Từ nỗi đau khó diễn tả hết bằng lời của những đồng nghiệp Ấn Độ

Sau rất nhiều ngày quần thảo, cơn “sóng thần” Covid-19 vẫn không ngừng oanh tạc, càn quét, biến Ấn Độ thành “tâm dịch” của thế giới. Và giữa “tâm dịch” ấy, cũng như đồng bào mình, những người làm truyền thông của quốc gia Nam Á này cũng đang phải hứng chịu những hệ lụy khủng khiếp từ cuộc chiến khốc liệt với “giặc Covid-19”.

Theo thống kê của tổ chức báo chí Thụy Sĩ Press Emblem Campaign (PEC), mỗi ngày tại Ấn Độ có tới 3 nhà báo tử vong vì Covid-19, và cho tới nay, đã có tới 107 người làm báo đã qua đời bởi Covid-19 tại Ấn Độ khiến nước này đứng thứ 3 thế giới về số nhà báo thiệt mạng do mắc Covid-19, chỉ sau Brazil (181 trường hợp) và Peru (140 trường hợp).

Còn theo thống kê của Viện Nghiên cứu Nhận thức (IPS- Institute of Perception Studies) có trụ sở tại Delhi, tháng 4/2021 vừa qua trở thành “tháng chết chóc” với giới truyền thông Ấn Độ khi chỉ trong vòng 28 ngày (từ 1-28/4/2021) đã có tới 52 nhà báo phải bỏ mạng vì dịch Covid-19.

“Các nhà báo không chỉ đưa tin về cuộc khủng hoảng y tế quốc gia mà còn phải đối mặt với nó hằng ngày, và phải hứng chịu thương tổn” - nhận định ấy của Kota Neelima, tác giả và là người sáng lập IPS - Kota Neelima, người sáng lập Viện IPS dường như là lời lý giải thuyết phục nhất cho sự xuất hiện của những con số chấn động ấy.

Vừa phải sở hữu quá nhiều nguy cơ từ việc tác nghiệp thực tế giữa đại dịch, những người làm báo Ấn Độ còn khổ sở, thậm chí bất lực khi phải chứng kiến nguy cơ lây nhiễm Covid-19 hiện hữu ngay sát cạnh mình khi hàng xóm, khu dân cư thậm chí người thân của họ đều đã “dính” Covid-19 khi cơn “sóng thần” đại dịch này càn quét khốc liệt qua đất nước khiến hàng nghìn đồng bào của họ phải thiệt mạng mỗi ngày suốt những ngày qua. Uttar Pradesh, Telangana… là những bang có số nhà báo thiệt mạng vì Covid cao kỷ lục, như tại Uttar Pradesh, đã có tới 30 nhà báo qua đời vì Covid-19 và con số này chắc chắn chưa dừng lại.

“Chiến tranh, xung đột, bạo lực… chúng tôi đều đã từng tác nghiệp, nhưng có lẽ chưa lần nào lại khủng khiếp và ám ảnh như lần này” - tâm sự đầy bi ai ấy của một nhà báo Ấn Độ có lẽ cũng là tâm trạng khủng khiếp chung của báo chí nước này giữa những ngày thảm kịch. Đồng nghiệp, gia đình, người thân… lần lượt bỏ mạng vì Covid-19, đó có lẽ là trải nghiệm chẳng nhà báo Ấn Độ nào muốn trải qua.

Đến nỗi đau chung của làng báo toàn cầu

Nhưng đáng buồn là, trong một thảm họa toàn cầu như Covid-19, thì trải nghiệm đớn đau ấy của những người làm báo Ấn Độ cũng là nỗi đau mà giới báo chí tại nhiều quốc gia phải hứng chịu kể từ khi đại dịch Covid-19 bùng phát đến nay. 

Hơn một nghìn nhà báo (chính xác là 1.060 người), có quốc tịch từ 73 quốc gia, trong khoảng thời gian từ 1/3/2020 - 10/4/2021, đã thiệt mạng bởi Covid-19, trung bình mỗi ngày có khoảng 2,5 nhà báo qua đời bởi virus Corona - thống kê ấy của tổ chức báo chí Thụy Sĩ Press Emblem Campaign (PEC) được đăng tải trên trang https://www.dhakatribune.com ngày 13/4/2021 có lẽ sẽ khiến nhiều người trong chính chúng ta “không thể tin nổi”.

Chiếm phân nửa trong số hơn 1.000 nhà báo bị thiệt mạng ấy là các nhà báo từ 19 quốc gia châu Mỹ La tinh, với 611 người. Chỉ riêng tháng 3/2021, con số được ghi nhận là 93 nhà báo, tương đương với 3 người/ngày. Châu Á, châu Phi, châu Âu cũng là những châu lục có số nhà báo thiệt mạng vì Covid-19 không hề ít. Riêng Ấn Độ, trong khoảng thời gian từ 1/3/2020 - 10/4/2021 đã có tới 63 nhà báo thiệt mạng vì Covid-19 và tính thêm con số gia tăng trong nửa cuối tháng 4/2021, thì con số hẳn sẽ khiến nhiều người kinh hoàng.

Điều đáng nói là con số 73 quốc gia có nhà báo thiệt mạng vì Covid-19 cho thấy Covid-19 đã chẳng từ một quốc gia nào, từ Italy cho tới Azerbaijan, Cộng hòa Congo, Lebanon, Tajikistan, Togo, Uganda, Arab... Nhà báo tác nghiệp trong môi trường nào dù đầy đủ phương tiện như tại Âu, Mỹ hay tại các quốc gia châu Phi đều có khả năng nhiễm và tử vong vì Covid-19 ngang nhau.

“Các nhà báo đang ở tiền tuyến và đối mặt với nguy hiểm hằng ngày khi tác nghiệp để đưa thông tin đáng tin cậy về dịch Covid-19 cho độc giả. Đóng góp của họ là vô cùng giá trị với chúng ta. Tôi đứng về phía các nhân sự trong ngành truyền thông và gia đình họ trong thời điểm nhiều nguy hiểm và khó khăn này” - chia sẻ ấy của Giám đốc Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên hợp quốc (UNESCO) Audrey Azoulay có lẽ cũng chưa thể là đủ trong sự ghi nhận về những mất mát, hy sinh, những rủi ro mà người làm báo trên khắp thế giới đã, đang và sẽ còn phải đối mặt trong cuộc chiến với đại dịch Covid-19 quá đỗi gian nan này.

Hà Trang