Vụ hỏa hoạn xảy ra tại quán karaoke An Phú, nằm trên đường Trần Quang Diệu (phường An Phú, TP Thuận An, tỉnh Bình Dương) vào khoảng 20h30 tối 6/9, khiến nhiều người mắc kẹt bên trong. 

Sau vụ hỏa hoạn, đến 21 tối 7/9, gần 1 ngày chữa cháy và tìm kiếm nạn nhân, lực lượng chức năng xác định có 33 người tử vong, ngoài ra nhiều nạn nhân khác bị thương cũng được giải cứu ra ngoài đưa đi cấp cứu.

Liên quan đến sự việc đau lòng trên, Tiến sĩ, Luật sư Đặng Văn Cường (Trưởng Văn phòng luật sư Chính Pháp, Đoàn luật sư Hà Nội) nhận định, đây là vụ hỏa hoạn đặc biệt nghiêm trọng, rất thương tâm khi thông tin ban đầu cho thấy có đến hơn 30 người thiệt mạng, nhiều người bị thương, thiệt hại nghiêm trọng về tài sản, gây mất an toàn cho những gia đình xung quanh. Và cơ quan chức năng sẽ làm rõ nguyên nhân vụ cháy để có căn cứ xử lý phù hợp với quy định của pháp luật.

Luật sư Cường cho biết, theo quy định của pháp luật thì kinh doanh karaoke, vũ trường là ngành nghề kinh doanh có điều kiện. Cơ sở kinh doanh phải có đủ điều kiện đảm bảo an ninh trật tự, an toàn về phòng cháy chữa cháy thì mới được phép hoạt động.

Theo quy định tại Nghị định 54/2019/NĐ-CP về điều kiện kinh doanh karaoke, vũ trường thì doanh nghiệp hoặc hộ kinh doanh chỉ được kinh doanh dịch vụ karaoke, dịch vụ vũ trường sau khi được cấp Giấy phép đủ điều kiện kinh doanh và bảo đảm các điều kiện theo quy định của Nghị định này, các quy định của pháp luật khác có liên quan.

Quy định này cũng quy định nguyên tắc để tổ chức hoạt động kinh doanh karaoke, vũ trường là phải bảo đảm an ninh, trật tự xã hội; tính mạng, sức khỏe, nhân phẩm và tài sản của các tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động dịch vụ karaoke, dịch vụ vũ trường. Không lợi dụng hoạt động kinh doanh làm phát sinh tệ nạn xã hội, tội phạm và hành vi vi phạm pháp luật khác.

Điều 4 Nghị định 54/2019/NĐ-CP quy định kiện kinh doanh dịch vụ karaoke như sau: Là doanh nghiệp hoặc hộ kinh doanh được thành lập theo quy định của pháp luật; Bảo đảm các điều kiện về phòng, chống cháy nổ và an ninh, trật tự theo quy định tại Nghị định số 96/2016/NĐ-CP ngày 1/7/2016 của Chính phủ quy định điều kiện về an ninh, trật tự đối với một số ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện; Phòng hát phải có diện tích sử dụng từ 20 m2 trở lên, không kể công trình phụ; Không được đặt chốt cửa bên trong phòng hát hoặc đặt thiết bị báo động (trừ các thiết bị báo cháy nổ).

"Vụ cháy gây hậu quả chết người là vụ việc nghiêm trọng, nếu chết nhiều người là rất nghiêm trọng hoặc đặc biệt nghiêm trọng. Bởi vậy cơ quan chức năng sẽ làm rõ nguyên nhân của vụ cháy, trong trường hợp có căn cứ cho thấy người quản lý cơ sở kinh doanh này đã vi phạm quy định của Nghị định 54 nêu trên thì cơ quan điều tra sẽ khởi tố vụ án hình sự về tội vi phạm quy định về phòng cháy chữa cháy hoặc tội vô ý làm chết người tùy theo lỗi vi phạm cụ thể", Luật sư Cường phân tích.

Cũng theo Luật sư Cường, nguyên nhân hơn 30 người thiệt mạng là do bị cháy, bởi vậy rất có thể cơ sở kinh doanh này không đảm bảo an toàn về phòng cháy dẫn đến hậu quả rất nghiêm trọng. Vấn đề này cơ quan chức năng sẽ làm rõ điều kiện đảm bảo an toàn về phòng cháy chữa cháy của cơ sở kinh doanh này có đảm bảo hay không, nếu không đảm bảo điều kiện về phòng cháy chữa cháy thì cơ quan điều tra sẽ khởi tố vụ án hình sự về tội vi phạm quy định về phòng cháy chữa cháy theo quy định tại Điều 313 bộ Luật hình sự.

Còn trong trường hợp kết quả xác minh của cơ quan điều tra cho thấy nguyên nhân vụ cháy là do cơ sở kinh doanh này đã không tuân thủ quy định về phòng cháy chữa cháy, không đủ điều kiện đảm bảo an toàn về phòng cháy chữa cháy dẫn đến chập điện hoặc có những nguyên nhân khách quan nào khác dẫn đến vụ cháy xảy ra thì cơ quan điều tra sẽ khởi tố vụ án hình sự về tội vi phạm quy định về phòng cháy chữa cháy để tiến hành điều tra đối với những sai phạm của tổ chức, cá nhân có liên quan theo quy định của pháp luật.

Ngoài ra theo Luật sư Cường, chủ cơ sở kinh doanh, người trực tiếp quản lý hoạt động kinh doanh của cơ sở này phải chịu trách nhiệm đối với những thiệt hại đã gây ra đối với những nạn nhân trong vụ cháy.

Trường hợp có căn cứ cho thấy, người quản lý điều hành hoạt động kinh doanh này đã vi phạm quy định về phòng cháy chữa cháy dẫn đến hậu quả làm 03 người chết trở lên thì người vi phạm sẽ phải đối mặt với khung hình phạt cao nhất của tội danh này là phạt tù từ 07 năm đến 12 năm.

"Với hậu quả hơn 30 người chết, nhiều người bị thương thì người vi phạm có thể sẽ phải đối mặt với hình phạt cao nhất tuổi 12 năm tù. Ngoài ra người vi phạm còn có trách nhiệm phải bồi thường toàn bộ thiệt hại cho gia đình nạn nhân", Luật sư Cường nói.

Vị Luật sư cũng đặt ra trường hợp có căn cứ cho thấy đã có người cố ý "phóng hỏa" để gây thiệt hại đến tính mạng, sức khỏe, tài sản của người khác thì cơ quan điều tra sẽ khởi tố vụ án giết người theo quy định tại Điều 123 bộ Luật hình sự với tình tiết là giết nhiều người và hình phạt cao nhất là tù chung thân hoặc tử hình.

"Tình huống này cũng không loại trừ, bởi vậy cơ quan điều tra sẽ làm rõ nguyên nhân của vụ cháy là nguyên nhân khách quan hay chủ quan, do lỗi vô ý hay cố ý. Nếu có lỗi cố ý gây ra vụ cháy thì sẽ khởi tố vụ án hình sự về tội giết người. Nếu có lỗi vô ý gây ra vụ cháy thì có thể khởi tố về tội vi phạm quy định về phòng cháy chữa cháy hoặc tội vô ý làm chết người theo quy định của bộ luật hình sự.

Như vậy, nguyên nhân của sự việc là yếu tố quan trọng để quyết định việc cơ quan điều tra có khởi tố vụ án hình sự hay không phải khởi tố về tội danh gì và khởi tố đối với ai...", vị Luật sư phân tích.