Theo dõi báo trên:
Được phóng vào tháng 7 năm 2023, Cơ quan Vũ trụ châu Âu (ESA) dự kiến bản đồ 3D vũ trụ của họ sẽ là bản đồ lớn nhất và chính xác nhất từ trước đến nay, giúp chúng ta hiểu rõ hơn về cấu trúc và sự phân bố của vật chất trong vũ trụ.
Một phần bầu trời đêm có thể nhìn thấy từ Nam bán cầu của Trái Đất. Ảnh: ESA
Được thực hiện qua 260 lần quan sát từ ngày 25/3 đến ngày 8/4 vừa qua, các nhà khoa học đã tạo ra một mảnh ghép đầu tiên của bản đồ vũ trụ với độ phân giải lên đến 208 gigapixel. Tuy nhiên, đây mới chỉ là bước đầu trong tấm bản đồ khổng lồ mà Euclid sẽ vẽ nên trong tương lai, nó sẽ đo đạc hình dạng, khoảng cách và chuyển động của hàng tỷ thiên hà.
Bức tranh khảm, bao gồm khoảng 100 triệu ngôi sao và thiên hà, được ra mắt vào ngày 15 tháng 10 tại Đại hội Du hành Vũ trụ Quốc tế ở Milan, Ý.
“Bức ảnh tuyệt đẹp này là phần đầu tiên của một bản đồ sẽ tiết lộ hơn một phần ba vũ trụ trong sáu năm tới. Đây chỉ là 1% của bản đồ, nhưng nó chứa đựng nhiều thông tin giúp các nhà khoa học có thể khám phá vũ trụ”, Valeria Pettorino, nhà khoa học dự án Euclid tại ESA, cho biết.
Các nhà thiên văn học gọi những đám mây bị khí và bụi giữ lại trong bức tranh khảm này là “xiếc thiên hà”. Ảnh: ESA
Một trong những nhiệm vụ chính của Euclid là khám phá vật chất tối và năng lượng tối – hai thực thể bí ẩn đang ẩn giấu sau bức màn vũ trụ. Mặc dù chưa từng được nhìn thấy, vật chất tối được cho là chiếm tới 85% tổng lượng vật chất trong vũ trụ, trong khi năng lượng tối là lực đẩy bí ẩn đang khiến vũ trụ giãn nở ngày càng nhanh.
Bằng cách quan sát hàng triệu thiên hà, các nhà thiên văn học hy vọng sẽ khám phá ra những năng lượng vô hình đang tác động lên cấu trúc và sự giãn nở của vũ trụ.
Euclid có tầm nhìn bao quát hơn rất nhiều so với kính viễn vọng không gian James Webb, cho phép nó quan sát một vùng trời rộng lớn gấp hơn 100 lần. Với các camera cực nhạy, Euclid vẫn có khả năng chụp được những chi tiết tinh xảo của từng thiên thể, bổ sung cho những hình ảnh toàn cảnh mà nó thu thập được.
Ví dụ, cấu trúc tinh tế của một thiên hà xoắn ốc trong cụm Abell 3381, nằm cách chúng ta 470 triệu năm ánh sáng, có thể được nhìn thấy trong bức ảnh. Bên cạnh đó, các đám mây màu xanh nhạt giữa các ngôi sao cũng được hiển thị rõ nét.
Cấu trúc xoắn ốc của một thiên hà trong cụm thiên hà Abell 3381 có thể được nhìn thấy khi phóng to 150 lần. Ảnh: ESA
Những hình ảnh đầu tiên của kính viễn vọng Euclid được công bố vào tháng 11 năm 2023, nhưng nó đã bắt đầu quan sát khoa học vào tháng 2. Tính đến nay, sứ mệnh đã hoàn thành 12% kế hoạch khảo sát vũ trụ.
"Hình ảnh mới này đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong sứ mệnh của Euclid. Nó không chỉ cho chúng ta những bức ảnh đẹp mắt về vũ trụ mà còn mở ra cánh cửa để khám phá chi tiết hàng tỷ thiên hà, từ đó giúp chúng ta hiểu rõ hơn về cấu trúc và sự tiến hóa của vũ trụ," Jason Rhodes, nhà khoa học đứng đầu dự án Euclid tại NASA, chia sẻ.
Vào những năm 1920, các nhà thiên văn học Georges Lemaître và Edwin Hubble đã phát hiện ra rằng vũ trụ đã và đang giãn nở kể từ khi nó ra đời cách đây 13,8 tỷ năm. Tuy nhiên, đến những năm 1990, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng tốc độ giãn nở của vũ trụ không chỉ đơn thuần là ổn định mà còn đang tăng tốc một cách bí ẩn.
Việc tìm hiểu về bản chất thật sự của năng lượng tối và vật chất tối sẽ là chìa khóa để chúng ta giải mã bí ẩn về nguồn gốc và sự tiến hóa của vũ trụ. Qua đó, các nhà khoa học có thể hiểu được vũ trụ được tạo thành từ gì, sự giãn nở của nó đã thay đổi như thế nào theo thời gian và liệu có nhiều điều hơn về lực hấp dẫn so với những gì mà mắt thường có thể thấy. Ngoài ra, vật chất tối và năng lượng tối cũng được cho là có vai trò quan trọng trong việc xác định sự phân bố và chuyển động của các vật thể như thiên hà và các ngôi sao trong vũ trụ.
Euclid được thiết kế để tạo ra một bản đồ 3D chi tiết về vũ trụ, theo dõi sự giãn nở của vũ trụ và sự phân bố của vật chất tối trong suốt 10 tỷ năm qua. Nhờ đó, chúng ta có thể hiểu rõ hơn về quá trình vũ trụ hình thành và phát triển.
Phóng to 600 lần một phần của bản đồ sẽ thấy các thiên hà trong cụm Abell 3381, nằm cách Trái đất 470 triệu năm ánh sáng. Ảnh: ESA
Kính viễn vọng Euclid sẽ tạo ra một kho tàng dữ liệu khổng lồ về vũ trụ, bao gồm thông tin chi tiết về 1,5 tỷ thiên hà. Với dữ liệu này, các nhà thiên văn học có thể xác định khối lượng của từng thiên hà và số lượng các ngôi sao được tạo ra mỗi năm.
"Điều khiến tôi thực sự kinh ngạc là khả năng quan sát chi tiết của Euclid, từ những cụm sao nhỏ bé đến những cấu trúc vĩ đại nhất của vũ trụ", Mike Seiffert, nhà khoa học dự án của NASA tại JPL, chia sẻ. "Những hình ảnh đầu tiên này là những gợi ý đầu tiên về những gì Euclid sẽ mang lại".
Hà Trang (theo CNN)
Thích
(CLO) Tin từ cảng hàng không quốc tế Nội Bài, dự báo tuần trước và sau Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025, trung bình mỗi ngày sẽ có khoảng 90.000 lượt khách và 550 lượt chuyến bay qua cảng.
(CLO) Gazprom, gã khổng lồ khí đốt Nga, đối mặt khủng hoảng nghiêm trọng: mất thị trường châu Âu, cắt giảm 40% nhân sự, phụ thuộc vào Trung Quốc và Thổ Nhĩ Kỳ.
(CLO) Trong hai tuần thử nghiệm, camera AI tại Anh phát hiện 849 vi phạm giao thông nghiêm trọng, với 533 trường hợp không thắt dây an toàn, gây xôn xao dư luận.
(CLO) Trong năm 2024, các tổ chức thanh tra trên địa bàn tỉnh Lai Châu đã triển khai tổng cộng 153 cuộc thanh tra, kiểm tra. Qua các cuộc thanh tra, cơ quan chức năng đã phát hiện sai phạm về kinh tế với tổng số tiền lên đến hàng chục tỷ đồng.
(CLO) Bộ Y tế yêu cầu dự trữ đủ thuốc, máu, dịch truyền và các phương tiện, thiết bị cần thiết phục vụ cấp cứu, khám chữa bệnh, đặc biệt là cấp cứu tai nạn giao thông, ngộ độc thực phẩm. Sẵn sàng thu dung người bệnh trong trường hợp dịch bệnh xảy ra.
(CLO) Kết thúc năm 2024, mẫu xe Toyota Innova Cross giữ chắc ngôi vị ô tô hybrid đắt khách nhất thị trường. Tuy nhiên, vị thế này hoàn toàn có thể sớm thay đổi.
(CLO) Ngày 17/1, đoàn công tác Bộ Quốc phòng do Thượng tướng Vũ Hải Sản, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Ủy viên Quân ủy Trung ương, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng làm trưởng đoàn đã đến thăm, chúc Tết cán bộ, chiến sĩ Bộ Chỉ huy quân sự (CHQS) tỉnh Quảng Ninh.
(CLO) Tại vòng loại Asian Cup 2027, đội tuyển Việt Nam sẽ đá trận mở màn trên sân vận động Bình Dương thay vì sân Mỹ Đình (Hà Nội).
(CLO) Lễ cúng rừng của người Mông xã Nà Hẩu, huyện Văn Yên, tỉnh Yên Bái vừa được Bộ VHTT&DL đưa vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
(CLO) Chiều 17/1, Đoàn công tác lãnh đạo Đảng, Nhà nước do Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long dẫn đầu đến thăm, tặng quà các thương, bệnh binh tại Trung tâm Điều dưỡng thương binh Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh.
(CLO) Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng thuỷ văn, ngày 18/1, Nam Bộ có mây, đêm có mưa rào vài nơi, ngày nắng, gió Đông Bắc cấp 2-3. Khu vực Bắc Bộ, Trung Bộ có mưa vài nơi, sáng sớm có sương mù và sương mù nhẹ rải rác, trưa chiều trời nắng, trời rét.
(CLO) Thi đấu đầy nỗ lực, đội tuyển futsal Việt Nam đã giành chiến thắng đậm 21-0 trước futsal Macau (Trung Quốc) để chính thức giành vé dự VCK giải futsal nữ châu Á 2025.
(CLO) Ngày 17/1, Phòng Cảnh sát hình sự Công an TP Hà Nội cho biết, vừa phối hợp với Cục Cảnh sát hình sự Bộ Công an đã bắt giữ và khởi tố bị can với nhóm môi giới mua bán thận, gồm Nguyễn Văn Tân (SN 1984 ở xã Phước Hội, huyện Đất Đỏ, Bà Rịa - Vũng Tàu), Nguyễn Thị Dung (SN 1985, ở Thái Bình) và Võ Thị Cưng (SN 1992, ở Bình Thuận).
(CLO) Ngày 17/1, Công an thành phố Hà Nội tổ chức lễ công bố quyết định bổ nhiệm Phó Giám đốc Công an thành phố đối với Đại tá Nguyễn Ngọc Quyền, Trưởng Công an quận Hà Đông và Đại tá Nguyễn Tiến Đạt, Trưởng phòng Tham mưu Công an thành phố.
(CLO) Thủ tướng Chính phủ phân công Phó Thủ tướng Chính phủ Bùi Thanh Sơn làm Trưởng Ban tổ chức Hội nghị thượng đỉnh Diễn đàn Đối tác vì Tăng trưởng xanh và Mục tiêu toàn cầu.
(CLO) Ngày 17/1, hai tàu du lịch biển 5 sao quốc tế là Seabourn Encore và Silver Whisper đều mang quốc tịch Bahamas cùng cập bến, đã đưa hơn 1.200 khách đến TP Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh.
(CLO) Cảnh sát Trung Quốc và Thái Lan đã bắt giữ 12 thành viên thuộc đường dây tội phạm liên quan đến vụ bắt cóc 6 người tại Thái Lan và bán họ sang Myanmar.
(CLO) Tàu vũ trụ Gaia của Cơ quan Vũ trụ Châu Âu (ESA), sau 12 năm cống hiến cho việc vẽ bản đồ Dải Ngân hà, đã chính thức ngừng hoạt động khoa học vào ngày 15/1.
(CLO) Một ủy ban của Chính phủ Nhật Bản cho biết khả năng xảy ra một trận siêu động đất tại nước này trong vòng 30 năm tới đã tăng lên, với xác suất dao động từ 75 đến 82%.
(CLO) Ngày 17/1, tòa án Pakistan đã tuyên án cựu Thủ tướng Imran Khan 14 năm tù trong một vụ án tham nhũng gây chấn động.
(CLO) Dân số Trung Quốc tiếp tục giảm năm thứ ba liên tiếp trong năm 2024, khi số người tử vong vượt qua số trẻ sơ sinh chào đời.
(CLO) Theo một khảo sát từ Viện ISEAS-Yusof Ishak của Singapore, thanh niên tại Việt Nam và Singapore có cái nhìn lạc quan hơn về tình hình chính trị và kinh tế so với các quốc gia khác trong khu vực.
(CLO) Các nhà điều tra vừa phát hiện lông và máu chim trong cả hai động cơ của chiếc máy bay Jeju Air gặp nạn tại Hàn Quốc vào tháng trước, khiến 179 người thiệt mạng, theo nguồn tin thân cận với cuộc điều tra tiết lộ hôm thứ Sáu.
(CLO) Trung Quốc vừa thông báo Phó Chủ tịch nước Hàn Chính sẽ đại diện nước này tham dự lễ nhậm chức của Tổng thống đắc cử Donald Trump tại Washington vào thứ Hai tới.
(CLO) Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho biết Gaza cần ít nhất 10 tỷ đô la để tái thiết hệ thống y tế bị tàn phá trong vòng 5 đến 7 năm tới, theo đánh giá ban đầu được công bố vào thứ Năm.
(CLO) Thủ tướng Qatar, Sheikh Mohammed bin Abdulrahman bin Jassim Al Thani, đã yêu cầu Israel "ngay lập tức rút quân" khỏi khu vực đệm do Liên Hợp Quốc thiết lập giữa Israel và Syria.
