Lấy cảm hứng từ câu chuyện Dế Mèn phiêu lưu ký, một trong những tác phẩm văn xuôi xuất sắc của nhà văn Tô Hoài, bộ phim mang đến những màu sắc rất mới thông qua kỹ xảo ấn tượng, cùng những hình ảnh đậm nét văn hóa Việt. 

 Êkíp cho biết cải biên bối cảnh, một số nhân vật, để phù hợp với cuộc sống hiện đại. Theo biên kịch, đạo diễn Minh Ngọc, câu chuyện gốc diễn ra ở đồng quê, phù hợp với thế hệ 7x, 8x.

Để phim có màu sắc hiện đại, gần gũi với gen Z, họ chọn mô phỏng khung cảnh Hà Nội với các địa điểm nổi tiếng như công viên Lê Nin, Cột Cờ, cầu Long Biên.

Bên cạnh hai nhân vật chính là Dế Mèn và Dế Trũi, nhóm làm phim sáng tạo một số nhân vật mới, trong đó có Nhái Võ. Nhái Võ được tạo hình từ biểu tượng cao Sao Vàng, sản phẩm quen thuộc với nhiều người Việt. Một số con vật khác có tài hát quan họ, đánh trống cơm.

Phim lồng ghép nhiều câu ca dao, tục ngữ, bài thơ nổi tiếng, các làn điệu dân gian. Nhạc sĩ, nhà sản xuất Masew, phụ trách âm nhạc. Anh cho biết sáng tạo năm ca khúc, trong đó có hai bản rap, kết hợp giữa yếu tố truyền thống và hiện đại, Masew mong muốn giới thiệu nhiều chất liệu dân gian, mang đậm văn hóa Việt, qua các bài hát trong phim.

Êkíp không sử dụng các giọng ca nhí, vì muốn hướng đến đối tượng chính là thanh thiếu niên. Masew 29 tuổi, nổi tiếng qua nhiều ca khúc như Túy âm, À Lôi, là nhà sản xuất Việt Nam đầu tiên đạt một tỷ lượt xem trên YouTube.

Đạo diễn Minh Ngọc nói dù thay đổi nhiều chi tiết, bà giữ lại thông điệp nhân văn mà nhà văn Tô Hoài muốn truyền tải, đó là mong muốn muôn loài được sống trong thế giới bình đẳng, bác ái.

Ngoài ra, bà đề cập những vấn đề thời sự như biến đổi khí hậu, tái chế rác.

Dế mèn phiêu lưu ký là tác phẩm văn học kinh điển dành cho thiếu nhi Việt Nam và được đưa vào giảng dạy trong nhà trường. Tô Hoài viết tác phẩm từ năm 17, 18 tuổi. Bối cảnh cuộc phiêu lưu của Dế Mèn chính là vùng Nghĩa Đô ven sông Tô Lịch, nơi nhà văn dành cả tuổi thơ của mình ở đó với trò chơi đấu dế, đúc dế. Sách được dịch ra gần 40 thứ tiếng.