Thomas Cook sụp đổ

Thomas Cook, hãng du lịch kiêm hàng không 178 tuổi của Anh, đã tuyên bố phá sản vào rạng sáng ngày 23/9 (giờ địa phương) khiến hàng trăm ngàn du khách mắc kẹt trên khắp thế giới. Hãng này tuyên bố phá sản sau khi không thể đạt thỏa thuận giải cứu vào phút chót, chấm dứt 178 năm tồn tại và phát triển.

Hội đồng quản trị của công ty "kết luận rằng họ không có lựa chọn nào khác ngoài việc tiến hành các thủ tục phá sản". Cùng với kết luận này, một đơn đã được gửi lên Tòa án Tối cao để thủ tục phá sản công ty diễn ra ngay trước khi hoạt động kinh doanh được mở cửa trở lại vào ngày 23/9.

"Điều này đánh dấu một ngày vô cùng buồn với doanh nghiệp tiên phong trong lĩnh vực kỳ nghỉ trọn gói và khiến việc du lịch khả thi với hàng triệu người trên thế giới", CEO Peter Fankhauser đã gửi lời xin lỗi tới khách hàng, nhân viên, các nhà cung ứng và đối tác.

Mọi hoạt động của Thomas Cook sẽ phải ngừng lại ngay lập tức, buộc các công ty du lịch thuộc tập đoàn này phải đóng cửa, các máy bay của họ không được cất cánh và khiến 22.000 nhân viên của tập đoàn trên toàn cầu (trong đó có 9.000 nhân viên tại Anh) phải nghỉ việc.

Quyết định trên cũng sẽ ảnh hưởng tới 600.000 khách hàng và gây ra một cuộc "hồi hương" lớn nhất của nước Anh trong thời bình. Các tác động ngay lập tức đã được cảm nhận.

Kể từ khi niêm yết trên sàn chứng khoán London 12 năm trước, giá trị vốn hóa của Thomas Cook đã giảm từ 4 tỷ USD xuống chỉ còn hơn 255 triệu USD.

Cái kết của Thomas Cook đến sau một năm đầy biến động với công ty. Kể từ tháng 5/2018, cổ phiếu của công ty đã giảm 96% trong bối cảnh Brexit không chắc chắn cùng với sự cạnh tranh khốc liệt trong lĩnh vực du lịch.

Xáo trộn ngành du lịch toàn cầu

Sau khi công ty du lịch lâu đời nhất thế giới của Anh Thomas Cook tuyên bố phá sản và ngừng tất cả các giao dịch, 600.000 du khách đã mắc kẹt ở nước ngoài.

Sự phá sản của Thomas Cook được cho là sẽ khiến ngành du lịch đối mặt với tình trạng xáo trộn trong một quãng thời gian nhất định. Bởi hãng này hoạt động trong nhiều lĩnh vực như khách sạn, resort, hàng không và du thuyền tại 16 nước.

Liên đoàn Khách sạn Thổ Nhĩ Kỳ ước tính, lượng khách du lịch sẽ giảm 700.000 người mỗi năm và khoản tiền mà Thomas Cook nợ các khách sạn nhỏ hiện cũng mắc kẹt.

Trong khi đó, Công ty du lịch Webjet của Australia ước tính mất 30 triệu USD. Các hãng du lịch trực tuyến đặt chuyến bay của Thomas Cook hiện cũng phải móc tiền túi để thuê chỗ nghỉ tạm cho khách hàng.

Nhiều du khách tại một khách sạn liên kết với Thomas Cook ở Tunisia cho biết khách sạn đã yêu cầu họ nộp thêm tiền trước khi được phép rời đi. Hiệp hội Nhân viên vận tải, đại diện cho các lao động tại Thomas Cook, đã kêu gọi chính phủ cứu công ty.

Bộ trưởng Ngoại giao Anh Dominic Raab nhấn mạnh gần như không có khả năng "chính phủ Anh cứu Thomas Cook". Lý do được đưa ra là nước Anh sẽ không cứu các doanh nghiệp mà không có ý nghĩa cho "lợi ích chiến lược của quốc gia".

Tuy nhiên, ông Raab cũng nhấn mạnh rằng Chính phủ Anh đã có kế hoạch đưa 160.000 du khách Anh trở về nhà nếu họ bị mắc kẹt sau sự sụp đổ của Thomas Cook. 

Quá khứ vẻ vang

Thomas Cook (22/11/1808 – 18/7/1892, người Anh) được lịch sử ngành du lịch vinh danh với tư cách là ông tổ của ngành lữ hành, người sáng lập ra Thomas Cook Travel Inc – công ty du lịch lữ hành đầu tiên trên thế giới.

Thomas Cook sinh năm 1808 ở miền Trung nước Anh. Nghề nghiệp đầu tiên của ông là một nhà làm vườn, sau đó trở thành thợ mộc. Năm 1841 ông mở một hoạt động kinh doanh mới. Ông đã tổ chức chuyến đi cho 570 người tới dự một hội nghị của những người bài rượu trên một chiếc tàu được thuê từ Leicester tới Longborough dưới hình thức một tour hướng dẫn. Khoảng cách đoạn đường này là 35 km. Ông đã liên lạc với hãng tàu hỏa để có giá vé giảm đặc biệt, cung cấp thực phẩm và nước uống trên tàu, tổ chức sắp xếp cho 570 người ở Longborough – khái niệm tour trọn gói mới xuất hiện, đó là những hoạt động thể hiện bản chất của ngành lữ hành hiện đại.

Năm 1845, ông mở 1 hãng lữ hành ở Leicester. Doanh nghiệp này đã được coi là hãng lữ hành đầu tiên theo nghĩa hiện đại. Ông đã viết sách hướng dẫn du lịch cho du khách và ký các hợp đồng trọn gói phục vụ các chuyến viếng thăm tới các lâu đài lịch sử.

Năm 1851, ông đã tổ chức chuyến đi cho 165.000 du khách tới hội chợ thế giới tại London (Anh). Nhân sự kiện đó ông đã tuyên truyền ý tưởng tiết kiệm tiền cho mục đích du lịch và nghỉ ngơi.

Năm 1865, Thomas Cook đã có sản phẩm độc đáo phục vụ du khách: tour tham quan các chiến trường nổi tiếng trong cuộc nội chiến. Cũng trong năm này, ông rời London và ít lâu sau ông đã bố trí cho con trai là John Mason Cook vào làm trong doanh nghiệp của mình. Từ đó hãng lữ hành của ông mang tên “Th.Cook & Son“.

Năm 1871, công ty của Thomas Cook đã có 120 chi nhánh khắp nước Anh và ở gần như tất cả các thành phố lớn của châu Âu, Bắc Mỹ, Cận Đông Nam và Đông Nam Á, và Úc.

Người đời sau nghiêng mình thán phục Thomas Cook, bởi ông là người đầu tiên nghĩ ra rất nhiều loại hình dịch vụ chính của ngành lữ hành, mà đến tận ngày nay các loại hình này vẫn còn hoạt động và sinh lời một cách hiệu quả.

Hoàng Long