Hội nghị Tham vấn Quan chức cao cấp ASEAN - Trung Quốc (ACSOC) lần thứ 26 đã được tổ chức vào ngày 1/7/2020 theo hình thức trực tuyến.

Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Quốc Dũng, Trưởng SOM ASEAN của Việt Nam đại diện cho Việt Nam trong vai trò Chủ tịch ASEAN 2020 dự Hội nghị.

Hội nghị nằm trong chuỗi các Đối thoại thường niên cấp quan chức cao cấp (SOM) giữa ASEAN và các Đối tác, chuẩn bị cho đợt Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN với các Đối tác sẽ diễn ra trong nửa cuối năm 2020.

Tại Hội nghị, Trưởng SOM ASEAN Trung Quốc, Trợ lý Bộ trưởng Ngoại giao Trần Hiểu Đông phát biểu tiếp tục khẳng định coi trọng vai trò của ASEAN trong thúc đẩy đối thoại, hợp tác duy trì ổn định và thịnh vượng ở khu vực.

Đại diện Trung Quốc hoan nghênh những tiến triển tích cực trong hợp tác giữa hai bên, bất chấp những khó khăn, thử thách của dịch bệnh. Thương mại hai chiều giữa các nước ASEAN và Trung Quốc vẫn tăng trưởng ổn định ở mức 4,2% trong những tháng đầu năm qua.

Trung Quốc đề xuất sớm thành lập cơ chế Hội nghị Bộ trưởng ASEAN - Trung Quốc về ứng phó thiên tai, phối hợp thúc đẩy các hành lang kinh tế ở tiểu vùng Mê Công, xác định chủ đề hợp tác năm 2021 là Năm hợp tác phát triển ASEAN - Trung Quốc, đề xuất nâng cấp quan hệ Đối tác chiến lược ASEAN - Trung Quốc lên Đối tác chiến lược toàn diện nhân kỷ niệm 30 năm quan hệ ASEAN - Trung Quốc vào năm 2021.

Các nước ASEAN khẳng định Trung Quốc luôn là một trong các Đối tác hàng đầu của ASEAN, là đối tác thương mại lớn nhất của ASEAN, đóng vai trò quan trọng trong duy trì hòa bình, ổn định và hợp tác ở khu vực.

Các nước ASEAN hoan nghênh nỗ lực của Trung Quốc trong kiểm soát dịch bệnh và duy trì ổn định, phát triển kinh tế-xã hội, đồng thời đánh giá cao Trung Quốc tích cực ủng hộ các sáng kiến của ASEAN về Quỹ ứng phó COVID-19 và Kho dự phòng vật tư y tế khẩn cấp khu vực cũng như triển khai nhiều hoạt động hợp tác thiết thực với ASEAN thời gian qua.

Về định hướng hợp tác thời gian tới, ASEAN và Trung Quốc thể hiện quyết tâm cao sớm hoàn tất ký kết Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP) trong năm nay, đồng thời triển khai hiệu quả Nghị định thư nâng cấp Hiệp định thương mại tự do ASEAN - Trung Quốc (ACFTA), qua đó, thể hiện cam kết mạnh mẽ đối với thương mại đa phương tự do và rộng mở.

Các nước ASEAN và Trung Quốc khẳng định lại cam kết phối hợp thúc đẩy đối thoại, hợp tác, xây dựng lòng tin nhằm đảm bảo môi trường hòa bình, an ninh và ổn định ở khu vực, trong đó có Biển Đông, thực hiện nghiêm túc, đầy đủ Tuyên bố DOC và sớm nối lại đàm phán Bộ quy tắc COC hiệu lực, hiệu quả.

Trong vai trò Chủ tịch ASEAN, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Quốc Dũng khẳng định, ASEAN đã thể hiện quyết tâm chính trị ở mức cao nhất, đẩy mạnh phối hợp hành động và ứng phó chung theo tinh thần Gắn kết và Chủ động thích ứng của ASEAN năm 2020.

Thứ trưởng Nguyễn Quốc Dũng nhấn mạnh trong thời gian tới, ASEAN và Trung Quốc với tư cách là đối tác chiến lược của nhau, cần tiếp tục tăng cường phối hợp ứng phó hiệu quả với dịch bệnh, đồng thời đẩy mạnh hợp tác giảm thiểu tác động kinh tế - xã hội của dịch bệnh hướng tới phục hồi bền vững, tiếp tục thúc đẩy triển khai các nội dung hợp tác đã được lãnh đạo hai bên nhất trí.

Thay mặt các nước ASEAN trình bày về các thách thức an ninh truyền thống và phi truyền thống nổi lên trong khu vực, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Quốc Dũng nhấn mạnh, ASEAN đã triển khai cách tiếp cận an ninh toàn diện trong bối cảnh khu vực đang có nhiều diễn biến phức tạp đan xen do nhiều thách thức đang nổi lên.

Theo đó, Thứ trưởng Nguyễn Quốc Dũng nhấn mạnh, đối thoại và hợp tác, xây dựng lòng tin và chia sẻ các chuẩn mực đóng vai trò then chốt trong giải quyết tất cả các thách thức an ninh. ASEAN và Trung Quốc cần đẩy mạnh hợp tác nâng cao năng lực chủ động ứng phó với các thách thức an ninh phi truyền thống; trong quan hệ và ứng xử giữa các quốc gia, cần đề cao nguyên tắc tin cậy, tôn trọng lẫn nhau, tuân thủ luật pháp quốc tế, kiềm chế và giải quyết hòa bình các tranh chấp và khác biệt.

Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Quốc Dũng khẳng định, ASEAN tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Trung Quốc triển khai đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố về Ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và phấn đấu xây dựng Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Luật Biển của Liên hợp quốc năm 1982.

Các nước ghi nhận thông báo của Việt Nam, trong vai trò Chủ tịch ASEAN về kế hoạch tổ chức các Hội nghị cấp Bộ trưởng và cấp cao giữa ASEAN và Trung Quốc trong năm 2020.

Thế Vũ