Tại tọa đàm "Lực đẩy phát triển từ Nghị quyết 98” do báo Sài Gòn giải phóng phối hợp với Sở Thông tin và Truyền thông, Hội Nhà báo TPHCM tổ chức, TS Trương Minh Huy Vũ, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển TPHCM cho rằng, qua một tháng rưỡi quán triệt thực hiện Nghị quyết 98 có thể nhìn nhận rõ 3 lực đẩy mà nghị quyết mang lại.

Thứ nhất, Nghị quyết 98 giúp TPHCM làm tốt hơn những nhóm công việc mà trước đây đã làm tốt như chương trình kích cầu, mở ra các cơ chế cho các dự án kích cầu trước đây bị vướng các chính sách khi thực hiện.

Thứ hai, Nghị quyết 98 giúp TPHCM thực hiện những nhóm việc đã có trong tính toán nhưng chưa có cơ chế thực hiện như thực hiện đầu tư bằng phương thức PPP trong lĩnh vực văn hóa, thể thao; phát triển TP Thủ Đức thành trung tâm đổi mới sáng tạo, tương tác cao…

Theo TS Trương Minh Huy Vũ, mấu chốt là Nghị quyết 98 đã giải quyết những vướng mắc về con người, về bộ máy, đây là tiền đề để TP Thủ Đức và TPHCM phát triển.

Thứ ba, Nghị quyết 98 đã mở ra cho TPHCM nhiều ý tưởng phát triển mới mà trước đây chưa nghĩ tới. Như trước đây, ít ai nghĩ đến việc thí điểm cơ chế tài chính thực hiện biện pháp giảm phát thải khí nhà kính theo các cơ chế trao đổi, bù trừ, giao dịch tín chỉ carbon với các nhà đầu tư trong nước, quốc tế để tạo nguồn thu ngân sách. Từ khi có Nghị quyết 98, nhiều ý tưởng gửi về cho Viện Nghiên cứu phát triển TPHCM về giao dịch tín chỉ carbon. Huyện Cần Giờ hiện nay trong định hướng phát các lĩnh vực cũng đã gắn với tín chỉ carbon này.

Nêu ý kiến, TS Trần Du Lịch, Ủy viên Hội đồng Tư vấn chính sách tiền tệ quốc gia, Chủ tịch Hội đồng Tư vấn triển khai thực hiện Nghị quyết 98 nhấn mạnh, Nghị quyết 98 ra đời tạo công cụ pháp lý để gỡ 2 vấn đề điểm nghẽn làm cho TPHCM ngày càng mất vị trí, vai trò trong những năm qua, đó là điểm nghẽn về thể chế. Khi tháo gỡ được điểm nghẽn về thể chế, điểm nghẽn về hạ tầng cũng sẽ được tháo gỡ.

Để triển khai có hiệu quả Nghị quyết 98, TS Trần Du Lịch nhấn mạnh đến việc tạo một khung pháp lý để vận hành, tạo trách nhiệm, sự an tâm, an toàn và xóa đi tâm lý sợ sai khi làm ở đội ngũ cán bộ trong bộ máy chính quyền TPHCM. TS Trần Du Lịch cũng kiến nghị Chính phủ sớm ban hành Nghị định liên quan đến chính sách thuế đối với hoạt động khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp...

Nghị quyết 98 tạo ra công cụ, để tận dụng công cụ này triển khai thực hiện có hiệu quả là một quá trình. Do đó, TPHCM cần chọn những việc làm trọng tâm, trọng điểm, có điểm nhấn, kiểu mẫu để nhanh nhất có sản phẩm, người dân thụ hưởng và tin tưởng Nghị quyết 98 đi vào cuộc sống.

Từng là Tổ trưởng Tổ tư vấn kinh tế của Thủ tướng và Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội khóa XIV, TS Nguyễn Đức Kiên chia sẻ, điều tâm đắc nhất trong Nghị quyết 98 là TPHCM được chủ động phát hành trái phiếu chính quyền địa phương và được sử dụng HFIC như một công cụ mà các địa phương khác thực hiện cơ chế đặc thù không có. Ông cũng bày tỏ ấn tượng khi TPHCM đã xóa bỏ độ trễ về triển khai chính sách. Bởi chưa đầy 2 tháng qua, TPHCM đã triển khai được rất nhiều việc.

Theo ông, cần thống nhất nhận thức rằng, TPHCM cần tiếp tục duy trì vai trò đầu tàu, mà vì là đầu tàu nên TPHCM phải có toa tàu, là các tỉnh bạn.

Theo TS Nguyễn Đức Kiên, để triển khai Nghị quyết 98 cần chọn khâu đột phá. Hiện TPHCM đang chọn bất động sản, tập trung chủ yếu vào hạ tầng giao thông. Nhưng hạ tầng của thành phố mới tập trung cho đường bộ, chưa nói đến đường sắt, đường thủy, hàng không. Mục tiêu phát triển hạ tầng của TPHCM là giảm được chi phí logistic, nếu giữ nguyên thì rất khó.

Chuyên gia này cũng góp ý thêm, TPHCM muốn phát triển đô thị phải phát triển bất động sản nhà ở và bất động sản công nghiệp, trong khi hiện TPHCM chưa chú trọng đến bất động sản công nghiệp. Về đột phá trong công nghiệp, TS Nguyễn Đức Kiên góp ý nên thành lập hệ thống viện, trường, doanh nghiệp để sản xuất chip.

Với các tuyến giao thông, nhất là đường sắt và metro, theo TS Nguyễn Đức Kiên TPHCM cần phải có các doanh nghiệp sản xuất phương tiện, đóng được toa xe… Hiện metro rất lớn nhưng chúng ta chưa sản xuất được gì trong đó.

Để xây dựng được Trung tâm tài chính quốc gia đặt tại TPHCM, ông cũng góp ý Đoàn ĐBQH TPHCM cần quan tâm thảo luận về dự thảo Luật các tổ chức tín dụng. Hiện dự thảo này không có phần ngân hàng số.

Lắng nghe hiến kế từ các chuyên gia, Chủ tịch UBND TPHCM Phan Văn Mãi cho biết, mục tiêu của Nghị quyết 98 chính là đưa TPHCM trở lại quỹ đạo phát triển với tư cách là đầu tàu kinh tế của cả nước, tạo nền tảng để sau năm 2025, TPHCM có sự tăng trưởng cao, GRDP ở hai con số.

Để TPHCM phát triển, ông Phan Văn Mãi cho rằng thực hiện Nghị quyết 98 không chỉ bằng nguồn nhân lực của hệ thống chính trị, tài lực của nguồn ngân sách, mà cần phải có sự tham gia của người dân, doanh nghiệp. TPHCM đang mở ra các cơ chế để doanh nghiệp TPHCM phát triển, hướng đến xây dựng những doanh nghiệp dẫn đầu cả nước.

Bên cạnh đó, việc TPHCM thực hiện Nghị quyết 98 cũng là tạo kinh nghiệm để các địa phương khác thực hiện. Chủ tịch UBND TPHCM đề nghị các cơ quan Trung ương tiếp tục đồng hành cùng TPHCM, xem việc thực hiện Nghị quyết 98 là việc chung của quốc gia, góp phần tạo năng lực cạnh tranh của Việt Nam trên trường quốc tế.