Sáng 28/11, thảo luận tại Quốc hội về dự án Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi), Đại biểu Thạch Phước Bình (Đoàn ĐBQH tỉnh Trà Vinh) cho biết, dự thảo luật đề xuất áp dụng mức thuế suất ưu đãi 15% và 17% cho doanh nghiệp có tổng doanh thu dưới 50 tỷ đồng. Điều này giúp giảm gánh nặng thuế, hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ phát triển và khuyến khích tinh thần khởi nghiệp.

Tuy nhiên, đại biểu cho rằng vẫn còn một số bất cập như mức doanh thu 3 tỷ đồng áp dụng thuế 15% là quá thấp, cách phân loại doanh nghiệp chỉ dựa vào doanh thu có thể bị lợi dụng. Đại biểu đề nghị cần tăng ngưỡng doanh thu áp dụng thuế 15% và 17%, sử dụng thêm tiêu chí như số lao động và tổng tài sản để phân loại doanh nghiệp, áp dụng lộ trình tăng thuế suất khi doanh nghiệp vượt ngưỡng.

Đối với cơ quan báo chí, Đại biểu Thạch Phước Bình cho rằng hiện nay, cơ quan báo chí hoạt động với mục tiêu phi lợi nhuận nhưng vẫn phải chịu mức thuế thu nhập doanh nghiệp 20% như các doanh nghiệp thông thường. Điều này gây áp lực tài chính lớn, đặc biệt khi nguồn thu từ quảng cáo ngày càng giảm do cạnh tranh với các nền tảng số.

Bên cạnh đó, Luật Thuế hiện tại chưa có quy định riêng cho cơ quan báo chí, dẫn đến việc áp dụng mức thuế suất như doanh nghiệp thông thường mà không xét đến vai trò đặc biệt của báo chí. Đại biểu Thạch Phước Bình đề xuất áp dụng mức thuế suất ưu đãi 10% đối với phần thu nhập từ hoạt động ngoài nhiệm vụ chính trị như quảng cáo, tổ chức sự kiện. Đồng thời, miễn thuế thu nhập doanh nghiệp đối với các khoản tài trợ, viện trợ cho cơ quan báo chí; có chính sách hỗ trợ đặc biệt cho các cơ quan báo chí địa phương, nhất là ở vùng sâu, vùng xa, nơi có điều kiện kinh tế xã hội khó khăn và khả năng tự chủ tài chính thấp hoặc là rất thấp.

Tại phiên thảo luận, Đại biểu Phạm Văn Hòa - Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Tháp bày tỏ thống nhất việc dự thảo Luật đã bổ sung người nộp thuế là doanh nghiệp nước ngoài cung cấp hàng hóa, dịch vụ tại Việt Nam theo các hình thức kinh doanh thương mại điện tử, kinh doanh trên nền tảng số nộp thuế đối với thu nhập chịu thuế phát sinh tại Việt Nam.

Đại biểu cho biết, trong thời gian qua, nếu chúng ta bỏ không thu thuế đối với những đối tượng này sẽ dẫn đến tình trạng thất thu thuế. Sẽ không công bằng đối với các cở sở sản xuất kinh doanh trong nước có những sản phẩm tương đồng với các sản phẩm của các tổ chức nước ngoài. Tuy nhiên, đối với cơ sở kinh doanh thường trú ở Việt Nam thì chúng ta đánh thuế được, còn có những cơ sở không thường trú ở Việt Nam mà chỉ thông qua sàn giao dịch điện tử thì cách tính thuế sẽ như thế nào? Vấn đề này, đề nghị Chính phủ có Nghị định quy định cụ thể.

Đối với việc không đánh thuế thu nhập doanh nghiệp từ sản xuất cây trồng, rừng trồng, chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản, đại biểu tán thành cao với quy định này. Theo Đại biểu Phạm Văn Hòa, đối với nhà sản xuất thì không nên đánh thuế, nhưng những đối tượng mua bán thương mại thì phải tính thuế thu nhập.

Đại biểu cũng cho rằng vấn đề xác định thuế, tính thuế là vấn đề rất quan trọng. Có những cơ sở kê khai thuế, hoặc có cơ sở hạch toán, quyết toán theo hóa đơn… Cho nên việc thu thuế rất khó khăn, doanh nghiệp dễ dàng trốn thuế nếu cơ quan thuế không phát hiện ra hành vi này. Do đó, Luật sửa đổi lần này cần khắc phục được tình trạng trốn thuế, đảm bảo công bằng cho những người nộp thuế.

Đóng góp ý kiến vào dự án Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi), Đại biểu Đỗ Ngọc Thịnh - Đoàn ĐBQH tỉnh Khánh Hòa cho rằng, cần xác định thời điểm doanh thu để tính thu nhập chịu thuế của hàng hóa được bán ra. Còn đối với khoản chi do doanh nghiệp có rủi ro về thuế, Đại biểu đề nghị Ban soạn thảo dự án Luật cần bổ sung không được trừ thuế tính từ khi gặp rủi ro nhằm bảo vệ quyền lợi của doanh nghiệp... 

Theo Đại biểu Đỗ Ngọc Thịnh, về nguyên tắc, hóa đơn do doanh nghiệp có rủi ro về thuế, hóa đơn phát hành đều không hợp pháp. Cơ quan thuế sẽ yêu cầu người mua hàng loại toàn bộ chi phí liên quan đến các hóa đơn do doanh nghiệp có rủi ro về thuế, hóa đơn xuất ra trong tất cả các năm và tính nộp bổ sung số thuế còn thiếu. Đồng thời, người mua cũng sẽ bị truy cứu trách nhiệm khi giao dịch với các doanh nghiệp có rủi ro về thuế, hóa đơn. 

Tuy nhiên, Đại biểu Đỗ Ngọc Thịnh cho rằng, việc loại toàn bộ chi phí trong một thời gian dài như vậy chưa thật hợp lý, chưa thật phù hợp. Bởi vì nhiều doanh nghiệp ban đầu thành lập và có hoạt động hợp pháp sau một thời gian mới gặp khó khăn. Vậy cần căn cứ vào dữ liệu của cơ quan có thẩm quyền thu nhập để xác định được thời điểm có dấu hiệu rủi ro về thuế, hóa đơn và chỉ loại các chi phí liên quan đến hóa đơn xuất cho khoảng thời gian doanh nghiệp có rủi ro về thuế, hóa đơn.

Do đó, Đại biểu Đỗ Ngọc Thịnh đề nghị bổ sung quy định: Không được trừ chi phí của doanh nghiệp có rủi ro về thuế, hóa đơn theo thông báo của cơ quan thuế tính từ thời điểm phát sinh rủi ro về thuế hóa đơn. Vì việc bổ sung quy định này giúp cho người nộp thuế bớt thiệt hại khi có những giao dịch ngay tình với những doanh nghiệp gặp rủi ro về thuế, hóa đơn.