Bộ trưởng Thương mại Quốc tế Vương quốc Anh Liz Truss đã nói chuyện với ông Yasutoshi Nishimura, Bộ trưởng Hiệp ước và Chủ tịch Ủy ban CPTPP của Nhật Bản vào đầu năm 2021, và Damien O'Connor, Bộ trưởng Thương mại và Tăng trưởng xuất khẩu của New Zealand - quốc gia đóng vai trò là cơ quan lưu ký tài liệu chính thức cho CPTPP - để xúc tiến quá trình gia nhập.

11 quốc gia thành viên của CPTPP, hay còn gọi là TPP-11, sẽ chuẩn bị mở rộng tầm ảnh hưởng của mình, với yêu cầu của Vương quốc Anh tham gia có khả năng thúc đẩy các quốc gia quan tâm khác hành động. Các quốc gia và khu vực cũng bày tỏ mong muốn tham gia bao gồm Trung Quốc, Hàn Quốc, Đài Loan và Thái Lan.

Trong một bức thư gửi cho người đồng cấp O'Connor của New Zealand, Bộ trưởng Liz Truss viết: "Tôi thay mặt Vương quốc Anh viết thư cho ông để chính thức yêu cầu bắt đầu đàm phán về việc Vương quốc Anh gia nhập CPTPP". 

Bộ trưởng Truss viết rằng việc tham gia hiệp ước là ưu tiên hàng đầu của Vương quốc Anh với tư cách là một trong những khu vực thương mại tự do quan trọng nhất trên thế giới.

Sau đó, bà Truss nói thêm rằng tư cách thành viên của Anh "cũng sẽ là bước đầu tiên trong việc mở rộng mạng lưới thương mại hiện đại và có ảnh hưởng của 11 nền kinh tế năng động vượt ra ngoài khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương và châu Mỹ". 

Nhật Bản - nước chủ trì năm nay tìm cách duy trì mức độ tự do thương mại cao như một phần của các yêu cầu thành viên. Việc bổ sung Vương quốc Anh, một nước ủng hộ trung thành cho thương mại tự do, làm thành viên đầu tiên sẽ hỗ trợ quan trọng trong những nỗ lực này.

Hiệp định thương mại CPTPP có hiệu lực vào tháng 12 năm 2018, với dấu ấn đem lại sự tự do hóa sâu rộng về thuế quan, thương mại điện tử và đầu tư. Khoảng 95% thuế quan cuối cùng sẽ được bãi bỏ trong thương mại giữa các thành viên. 

Việc thêm Vương quốc Anh sẽ nâng tỷ trọng của CPTPP trong tổng sản phẩm quốc nội toàn cầu từ 13% lên 16%. Theo số liệu của chính phủ Vương quốc Anh, thương mại với 11 quốc gia CPTPP đạt tổng trị giá 111 tỷ bảng Anh (152 tỷ USD) vào năm 2019. Thành viên châu Âu đầu tiên tham gia sẽ giúp phổ biến CPTPP như một tiêu chuẩn quốc tế về thương mại tự do, có thể khuyến khích các bên quan tâm như Thái Lan.

Tuy nhiên, việc bổ sung thành viên mới cần có sự đồng ý nhất trí. Sau khi đơn đăng ký chính thức được nộp, Ủy ban CPTPP sẽ thành lập một ủy ban làm việc để đánh giá xem quốc gia ứng cử viên có đáp ứng các yêu cầu để gia nhập hay không. Theo ước tính, quá trình kiểm tra đối với Vương quốc Anh sẽ mất gần một năm.

"Nhật Bản sẽ bắt đầu các cuộc thảo luận cần thiết với tư cách là Chủ tịch Ủy ban CPTPP năm nay", Bộ trưởng TPP Nishimura đã chia sẻ trên Twitter hôm Chủ nhật. "Chúng tôi hy vọng rằng Vương quốc Anh sẽ thể hiện quyết tâm mạnh mẽ của mình trong việc tuân thủ đầy đủ các nghĩa vụ tiêu chuẩn cao của CPTPP".

Chính quyền mới của Hoa Kỳ vốn thận trọng trong việc tái gia nhập dự kiến ​​sẽ ưu tiên ứng phó với đại dịch và các vấn đề trong nước khác.

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình hồi giữa tháng 11 cho biết ông sẽ "cân nhắc thuận lợi" việc tham gia CPTPP, như thể để khai thác khoảng trống của Mỹ. Bằng cách bày tỏ sự quan tâm trước Washington, Bắc Kinh đang tìm cách đưa ra những điều khoản có lợi.

Các quy tắc thương mại tự do hóa được coi là trở ngại đối với Trung Quốc. Mặc dù CPTPP hạn chế đối xử ưu đãi đối với các doanh nghiệp nhà nước, nhưng việc đạt được những nhượng bộ trên các mặt như vậy sẽ là một lợi ích.

Nhật Bản và Vương quốc Anh chia sẻ việc thúc đẩy thương mại tự do như một mục tiêu chung. Trong trường hợp một số bên trong CPTPP nới lỏng các quy tắc, chính phủ Nhật Bản coi người đồng cấp Anh của mình như một đồng minh trong việc thúc đẩy trở lại duy trì các tiêu chuẩn đầu vào nghiêm ngặt.