Với vai trò thực thi pháp luật và đồng hành với ngư dân trên các vùng biển, đảo của Tổ quốc, thời gian qua, lực lượng Cảnh sát biển Việt Nam nói chung, Bộ Tư lệnh (BTL) Vùng Cảnh sát biển 1 nói riêng đã tích cực, chủ động phối hợp với các ngành chức năng và chính quyền địa phương triển khai đồng bộ các biện pháp nhằm ngăn chặn hành vi khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU). Qua đó, ý thức của ngư dân được nâng cao rõ rệt, số vụ tàu cá của ngư dân Việt Nam vi phạm vùng biển nước ngoài khai thác hải sản giảm mạnh. Điều đó đã góp phần vào việc tháo gỡ “thẻ vàng” của Ủy ban châu Âu (EC) đối với ngành thủy sản Việt Nam.

Không ngừng nâng cao ý thức của ngư dân

Vừa qua, BTL Vùng Cảnh sát biển 1 đã phối hợp với Ban Dân vận Tỉnh ủy Quảng Ninh, cấp ủy, chính quyền thị xã Quảng Yên, thành phố Cẩm Phả tổ chức Chương trình công tác dân vận “Cảnh sát biển đồng hành với ngư dân” kết hợp tuyên truyền pháp luật, tập trung về nội dung IUU cho ngư dân của địa phương. Theo ông Hồ Văn Vịnh - Bí thư Thị uỷ Quảng Yên, là địa phương nằm trong dải hành lang ven biển Quảng Ninh - Hải Phòng, thị xã Quảng Yên có 34km đường bờ biển và gần 3.000 phương tiện hoạt động khai thác thủy sản trên biển.

Sản lượng khai thác thủy sản của địa phương năm 2020 ước đạt 48.000 tấn. So với các địa phương trong toàn tỉnh thì thị xã Quảng Yên là địa phương có số lượng phương tiện hoạt động nghề cá đông, ngư trường hoạt động xa. Do vậy, việc tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức, ý thức cho bà con ngư dân trong việc chấp hành pháp luật khi làm nghề trên biển, đặc biệt là nội dung về IUU là hết sức quan trọng.

Tại hội trường UBND và khu neo đậu tàu thuyền xã Liên Hòa, thị xã Quảng Yên, lực lượng chức năng đã tiến hành tuyên truyền về nội dung IUU, Luật Cảnh sát biển Việt Nam, cấp phát 500 tờ rơi, tờ gấp và tặng 300 lá cờ Tổ quốc, 1.000 khẩu trang y tế, 50 chai nước sát khuẩn cho bà con. Đồng thời hỗ trợ kinh phí (trị giá 40 triệu đồng) xây dựng 1 nhà “Đại đoàn kết” cho gia đình ngư dân có hoàn cảnh khó khăn của xã Liên Hòa.

Ông Nguyễn Văn Vịnh - ngư dân xã Liên Hoà chia sẻ: “Đối với việc khai thác ở trên biển, chúng tôi chấp hành quy định của Nhà nước đề ra về việc đánh bắt, không đánh bắt các loại tôm cá nhỏ để sinh sôi nảy nở, chúng tôi chấp hành. Chúng tôi đánh bắt những con to, con lớn, để những con bé chúng sinh sôi nảy nở!”.

Để không ngừng nâng cao ý thức của ngư dân khi tham gia đánh bắt đúng pháp luật trên biển, lực lượng Cảnh sát biển Việt Nam thường xuyên phối hợp chặt chẽ với cấp uỷ, chính quyền, cơ quan chức năng ở các địa phương để làm tốt công tác tuyên truyền, giáo dục nhằm tạo sự chuyển biến về nhận thức, quyết tâm về việc thực hiện chống khai thác IUU trên địa bàn.

Ông Phạm Thành Nam - Đội kiểm tra Trật tự đô thị - Môi trường, UBND thành phố Cẩm Phả cho biết: “Ở thành phố Cẩm Phả, số lượng tàu thuyền ra vào qua bến Cẩm Thuỷ này hằng ngày từ 400 đến 500 phương tiện. Trước khi tàu ra khơi thì UBND thành phố Cẩm Phả giao cho đội chúng tôi phối hợp với các lực lượng chức năng, đặc biệt là Cảnh sát biển Việt Nam tuyên truyền cho bà con khi ra khơi phải thực hiện đúng các quy định của Nhà nước, đảm bảo làm sao khi ra khơi không vi phạm các quy định của Nhà nước, góp phần để châu Âu gỡ bỏ thẻ vàng đối với đánh bắt thuỷ sản của Việt Nam!”.

Quyết liệt, đồng bộ trong triển khai thực hiện các giải pháp

Cùng với việc đẩy mạnh công tác tuyên truyền pháp luật, nâng cao nhận thức cho ngư dân về tác hại của hành vi khai thác thuỷ hải sản bất hợp pháp, BTL Vùng Cảnh sát biển 1 đã triển khai một cách đồng bộ, quyết liệt các giải pháp nhằm khắc phục các khuyến nghị của EC đưa ra như: thường xuyên duy trì các hệ thống trực trên biển, các tàu trực tại các điểm đảo, kết hợp giữa nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền đồng thời ngăn chặn tàu thuyền của nước ngoài cũng như tàu của Việt Nam sang vùng biển của nước ngoài đánh bắt hải sản. BTL Vùng đã và đang phối hợp chặt chẽ với các lực lượng như Hải quân, Kiểm ngư, Biên phòng, cơ quan Thuỷ sản của 10 tỉnh, thành phố ven biển phía Bắc trong việc quản lý, nắm bắt thông tin về tàu thuyền của ngư dân Việt Nam hoạt động khai thác ở trên biển.

Bên cạnh đó, lực lượng chức năng BTL Vùng cũng thường xuyên đăng ký, theo dõi và thông báo về việc tàu cá của Việt Nam và của nước ngoài xâm phạm vùng biển của nhau để đánh bắt hải sản thông qua việc theo dõi trên vệ tinh, định vị, thông qua hệ thống tàu tuần tra, kiểm tra, kiểm soát trên biển của đơn vị.

Thượng tá Nguyễn Văn Hiển - Phó Chính ủy BTL Vùng Cảnh sát biển 1 cho biết: “Chúng tôi thường xuyên duy trì việc tuần tra, kiểm tra, kiểm soát trên các khu vực biển được phân công, đồng thời tuyên truyền sâu rộng tác hại của việc đánh bắt hải sản không khai báo và không có sự quản lý đối với ngư dân ở trên các vùng biển. Trong quá trình tuần tra trên biển, những tàu nào tái phạm, vi phạm thì chúng tôi tiến hành xử phạt vi phạm hành chính và thông báo về địa phương để cùng với địa phương có biện pháp ngăn ngừa tái diễn việc này. Từ đó góp phần cùng các địa phương ven biển quản lý tốt việc đánh bắt thuỷ hải sản theo quy định của chúng ta ở trên biển. Đó cũng là cơ sở để Uỷ ban châu Âu nghiên cứu, rút “thẻ vàng” đối với ngành hải sản Việt Nam!”.

Việc tháo gỡ thẻ vàng cảnh báo của EC không chỉ góp phần tháo gỡ “điểm nghẽn” nhiều năm qua cho các mặt hàng thủy hải sản của cả nước mà còn được xem là đợt lập lại trật tự trong công tác quản lý khai thác biển ở nước ta. Bằng những hành động, việc làm cụ thể mang ý nghĩa thiết thực, BTL Vùng Cảnh sát biển 1 đang tích cực, nỗ lực cùng với các cấp, các ngành, các địa phương từng bước góp phần thực hiện có hiệu quả chủ trương của Chính phủ trong việc tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc cho ngành Thủy sản Việt Nam cũng như thực hiện mục tiêu phát triển nghề cá một cách an toàn, bền vững. 

Mạnh Thường