Đối với ông Luiz Inacio Lula da Silva, một ứng cử viên trong cuộc bầu cử Tổng thống Brazil sắp tới, đó là một câu hỏi về độc lập cho toàn bộ khu vực. "Nếu Chúa muốn, chúng tôi sẽ tạo ra một đồng tiền chung cho châu Mỹ Latinh, bởi vì chúng ta không nên phụ thuộc vào đồng đô la Mỹ", ông nói vài tuần trước.

Vẫn còn phải xem liệu đây chỉ là một nỗ lực tạo tiếng vang trong giai đoạn đầu của chiến dịch bầu cử hay liệu cựu Tổng thống Brazil (2003-2011), người hiện đang dẫn đầu các cuộc thăm dò, có nghiêm túc với ý tưởng này hay không. Dù bằng cách nào đi chăng nữa, phát ngôn này đã gây ra một cuộc tranh luận. 

Ý tưởng này không phải là mới. Người đề xuất ý tưởng ban đầu là ông Fernando Haddad người Brazil, cựu thị trưởng Sao Paulo và cựu ứng cử viên Tổng thống của Đảng Công nhân cánh tả (PT), người đã thua trong cuộc bỏ phiếu năm 2018 trước Tổng thống đương nhiệm Jair Bolsonaro.

Gần đây, ông đã đưa ra ý tưởng này một lần nữa trong một bài viết dành cho khách mời cho tờ báo Folha. Ông thậm chí còn gợi ý một cái tên "Sur", nghĩa là miền nam. 

Con đường chông gai

Ý tưởng về một loại tiền tệ đơn lẻ rất dễ hình thành, nhưng con đường để tạo ra nó rất phức tạp. Ông Jacques D'Adesky từ Đại học Liên bang Fluminense ở Rio de Janeiro đề cập đến sự khác biệt hiện có và sự cạnh tranh lịch sử, chẳng hạn giữa hai nước láng giềng Argentina và Brazil.

“Việc hình thành một khu vực tiền tệ duy nhất sẽ đòi hỏi nhiều cuộc đàm phán giữa các đối tác trong tương lai, đồng thời quá trình như vậy sẽ mất nhiều năm", ông cho hay.

Nhà kinh tế Leandro Dias từ ngân hàng AkinTec ở Sao Paulo muốn chờ xem ý tưởng này có tồn tại được sau chiến dịch bầu cử hiện tại hay không. Về nguyên tắc, khu vực kinh tế Mercosur đã góp phần làm cho khu vực này hợp tác chặt chẽ hơn với nhau. Tuy nhiên, "hầu hết các quốc gia muốn giữ lại chủ quyền và độc lập kinh tế của mình", ông nhận định.

Phương tiện thanh toán kỹ thuật số

Như ông Haddad hình dung, một loại tiền tệ duy nhất của Mỹ Latinh nhằm mục đích "cải thiện thương mại và trao đổi thương mại ở các quốc gia trong khu vực".

Theo đề xuất của ông, nó nên được hỗ trợ bởi một ngân hàng trung ương như một loại tiền kỹ thuật số. Tuy nhiên, để thực hiện bước đầu tiên theo hướng này, một số chính phủ cần phải tuyên bố công khai về ý định của mình để các cuộc đàm phán có thể bắt đầu.

Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro, đất nước bị lạm phát kinh niên trong nhiều năm, gần đây cũng đã đưa ý tưởng về một loại tiền tệ duy nhất. Ông gợi ý về Sucre, một phương tiện thanh toán đang được sử dụng bởi liên minh các quốc gia ALBA bao gồm Bolivia, Cuba và một số quốc gia Tây Ấn nhỏ hơn.

Ông tin rằng việc sử dụng nó như một phương tiện thanh toán kỹ thuật số trong khu vực sau đó có thể thay thế đồng đô la Mỹ. Tuy nhiên, Sucre vẫn chưa phát triển vượt ra khỏi vị thế biểu tượng của mình.

Việc giới thiệu một loại tiền tệ thống nhất của Mỹ Latinh cũng sẽ có một chiều hướng chính trị, tương tự như đồng euro ở châu Âu. Châu Mỹ sẽ được coi là một khu vực kinh tế thống nhất từ ​​bên trong lẫn bên ngoài, và khu vực này sẽ xích lại gần nhau hơn về mặt kinh tế và xã hội.

Do đó, đề xuất của ông Haddad có thể là tiền đề cho một sự phát triển chính trị mà cuối cùng có thể dẫn đến một Liên minh Mỹ Latinh, hay một "Hợp chủng quốc Mỹ Latinh".

Quốc Thiên (theo DW)