Ngày 1/4, ông Phạm Phú Ngọc, Giám đốc Trung tâm Quản lý bảo tồn di sản văn hóa Hội An (tỉnh Quảng Nam) thông tin, đơn vị vừa có đề nghị lực lượng công an điều tra hành vi phá hoại di tích bia đá trấn thủy có liên quan tới Chùa Cầu.

Theo ông Ngọc, thông tin bước đầu thu thập từ người dân cho thấy khoảng 6 giờ sáng ngày 31/3, người dân khi vào thắp hương tại bia yểm thủy đạo đã phát hiện bia đá bị phá hoại.

Trước đó, khoảng 1 đến 2 giờ sáng ngày 31/3, có người thấy chiếc xe máy để trên lề đường Phan Châu Trinh cạnh cây đa và nghe tiếng búa gõ vọng lên.

Trong sáng nay, trung tâm phối hợp với UBND phường Cẩm Phô đến hiện trường khảo sát và ghi nhận hiện trạng các chữ và hình chạm khắc trên bề mặt bia đá đã bị đục phá, làm hư hại gần như hoàn toàn.

Trung tâm Quản lý bảo tồn di sản văn hóa Hội An đã trình báo và đề nghị Công an phường Cẩm Phô xem xét điều tra, xử lý các đối tượng đã thực hiện hành vi phá hoại đối với di tích nêu trên.

Theo danh mục di tích lịch sử - văn hóa của TP Hội An, di tích bia yểm thủy đạo nằm cạnh nhà 98A đường Phan Châu Trinh, thuộc khu vực bảo vệ I của di tích cấp quốc gia đặc biệt - Di sản văn hóa thế giới đô thị cổ Hội An.

Di tích được phân loại giá trị bảo tồn loại I, hình thức sở hữu Nhà nước. Tấm bia đá đặt bên trong một am thờ nhỏ xây bằng gạch, nằm trong lòng gốc cây đa cổ thụ. Cây đa này cũng đã được UBND TP Hội An ghi vào danh mục cây cổ thụ được bảo vệ.

Mặt bia quay về hướng bắc, trên có khắc chữ Hán Nôm và hình các đạo bùa. Từ trên xuống dưới, nơi sát trán bia khắc 3 vòng tròn, vòng tròn ở giữa nhỏ hơn hai bên, được phân bố khá cân đối. Ở giữa gồm 3 phần, bên dưới vòng tròn chính giữa có hàng chữ Hán nội dung “Bắc Đế sắc lệnh lập cực ngự phong yểm thủy đạo”.

Dưới vòng tròn bên phải tấm bia khắc hình sao Bắc Đẩu thẳng đứng dọc theo thân bia gồm 7 vòng tròn nối với nhau bằng các vạch thẳng. Ở mỗi vòng tròn khắc tên các vì sao tính từ trên xuống bằng chữ Nôm phiên âm là "Phiêu", "Phủ", "Tất", "Hành", "Quyền", "Thược", "Đẩu".

Dưới vòng tròn bên trái khắc hai vòng tròn nối với nhau bằng một vạch thẳng. Tiếp về dưới dọc theo thân bia là hàng chữ: “Án ma ni bát mê hồng”. Phần dưới cùng khắc 3 đạo bùa, chiếc ở giữa hình vuông cạnh 19cmx20cm, hai lá hai bên nhỏ hơn hình chữ nhật, kích thước 10cmx20cm. Đạo bùa bên trái có các chữ Hán bị mờ. Đạo bùa bên phải có các chữ Hán là “Hỏa”, “Mộc”, “Thổ”. Dưới cùng của tấm bia là 3 chữ “Thái Nhạc Sơn”.

Nhiều nhà nghiên cứu nhận định tấm bia này dùng để trấn thủy vì liên hệ với tín ngưỡng thờ thần Bắc Đế Trấn Vũ tại di tích Chùa Cầu.

Thế Vũ