Trẻ vị thành niên trầm cảm, bố mẹ cần làm gì?

Thứ sáu, 21/04/2023 07:15 AM - 0 Trả lời

(CLO) Theo các chuyên gia, trầm cảm là vấn đề hay gặp ở trẻ vị thành niên nhưng đôi lúc cha mẹ không nhận biết được, có khi còn bị nhầm lẫn đó là sự thay đổi tâm sinh lý ở lứa tuổi này.

Sau một vài vụ việc trẻ vị thành niên trầm cảm dẫn đến tự vẫn gần đây, Bệnh viện Nhi Trung ương đã có cảnh báo để phụ huynh quan tâm và phát hiện sớm bệnh ở trẻ.

Theo đó, trầm cảm là vấn đề hay gặp ở trẻ vị thành niên. Nhưng đôi lúc cha mẹ không nhận biết được, có khi còn bị nhầm lẫn đó là sự thay đổi tâm sinh lý ở lứa tuổi này. Vì vậy, hướng dẫn cha mẹ nhận biết sớm các dấu hiệu trầm cảm của trẻ vị thành niên là cần thiết.

tre vi thanh nien tram cam bo me can lam gi hinh 1

Ảnh minh họa

Các chuyên gia cho rằng, trầm cảm là một rối loạn cảm xúc, biểu hiện bằng khí sắc trầm, mất mọi quan tâm hay thích thú, giảm năng lượng dẫn tới tăng sự mệt mỏi và giảm hoạt động.

Ở trẻ vị thành niên, trầm cảm ảnh hưởng đến học tập và khả năng hòa nhập của trẻ trong xã hội. Ngoài ra, trầm cảm cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến ý tưởng và hành vi tự hủy hoại bản thân hoặc tự sát.

Trầm cảm có thể tác động tới trẻ vị thành niên theo nhiều cách học kém ở trường, có quan hệ tồi tệ với gia đình và bạn bè, tăng nguy cơ tự hủy hoại bản thân, thậm chí có ý định tự sát. Lạm dụng rượu, bia và ma túy.

Trầm cảm thường tiến triển cùng với lo âu ở trẻ. Trầm cảm thường được phân ra làm ba mức độ: trầm cảm ở thể nhẹ, thể vừa và thể nặng. Một số trẻ chỉ bị trầm cảm một lần, nhưng cũng có trẻ có thể bị trầm cảm nhiều lần.

Trẻ vị thành niên bị trầm cảm có nguy cơ tự làm hại bản thân nhiều hơn; ở thể nhẹ, một số trẻ cảm thấy “không vui” hoặc “buồn”; ở thể nặng, trẻ lại muốn làm tổn thương mình hoặc thậm chí là có ý định tự sát.

Những suy nghĩ và cách ứng phó như vậy của trẻ luôn phải được phát hiện sớm và xem xét một cách nghiêm túc.

Do đó, trẻ vị thành niên bị trầm cảm được phát hiện và điều trị sớm, kịp thời là cần thiết và rất quan trọng đối với sức khỏe về thể chất và tinh thần, cũng như sự phát triển toàn diện của trẻ.

Nguyên nhân hay gặp của trầm cảm ở trẻ vị thành niên là gì?

Thường do nhiều yếu tố/nguyên nhân phối hợp dẫn đến trầm cảm ở trẻ vị thành niên. Nguy cơ trẻ bị trầm cảm tăng lên nếu trong gia đình có người bị trầm cảm.

Một số trẻ bị trầm cảm do bị trải qua những điều căng thẳng trong cuộc sống như áp lực, sự kỳ vọng của gia đình với trẻ về học tập, mâu thuẫn bạn bè lâu ngày không được giải quyết, bất đồng quan điểm hoặc thiếu sự quan tâm thích đáng với trẻ…

Một số khác bị lạm dụng tình dục, bạo lực học đường, bạo lực gia đình, bị mất đi người thân, gia đình tan vỡ.

Một số trải qua tình trạng sức khỏe nghiêm trọng như: chấn thương, bệnh tật… Những điều này dẫn đến trẻ bị căng thẳng, buồn bã hoặc đau buồn kéo dài dẫn đến bị trầm cảm.

Biểu hiện trầm cảm ở trẻ vị thành niên không giống nhau, nhưng cha mẹ có thể nhận thấy một số dấu hiệu sau như tâm trạng buồn bã hoặc tồi tệ. Trẻ cảm thấy buồn, cô đơn và ít tham gia với mọi người hoặc không vui, dễ cáu hay ẩu đả với các thành viên trong gia đình và bạn bè, điều này có thể kéo dài hàng tuần hoặc hàng tháng, cảm xúc thay đổi (dễ khóc, dễ cáu giận).

Hay phàn nàn về bản thân. Trẻ vị thành niên trải qua giai đoạn trầm cảm có thể nói những điều tự ti về bản thân như: “Con không thể làm bất cứ điều gì đúng”, “Con không có bất cứ người bạn nào”, “Con không thể làm được điều này”, “Việc này quá khó với con”… Trẻ có cảm giác mình vô dụng, vô vọng hoặc tội lỗi.

Trầm cảm ở trẻ có thể làm tiêu hao năng lượng. Trẻ không có cố gắng, nỗ lực và khó tập trung trong học tập so với trước đây.

Khó khăn trong việc thực hiện các hoạt động hằng ngày khiến trẻ luôn cảm thấy mệt mỏi, dễ dàng bỏ cuộc hoặc thiếu năng lượng, ngày cả khi nghỉ ngơi.

Ở một số trẻ không còn nhiều niềm vui hay thích chơi đùa với bạn bè như trước nữa. Trẻ cũng không muốn làm những việc mà mình từng yêu thích. Thậm chí trẻ có thể tự làm đau bản thân và có ý định tự tử.

Trẻ có thể khó ngủ, ngủ không ngon giấc hoặc trẻ cảm thấy mệt mỏi ngay cả khi trẻ ngủ đủ giấc. Đôi khi trẻ có cảm giác thèm ăn hoặc chán ăn.

Một số trẻ kêu đau bụng, đau đầu hoặc các cơn đau khác mà không rõ nguyên nhân. Một số trẻ nghỉ học vì cảm thấy không được khỏe, mặc dù trẻ không bị ốm.

Hậu quả của trầm cảm làm giảm động lực, hứng thú, sự tập trung chú ý trong học tập có thể dẫn đến học hành bị sa sút.

Ít tham gia cùng bạn bè, cũng như các hoạt động thể chất, vui chơi và học tập trong cuộc sống hằng ngày.

Mệt mỏi, trẻ thiếu ngủ luôn cảm thấy thiếu năng lượng, ũ rũ và rối loạn cảm xúc, hay cáu gắt. Rối loạn hành vi (bốc đồng, gây hấn,…).

Lạm dụng rượu, bia, thuốc lá và ma túy.

Lời khuyên của chuyên gia

Các chuyên gia khuyên rằng, khi có biểu hiện bị trầm cảm bố mẹ cần hỏi trẻ cảm thấy thế nào và lắng nghe cởi mở mà không cần phán xét hay tư vấn.

Hỏi những người mà bạn tin tưởng, những người biết con bạn, chẳng hạn như một giáo viên yêu thích hoặc bạn thân.

Thông qua đó, để tìm hiểu xem liệu họ có nhận thấy điều bất thường khiến trẻ lo lắng hoặc thay đổi so với trước đó.

Dành thời gian cùng con làm những việc mà cả hai cùng thích như: đi dạo, chơi trò chơi, nấu ăn, đọc truyện, làm đồ thủ công, xem phim hài… Cha mẹ hãy dành nhiều thời gian bên con hơn nếu có thể.

Xây dựng một môi trường vui vẻ với các hoạt động ngoài trời phù hợp với lứa tuổi mà trẻ yêu thích sẽ khuyến khích tâm trạng trẻ tích cực. Điều này sẽ giúp cha mẹ và con được gần gũi.

Khuyến khích những thói quen tích cực; Khuyến khích trẻ làm những việc mà chúng thường yêu thích, giữ thói quen ăn ngủ điều độ và luôn năng động.

Hoạt động thể chất là một cách quan trọng để thúc đẩy tâm trạng của trẻ, có thể cùng trẻ chơi một môn thể thao nào đó hoặc khuyến khích trẻ chơi thể thao cùng bạn bè, để tạo thành thói quen tích cực.

Âm nhạc có thể ảnh hưởng mạnh mẽ đến tâm trạng của trẻ; vì vậy, hãy cùng trẻ nghe những bài hát khiến trẻ cảm thấy lạc quan về cuộc sống.

Hãy để trẻ nói chuyện với bạn. Lắng nghe cẩn thận những gì trẻ nói về cảm giác của trẻ. Đừng bao giờ ép trẻ phải chia sẻ, thay vào đó bạn có thể khuyến khích trẻ thể hiện sự sáng tạo khác như: vẽ tranh, đồ thủ công hoặc ghi lại nhật ký suy nghĩ và kinh nghiệm của trẻ. Viết nhật ký có thể giúp trẻ giải tỏa cảm xúc của mình bằng cách quan sát những điều khiến trẻ khó chịu hoặc thấp thỏm.

Có thể là một điều nhắc nhở tuyệt vời về những khía cạnh tích cực trong cuộc sống khiến trẻ cảm thấy tự hào vì đã làm tốt hơn.

“Cố gắng giữ con bạn tránh xa các tình huống mà chúng có thể bị căng thẳng quá mức, bị ngược đãi hoặc bạo lực. Và hãy nhớ, cha mẹ luôn phải mô phạm các hành vi và lời nói, có những phản ứng lành mạnh đối với những căng thẳng trong cuộc sống.

Cha mẹ luôn phải gần gũi, quan tâm tới trẻ, đồng thời, cũng phải thiết lập ranh giới nhất định, nhưng không được xa lánh, thờ ơ, vô cảm với trẻ. Nên khuyến khích trẻ duy trì thói quen chăm sóc bản thân tích cực” - các chuyên gia khuyên.

Ngoài ra, theo bác sĩ Bệnh viện Nhi Trung ương cần đưa con bạn đến gặp chuyên gia về sức khỏe tâm thần.

Bác sĩ, nhà trị liệu có thể đề nghị một vài lần khám, hoặc nhiều hơn. Liệu pháp trị liệu tâm lý có thể mất thời gian, nhưng bạn sẽ thấy tiến triển trong suốt quá trình. Một số trẻ có thể cần kết hợp thuốc tùy thuộc vào triệu chứng và mức độ trầm cảm của trẻ.

Trinh Phúc

Tin mới

Cảnh sát phát hiện, bắt giữ tàu khai thác cát trái phép trên sông Hồng

Cảnh sát phát hiện, bắt giữ tàu khai thác cát trái phép trên sông Hồng

(CLO) Công an thành phố Hà Nội cùng Cục Cảnh sát giao thông phát hiện, bắt giữ tàu hút cát trái phép trên sông Hồng đoan qua xã Vạn Phúc, huyện Thanh Trì, thành phố Hà Nội.

Đời sống
Nga tuyên bố không thể chấp nhận thỏa thuận hòa bình Ukraine của Mỹ

Nga tuyên bố không thể chấp nhận thỏa thuận hòa bình Ukraine của Mỹ

(CLO) Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov tuyên bố Nga không thể chấp nhận đề xuất ngừng bắn của chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump trong cuộc chiến tại Ukraine.

Thế giới 24h
Phát động cuộc thi vẽ tranh 'Ngôi nhà mơ ước' 2025

Phát động cuộc thi vẽ tranh 'Ngôi nhà mơ ước' 2025

(CLO) Sáng 02/4/2025 tại Hà Nội, Tạp chí Trẻ em Việt Nam tổ chức lễ phát động cuộc thi vẽ tranh “Ngôi nhà mơ ước” năm 2025 với chủ đề “Đô thị xanh hạnh phúc”.

Đời sống văn hóa
Chính quyền Mỹ bắt đầu sa thải hàng loạt tại các cơ quan y tế

Chính quyền Mỹ bắt đầu sa thải hàng loạt tại các cơ quan y tế

(CLO) Chính quyền Mỹ bắt đầu sa thải hàng loạt 10.000 nhân viên tại các cơ quan y tế Mỹ vào thứ Ba. Một số nhân viên bị cấm vào nơi làm việc chỉ vài giờ sau khi nhận thông báo thôi việc.

Thế giới 24h
Tagom: Trạm thu gom và tái chế rác thải thành tài nguyên tái sinh

Tagom: Trạm thu gom và tái chế rác thải thành tài nguyên tái sinh

(CLO) Những món đồ bỏ đi có thể trở thành tài nguyên nếu được tái chế đúng cách. Đó là mục tiêu của Tagom – dự án môi trường do nhóm bạn trẻ sáng lập, đồng hành cùng cộng đồng trong việc phân loại và tái chế rác, hướng đến lối sống xanh, bền vững.

Công luận 24H
Mỹ chấp thuận bán lô tiêm kích F-16 trị giá 5,58 tỷ USD cho Philippines

Mỹ chấp thuận bán lô tiêm kích F-16 trị giá 5,58 tỷ USD cho Philippines

(CLO) Hôm 1/4, Mỹ đã phê duyệt thương vụ bán 20 máy bay chiến đấu F-16 và các thiết bị liên quan trị giá 5,58 tỷ USD cho Philippines, một đồng minh thân cận của Mỹ.

Thế giới 24h
Nga và Trung Quốc họp bàn về quan hệ hai nước, Ukraine và Iran

Nga và Trung Quốc họp bàn về quan hệ hai nước, Ukraine và Iran

(CLO) Tổng thống Nga Vladimir Putin đã tiếp đón Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị tại Moscow trong khuôn khổ chuyến thăm ba ngày nhằm tăng cường hợp tác chiến lược giữa hai quốc gia.

Thế giới 24h
Công an Nghệ An nhanh chóng phá án vụ trộm cắp 21 chỉ vàng

Công an Nghệ An nhanh chóng phá án vụ trộm cắp 21 chỉ vàng

(CLO) Ngày 2/4/2025, Công an tỉnh Nghệ An đã tiến hành khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với Hoàng Vũ Lập (sinh năm 1997, trú tại xã Làng Giàng, huyện Văn Bàn, tỉnh Lào Cai) về hành vi trộm cắp tài sản, với tổng giá trị tài sản bị chiếm đoạt lên tới hơn 212 triệu đồng.

Vụ án
Hiện trường vụ cháy nhà khiến 3 người tử vong lúc rạng sáng ở TP HCM

Hiện trường vụ cháy nhà khiến 3 người tử vong lúc rạng sáng ở TP HCM

(CLO) Ngày 2/4, cơ quan chức năng đang phong toả nghiêm ngặt hiện trường vụ cháy khiến 3 người tử vong trên đường Mạc Vân, phường Xóm Củi, quận 8, TP HCM. Chủ tịch UBND TP HCM Nguyễn Văn Được cũng trực tiếp đến hiện trường kiểm tra, đồng thời thăm hỏi gia đình người bị nạn.

Đời sống
TNHNN bơm ròng hơn 31.400 tỷ đồng trong tháng 3, lãi suất liên ngân hàng giảm sâu

TNHNN bơm ròng hơn 31.400 tỷ đồng trong tháng 3, lãi suất liên ngân hàng giảm sâu

(CLO) Thị trường tiền tệ tháng 3/2025 ghi nhận động thái nới lỏng thanh khoản từ Ngân hàng Nhà nước khi bơm ròng hơn 31.400 tỷ đồng, dừng phát hành tín phiếu và gia hạn kỳ vay OMO. Những điều chỉnh này giúp lãi suất liên ngân hàng giảm sâu, hỗ trợ ổn định hệ thống tài chính.

Kinh doanh - Tài chính
Vinaconex (VCG) đặt mục tiêu lợi nhuận 1.200 tỷ đồng, dự kiến chia cổ tức 16%

Vinaconex (VCG) đặt mục tiêu lợi nhuận 1.200 tỷ đồng, dự kiến chia cổ tức 16%

(CLO) Tổng công ty Vinaconex (VCG) vừa công bố kế hoạch kinh doanh năm 2025 với mục tiêu doanh thu đạt 15.500 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế hợp nhất 1.200 tỷ đồng – tăng nhẹ 8% so với năm 2024. Đáng chú ý, Công ty dự kiến chia cổ tức tới 16%, trong đó có một nửa bằng cổ phiếu.

Kinh doanh - Tài chính
Tỉnh Kon Tum chỉ đạo khẩn trương làm rõ vụ việc mỏ đá hết hạn vẫn ngang nhiên hoạt động

Tỉnh Kon Tum chỉ đạo khẩn trương làm rõ vụ việc mỏ đá hết hạn vẫn ngang nhiên hoạt động

(CLO) UBND tỉnh Kon Tum vừa có văn bản chỉ đạo các đơn vị liên quan khẩn trương tổ chức kiểm tra, làm rõ nội dung mỏ đá ở huyện Kon Plông đã hết hạn nhưng vẫn ngang nhiên hoạt động.

Đời sống
Quảng Ninh đặt mục tiêu thu hơn 14.700 tỷ mùa du lịch hè năm 2025

Quảng Ninh đặt mục tiêu thu hơn 14.700 tỷ mùa du lịch hè năm 2025

(CLO) Quảng Ninh đặt mục tiêu đón 5,3 triệu lượt khách, doanh thu ước đạt 14.720 tỉ đồng trong mùa du lịch hè năm 2025.

Du lịch
Bộ GD-ĐT: Tăng cường giám sát bếp ăn bán trú trường học

Bộ GD-ĐT: Tăng cường giám sát bếp ăn bán trú trường học

(CLO) Bộ GD-ĐT vừa ban hành văn bản gửi các cơ sở giáo dục về việc triển khai “Tháng hành động vì an toàn thực phẩm” năm 2025.

Công luận 24H
Khách mua xe côn tay Honda Winner X được ưu đãi khủng

Khách mua xe côn tay Honda Winner X được ưu đãi khủng

(CLO) Honda Việt Nam áp dụng đợt ưu đãi mạnh tay dành cho người tiêu dùng mua mẫu xe côn tay trong khoảng thời gian từ ngày 1/4 đến hết 30/6/2025.

Xe
5 khoản nâng cấp xe hơi có lẽ sẽ lãng phí đối với bạn

5 khoản nâng cấp xe hơi có lẽ sẽ lãng phí đối với bạn

(CLO) Nâng cấp xe hơi đôi khi không phải là quyết định khôn ngoan khi có thể tốn hàng nghìn đô mà không đem lại hiệu quả lâu dài, từ mâm xe, hệ thống xả đến chip hiệu suất.

Xe
Bình Luận

Tin khác

Từ 15/4, “Tháng hành động vì an toàn thực phẩm” được triển khai

Từ 15/4, “Tháng hành động vì an toàn thực phẩm” được triển khai

(CLO) Mới đây, Ban Chỉ đạo liên ngành Trung ương về an toàn thực phẩm đã công bố kế hoạch thực hiện “Tháng hành động vì an toàn thực phẩm” năm 2025.

Sức khỏe
Vụ người nhà bệnh nhân tấn công bác sĩ trong lúc khám bệnh ở Gia Lai: Sở Y tế chỉ đạo khẩn

Vụ người nhà bệnh nhân tấn công bác sĩ trong lúc khám bệnh ở Gia Lai: Sở Y tế chỉ đạo khẩn

(CLO) Sở Y tế tỉnh Gia Lai vừa có văn bản yêu cầu Trung tâm y tế huyện Chư Sê phối hợp với cơ quan Công an điều tra vụ việc người nhà bệnh nhân tấn công bác sĩ ngay tại phòng bệnh.

Sức khỏe
Gia Lai: Người nhà bệnh nhân tấn công bác sĩ vì cho rằng bác sĩ khám bệnh ngứa mắt

Gia Lai: Người nhà bệnh nhân tấn công bác sĩ vì cho rằng bác sĩ khám bệnh ngứa mắt

(CLO) Một người nhà của bệnh nhân đang điều trị tại Trung tâm y tế huyện Chư Sê (Gia Lai) cho rằng bác sĩ khám bệnh ngứa mắt, sau đó tấn công bác sĩ này. Khi điều dưỡng hỏi tại sao đánh bác sĩ thì người này nói “tao thích thì tao đánh và tiếp tục đe dọa bác sĩ”.

Sức khỏe
Tổ chức đào tạo bác sĩ quốc tế ENT Masterclass® - chia sẻ nhiều phương pháp điều trị đột phá về tai mũi họng và phẫu thuật đầu cổ tại Việt Nam

Tổ chức đào tạo bác sĩ quốc tế ENT Masterclass® - chia sẻ nhiều phương pháp điều trị đột phá về tai mũi họng và phẫu thuật đầu cổ tại Việt Nam

Vào ngày 31/3-1/4, hội nghị quốc tế ENT Masterclass® được diễn ra tại BVĐK Hồng Ngọc, đánh dấu lần đầu tiên tổ chức đào tạo bác sĩ tai mũi họng hàng đầu thế giới - ENT Masterclass® đến Việt Nam. Sự kiện đã mang đến những cập nhật y khoa, đồng thời tạo cầu nối giữa các chuyên gia trong và ngoài nước.

Sức khỏe
TP HCM: Nhiều bệnh viện tuyến cuối sẽ hỗ trợ Bệnh viện Đa khoa Hóc Môn trong giai đoạn đầu hoạt động

TP HCM: Nhiều bệnh viện tuyến cuối sẽ hỗ trợ Bệnh viện Đa khoa Hóc Môn trong giai đoạn đầu hoạt động

(CLO) Sở Y tế TP HCM đã chỉ đạo về công tác chuẩn bị nguồn nhân lực y tế để triển khai hiệu quả các hoạt động khám bệnh, chữa bệnh ngay khi cơ sở mới của Bệnh viện Đa khoa Khu vực Hóc Môn hoạt động.

Sức khỏe
Bệnh nhi có bệnh bẩm sinh phức tạp mắc sởi sẽ diễn biến như nào?

Bệnh nhi có bệnh bẩm sinh phức tạp mắc sởi sẽ diễn biến như nào?

(CLO) Theo các bác sĩ, những bệnh nhi mắc sởi nặng thường có bệnh nền như bệnh teo cơ tủy, suy dinh dưỡng, bệnh down và bệnh lý mãn tính khác...

Sức khỏe
Từ bờ vực biến chứng tiểu đường đến hành trình lấy lại sức khỏe

Từ bờ vực biến chứng tiểu đường đến hành trình lấy lại sức khỏe

"Cứ nghĩ mình sẽ phải sống chung với tiểu đường cả đời trong lo âu, nhưng không ngờ tôi đã tìm ra giải pháp giúp đường huyết ổn định, cơ thể khỏe mạnh hơn!" – Chú Huỳnh (63 tuổi, Sơn Dương, Tuyên Quang) chia sẻ với ánh mắt đầy sự phấn khởi.

Sức khỏe
Đề xuất hỗ trợ 50% bảo hiểm y tế đối với học sinh

Đề xuất hỗ trợ 50% bảo hiểm y tế đối với học sinh

(CLO) Bộ Y tế đề xuất nâng mức hỗ trợ tiền đóng BHYT lên tối thiểu 50% đối với học sinh từ lớp 1 đến lớp 12, thay vì mức hỗ trợ 30% như hiện nay.

Sức khỏe
Hà Nội: Ghi nhận một trường hợp tử vong do mắc bệnh sởi

Hà Nội: Ghi nhận một trường hợp tử vong do mắc bệnh sởi

(CLO) Theo báo cáo, từ đầu năm đến nay toàn thành phố ghi nhận 1275 trường hợp mắc sởi tại tất cả 30 quận/huyện/thị xã, 328 xã/phường/thị trấn (1 trường hợp tử vong).

Sức khỏe
TP HCM: Sở Y tế đề nghị công bố hết dịch sởi tại 22 phường, xã

TP HCM: Sở Y tế đề nghị công bố hết dịch sởi tại 22 phường, xã

(CLO) Ngày 27/3, Sở Y tế đã có báo cáo và đề nghị UBND TP HCM ban hành quyết định công bố hết dịch sởi tại 22 phường, xã do đã đủ điều kiện quy định để công bố hết dịch.

Sức khỏe