh nghiệp khó khăn về vận chuyển, xét nghiệm nhanh Covid-19, tạo điều kiện cho doanh nghiệp đến tỉnh mua hàng.

Nhiều tỉnh hình thành các điểm bán hàng nhu yếu phẩm cho người dân đáp ứng các biện pháp phòng dịch như huyện Giồng Riềng (Kiên Giang), thành phố Bến Tre, thành phố Vị Thanh - Hậu Giang… 

Tuy nhiên còn nhiều huyện không nắm sát tình hình sản xuất và cung cấp hàng hóa, số liệu sản lượng không chính xác, khi tìm được doanh nghiệp mua hàng thì tỉnh đã hết hàng hoặc không có năng lực gom hàng giao cho HTX.

Có dấu hiệu thiếu hàng hóa cục bộ trong hệ thống các chuỗi siêu thị tại một số tỉnh do đứt gãy vận chuyển từ các kho tổng; một số siêu thị, như ở Bến Tre tăng rất lớn lượng rau mua từ các tỉnh khác.

Những khó khăn của ngành nông nghiệp trong mùa dịch

Theo phản ánh của nhiều hợp tác xã (HTX), trong bối cảnh dịch bệnh đang có diễn biến phức tạp như hiện nay, các đơn vị vận tải, chở hàng hóa nông sản gặp nhiều khó khăn khi đi qua các chốt kiểm dịch. Nhất là những khâu vận chuyển, phân phối sản phẩm; vận chuyển cây giống, con giống, thức ăn chăn nuôi, thủy sản.

Tại 19 tỉnh, đã có một số nhà máy, cơ sở chế biến và giết mổ đang tạm dừng sản xuất do không đáp ứng yêu cầu 3 tại chỗ hoặc không đủ công nhân do phong tỏa. Việc vận chuyển, lưu thông hàng hóa, vật tư phục vụ sản xuất vẫn còn bị thắt chặt ở một số địa phương.

Bên cạnh đó, thức ăn chăn nuôi,  thức ăn thủy sản và phân bón đang tăng giá nhanh. Một số vật tư phục vụ sản xuất như bao túi đựng xoài, mít có dấu hiệu khan hiếm, do các cơ sở sản xuất nhỏ tại TP.HCM ngừng sản xuất.

Với những khó khăn trên, Tổ Công tác của Bộ đã hỗ trợ xử lý một số tình huống liên quan đến xe chở hàng khó khăn khi qua các chốt kiểm dịch; hỗ trợ các tổ hợp tác và hợp tác xã hoàn thành các chứng nhận pháp lý để giao dịch với doanh nghiệp; thành lập các nhóm hỗ trợ người dân thu hoạch nông sản kịp giao cho doanh nghiệp.

Tổ Công tác cũng đã chỉ đạo Sở Nông nghiệp và PTNT các tỉnh, thành cung cấp các đầu mối bán cây giống chất lượng, phân hữu cơ bón cho rau và sầu riêng.  Tổ Công tác Bộ Nông nghiệp và PTNT cam kết sẽ phối hợp với các địa phương giải quyết nhanh các vấn đề phát sinh.