“Cuộc chiến kết thúc”

Ngày hôm qua (15/8), Taliban từ nhiều cửa ngõ tiến vào thủ đô Kabul mà hầu như không có sự kháng cự quyết liệt nào. Tổng thống Ashraf Ghani đã rời khỏi đất nước và nói rằng ông muốn tránh đổ máu.

Trong một tuyên bố, một phát ngôn viên của Taliban cho biết “cuộc chiến đã kết thúc” và người dân Afghanistan sẽ sớm biết chế độ mới sẽ diễn ra theo hình thức nào.

Cũng trong ngày Chủ nhật, Taliban đã chiếm được thành phố phía đông Jalalabad mà không cần giao tranh và giành quyền kiểm soát một trong những đường cao tốc chính dẫn vào thủ đô của Afghanistan. Họ cũng chiếm đồn biên giới Torkham gần đó với Pakistan, khiến sân bay Kabul là con đường duy nhất ra khỏi Afghanistan vẫn nằm trong tay chính phủ.

Trong đêm Chủ Nhật (15/8), tâm điểm là sân bay Kabul, nơi hàng trăm người Afghanistan tuyệt vọng tìm cách trốn khỏi đất nước đang chờ chuyến bay, một số kéo hành lý băng qua đường băng trong đêm tối.

Một nguồn tin tại sân bay cho biết một số cuộc ẩu đả đã nổ ra giữa những người không thể tìm được chỗ khi các chuyến khởi hành bị tạm dừng. Truyền hình địa phương 1TV đưa tin rằng nhiều tiếng nổ đã được nghe thấy ở thủ đô sau khi trời tối, nhưng thành phố phần lớn yên tĩnh trong ngày Chủ nhật.

Nhóm viện trợ khẩn cấp cho biết 80 người bị thương đã được đưa đến bệnh viện của họ ở Kabul, bệnh viện đang hoạt động, và họ chỉ tiếp nhận những người bị thương nguy hiểm đến tính mạng.

Vẫn chưa rõ Tổng thống Ghani sẽ đi đâu hoặc quyền lực chính xác sẽ được chuyển giao như thế nào sau cuộc tấn công chớp nhoáng của Taliban trên khắp Afghanistan.

Trong một bài đăng trên Facebook, Tổng thống Ghani cho biết ông đã rời khỏi đất nước để tránh đụng độ với Taliban sẽ gây nguy hiểm cho hàng triệu cư dân của Kabul. Tuy nhiên, ông Ghani không tiết lộ mình đang ở đâu.

Người phát ngôn của văn phòng chính trị Taliban nói với kênh truyền hình Al Jazeera rằng nhóm này muốn có quan hệ tốt với cộng đồng quốc tế. Al Jazeera trước đó đã chiếu đoạn phim về những gì nó cho là các chỉ huy Taliban trong dinh tổng thống với hàng chục chiến binh có vũ trang.

Luật hồi giáo và Taliban cuộc sơ tán khỏi Kabul

Nhiều người Afghanistan lo sợ Taliban sẽ quay trở lại những thực hành khắc nghiệt trong quá khứ khi họ áp đặt sharia, hay luật tôn giáo Hồi giáo. Trong thời gian họ cai trị 1996-2001, phụ nữ không được làm việc và các hình phạt như ném đá, đánh roi và treo cổ đã được thực hiện.

Lúc này, các chiến binh tìm cách thể hiện một bộ mặt ôn hòa hơn, hứa sẽ tôn trọng quyền của phụ nữ và bảo vệ cả người nước ngoài và người Afghanistan.

Tại Washington, những người phản đối quyết định của Tổng thống Joe Biden về việc chấm dứt cuộc chiến dài nhất của nước Mỹ, được phát động sau cuộc tấn công ngày 11 tháng 9 năm 2001, cho biết sự hỗn loạn là do sự thất bại của lãnh đạo khi ngày càng có nhiều quân đội Hoa Kỳ được triển khai để giúp giải cứu thường dân Hoa Kỳ.

Một quan chức Mỹ cho biết Lầu Năm Góc đã ủy quyền cho 1.000 binh sĩ khác giúp sơ tán công dân Hoa Kỳ và những người Afghanistan làm việc cho họ.

Một quan chức quốc phòng cấp cao của Mỹ nói vào rằng khoảng 500 người, chủ yếu là người Mỹ, đã được sơ tán cho đến nay và con số sẽ tăng lên 5.000 người mỗi ngày khi tất cả các lực lượng Mỹ dự kiến ​​ở Kabul.

Các quốc gia châu Âu, bao gồm Pháp, Đức và Hà Lan, cho biết họ đang nỗ lực để đưa công dân cũng như một số nhân viên Afghanistan ra khỏi đất nước.

Nga nói rằng họ không cần thiết phải sơ tán đại sứ quán của mình vào lúc này, trong khi Thổ Nhĩ Kỳ cho biết đại sứ quán của họ sẽ tiếp tục hoạt động.

Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres kêu gọi Taliban và tất cả các bên khác thực hiện sự kiềm chế tối đa, đồng thời bày tỏ quan ngại đặc biệt về tương lai của phụ nữ và trẻ em gái ở Afghanistan.