Theo The Guardian, những lo ngại về một cuộc khủng hoảng nợ toàn cầu ngày càng sâu sắc đã được nhấn mạnh bởi nghiên cứu cho thấy các quốc gia thu nhập thấp đang phải trả lãi suất cao cho khoản vay nước ngoài của họ.

Phân tích của tổ chức Debt Justice cho thấy, trong khi lãi suất đã tăng lên đối với các nước giàu và nghèo kể từ đầu năm 2022, thì mức tăng đặc biệt nghiêm trọng đối với một số quốc gia nghèo hơn trong khi họ dễ bị tổn thương nhất.

Với mục tiêu xóa nợ được đặt ở mức cao trong chương trình nghị sự tại cuộc họp thường niên của Ngân hàng Thế giới bắt đầu vào ngày 10/10, Debt Justice cho biết lãi suất đã tăng trung bình 5,7 điểm phần trăm đối với các nước thu nhập thấp so với mức tăng 2 điểm phần trăm tại Hoa Kỳ.

Đáng nói, nhiều quốc gia trong số 27 quốc gia cung cấp dữ liệu phải đối mặt với lãi suất cao hơn nhiều so với mức lãi suất trung bình, dẫn đầu là Ukraine bị tàn phá bởi cuộc gây hấn, vốn đã chứng kiến lãi suất cho những khoản vay mới tăng từ 10,2% lên 46% kể từ đầu năm 2022.

Ethiopia và Zambia đều chứng kiến lãi suất trả nợ của họ tăng 25 điểm phần trăm, được đo bằng lợi tức hoặc lãi suất trên trái phiếu ngoại tệ của những nước này. Tổ chức này cho biết lãi suất của 2/3 các quốc gia được nghiên cứu hiện ở mức trên 10%, làm gia tăng vấn đề nợ và khiến họ gần như không thể vay được từ các tổ chức cho vay tư nhân.

Bà Heidi Chow, Giám đốc điều hành của tổ chức Debt Justice, cho biết: “Nhiều quốc gia đã cắt giảm chi tiêu thiết yếu để đối phó với cuộc khủng hoảng nợ, trước khi lãi suất tăng cao khiến tình hình trở nên đáng báo động hơn”.

“Các quốc gia như Pakistan cũng đang phải đối mặt với chi phí khổng lồ từ sự tàn phá trên diện rộng do tình trạng khẩn cấp về khí hậu gây ra. Chúng tôi nghĩ cần có những cơ chế cấp thiết để nhanh chóng hủy bỏ các khoản nợ cho các nước có nhu cầu, đặc biệt là các khoản vay lãi suất cao từ các tổ chức cho vay tư nhân”.

Trong số 27 nước thu nhập thấp có thông tin công khai về trái phiếu ngoại tệ của họ, Debt Justice phát hiện 9 Chính phủ có lãi suất trên 20% là: El Salvador, Ethiopia, Ghana, Maldives, Pakistan, Sri Lanka, Tunisia, Ukraine và Zambia. 10 nước khác có lãi suất từ 10% đến 20% là Angola, Cameroon, Ai Cập, Honduras, Kenya, Mông Cổ, Nigeria, Papua New Guinea, Rwanda và Tajikistan.

Bên cạnh sự gia tăng lãi suất khi đi vay, nghiên cứu cho thấy việc trả nợ cũng trở nên “đắt đỏ” hơn do đồng đô-la Mỹ tăng giá, vốn đã tăng giá trung bình 14% so với 27 quốc gia có thu nhập thấp. Trong khi nợ nước ngoài có xu hướng vay nợ bằng ngoại tệ, đặc biệt là đồng đô-la.

Ông David Malpass, chủ tịch Ngân hàng Thế giới cho biết trong một bài phát biểu vào tuần trước rằng việc giảm nợ sẽ đóng một "vai trò quan trọng" trong việc giảm bớt căng thẳng về ngân sách của các nước nghèo.

Ông Malpass nói thêm rằng cuộc khủng hoảng tài chính mới diễn ra sau Covid-19 “cho thấy các quốc gia đang phát triển có vị thế tài khóa bị xói mòn, bao gồm tỷ lệ nợ cao và nguồn thu ngân sách suy giảm. Các quốc gia này không có đủ vùng đệm tài khóa để cung cấp hỗ trợ cho các khoản chi tiêu quan trọng cho tăng trưởng và phát triển”.

Hồng Vân (Theo The Guardian)