Công nghệ và sáng kiến mới nhằm hạn chế khai thác IUU. (Ảnh minh họa)
Theo Viện nghiên cứu phát triển hải ngoại ở London (ODI), các công nghệ mới cung cấp cơ hội nhằm chống lại IUU, đặc biệt là đối với các nước có phương tiện hạn chế để tuần tra vùng biển hoặc thực thi pháp luật.
Hầu hết các trữ lượng cá trên thế giới bị đánh bắt quá mức hoặc được khai thác triệt để, trong khi theo số liệu của FAO, lần đầu tiên tiêu thụ cá tăng trên 20 kg mỗi người trong năm 2016.
Theo một nghiên cứu của Đại học British Columbia và Đại học Tây Úc, sản lượng khai thác biển toàn cầu đã giảm 1,2 triệu tấn một năm kể từ năm 1996. Trong khi đó, IUU không bị giới hạn ở biển cả; nó cũng diễn ra trong các khu kinh tế độc quyền và trong các nghề cá sông và nội địa và được cả tàu trong và ngoài nước.
Do vậy, các sáng kiến để giải quyết IUU được điều hành bởi các tổ chức phi lợi nhuận và sử dụng vệ tinh, dữ liệu cùng các công nghệ hiện đại khác.
Trong đó, Trygg Mat Tracking (TMT), một tổ chức phi lợi nhuận Na Uy, đang giúp 8 quốc gia ven biển Đông Phi và 6 quốc gia Tây Phi giải quyết các tội phạm liên quan đến đánh cá bất hợp pháp.
Công nghệ SkyLight được tài trợ bởi tỷ phú của Microsoft, Paul Allen sử dụng hình ảnh vệ tinh và dữ liệu để giúp các quốc gia tìm và bắt tàu đánh cá bất hợp pháp trong vùng biển của họ.
Vào năm ngoái, Indonesia đã trở thành quốc gia đầu tiên chia sẻ hệ thống giám sát tàu độc quyền của mình (VMS) để cho phép theo dõi đội tàu đánh cá thương mại của quốc gia này. Dữ liệu VMS của Indonesia được chia sẻ thông qua Global Fishing Watch, một nền tảng minh bạch được đồng sáng lập bởi Google. Đây là cách an toàn hơn để theo dõi tàu hơn hệ thống nhận dạng tự động (AIS), đem lại nhiều hiệu quả tích cực, khiến một số quốc gia có vùng biển rộng lớn đã tiến hành áp dụng, trong đó có Peru.
Ngoài các công nghệ hiện đại nhằm phát hiện và hạn chế khai thác IUU, các cơ quan chức năng các nước cần tập trung vào việc tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho các cơ quan quản lý khai thác hải sản, doanh nghiệp, ngư dân... nhằm thay đổi nhận thức cũng như hành vi khai thác, mua bán và sử dụng hải sản khai thác IUU, từng bước chủ động trong việc xây dựng nghề cá theo hướng phát triển bền vững, một nghề cá có trách nhiệm và tuân thủ các quy định quốc tế.
H.Lâm