Australia đã cấm du lịch từ Ấn Độ vì họ lo ngại các trường hợp dương tính sẽ áp đảo hệ thống kiểm dịch của họ. Tháng trước, New Zealand đã tạm thời cấm tất cả du khách đến từ Ấn Độ trước khi điều chỉnh chính sách để cho phép công dân của mình quay trở lại.

Lệnh cấm đi lại từ Ấn Độ của Australia là tạm thời và sẽ hết hạn vào ngày 15 tháng 5, vào thời điểm đó chính phủ có thể quyết định gia hạn. Lệnh cấm không áp dụng đối với những người đã ở bên ngoài Ấn Độ trong 14 ngày. Nhưng những người vi phạm các quy tắc có thể phải đối mặt với 5 năm tù giam hoặc phạt tiền khoảng 50.000 đô la Australia.

Những người vi phạm lệnh cấm của New Zealand cũng có thể phải đối mặt với tiền phạt và án tù, mặc dù các quan chức ở quốc gia Nam Thái Bình Dương cho biết chưa ai vi phạm lệnh này.

Một số chuyên gia pháp lý và học giả cho rằng những động thái như vậy làm dấy lên những lo ngại nghiêm trọng về nhân quyền và việc các nhà hoạch định chính sách sẵn sàng hạn chế các quyền tự do cá nhân khi đại dịch đang được kiểm soát trong nước có thể tạo ra một tiền lệ đáng lo ngại.

Ủy ban Nhân quyền Australia, một tổ chức độc lập của chính phủ, cho biết các quan chức phải công khai biện minh cho chính sách mới và thể hiện nó không phân biệt đối xử.

Justine Nolan, giáo sư luật và giám đốc Viện Nhân quyền Australia tại Đại học New South Wales, cho biết: “Họ đã đẩy nó đến mức cực đoan - không chỉ đóng cửa, mà còn thêm tiền phạt và tù. Tôi nghĩ rằng chúng ta đang không hành động nhất quán với các nghĩa vụ nhân quyền quốc tế của chúng ta”.

Hôm thứ Hai (10/5), Thủ tướng Scott Morrison cho biết lệnh cấm du lịch chỉ nhằm mục đích bảo vệ sức khỏe cộng đồng của Australia.

Australia đã sử dụng lợi thế vị trí địa lý đảo của mình để ngăn chặn COVID một cách hiệu quả bằng cách đóng cửa phần lớn biên giới quốc tế và hạn chế số lượng các chuyến bay đến. Đối với phần lớn đại dịch, công dân và thường trú nhân được phép quay trở lại nếu họ cách ly trong các khách sạn do chính phủ quản lý hoặc các cơ sở nhà ở khác, cho phép các nhà chức trách theo dõi những người mới.

Khi Ấn Độ chiến đấu với sự gia tăng COVID, New Zealand cho biết vào đầu tháng 4 rằng họ sẽ đình chỉ tất cả các chuyến du lịch khỏi đất nước, bao gồm cả công dân của mình lần đầu tiên. Thủ tướng Jacinda Ardern cho biết động thái này sẽ chỉ là tạm thời khi các quan chức xác định cách xử lý số vụ việc đang gia tăng. Hai tuần sau, khi các quan chức sửa đổi chính sách để cho phép công dân trở lại một lần nữa, họ cho biết việc cấm tất cả các du khách khác đến từ Ấn Độ sẽ làm giảm 75% số ca dương tính đến New Zealand.

Các nhà chức trách Australia cho biết một lệnh cấm nghiêm ngặt hơn đối với du khách từ Ấn Độ đã được yêu cầu để giữ cho hệ thống kiểm dịch không bị quá tải với các trường hợp dương tính. Hôm thứ Hai, Giám đốc Y tế Paul Kelly cho biết các quan chức đã đặt mục tiêu giữ số ca dương tính ở mức 2% số người trong hệ thống cách ly trong suốt đại dịch, nhưng con số này đã tăng đột biến trong những tuần gần đây.

Tại một cơ sở, ông Kelly cho biết hơn 15% số người có kết quả xét nghiệm dương tính với virus và hơn 70% trong số đó đến từ những du khách mới trở về từ Ấn Độ.

Các quan chức chính phủ cho biết họ đã làm việc chăm chỉ để đưa người Australia về nước và 500.000 người đã trở về nhà kể từ khi đại dịch bắt đầu, nhiều người trên các chuyến bay được chính phủ bố trí đặc biệt để hồi hương họ. Tuy nhiên, khoảng 9.000 người Australia ở Ấn Độ hiện đã đăng ký với Bộ Ngoại giao và Thương mại để muốn quay trở lại.

Bất chấp sự đảm bảo từ các quan chức rằng lệnh cấm của Ấn Độ không phải là tùy tiện, một số người Australia gốc Ấn cảm thấy động thái này là phân biệt đối xử, lưu ý rằng các công dân Australia đi du lịch từ các quốc gia khác như Mỹ và Anh - những nơi cũng phải vật lộn với những đợt bùng phát nghiêm trọng trước đó trong đại dịch - không không bị cấm trở lại hoặc bị đe dọa bỏ tù và tiền phạt.

Mặc dù hàng nghìn người Australia vẫn còn mắc kẹt ở nước ngoài, nhưng nhiều người Australia ủng hộ chính sách chống COVID của chính phủ. Một cuộc thăm dò gần đây từ Viện Lowy, một tổ chức tư vấn, cho thấy 59% tin rằng chính phủ liên bang đã làm đủ để giúp người Australia trở về nhà từ nước ngoài. Cuộc thăm dò cho thấy 95% người Australia tin rằng chính phủ đã xử lý tốt hoặc khá tốt đại dịch.

Một số người Australia đã phàn nàn với Ủy ban Nhân quyền của Liên hợp quốc rằng các biện pháp hạn chế biên giới của Australia vi phạm hiệp ước quốc tế đảm bảo quyền được trở lại đất nước của công dân.

“Nó chắc chắn thách thức quan niệm cơ bản của chúng tôi về quyền công dân”, Michael Bradley, đối tác quản lý tại Marque Lawyers, một công ty luật thương mại ở Sydney chuyên xử lý các trường hợp tị nạn, nói về lệnh cấm du lịch gần đây của Ấn Độ. “Nếu nó vẫn tồn tại, thì chắc chắn không có gì ngăn cản họ làm lại điều đó trong một bối cảnh khác, điều mà tôi nghĩ rằng tất cả chúng ta nên quan tâm”.