Trong những năm COVID-19 hoành hành, giải Pulitzer đã dành tặng những phần thưởng cao quý cho các nhà báo và tổ chức tin tức đã xả thân trong đại dịch. Đến năm 2022 vừa rồi, bên cạnh COVID, cuộc chiến Ukraine cũng đã thống trị các mặt báo trên thế giới. Đó là lý do “Các nhà báo của Ukraine” đã giành được giải đặc biệt của Pulitzer.

Năm nay, giải Pulitzer sẽ được công bố vào lúc 15h00 thứ Hai (8/5) giờ địa phương tại trụ sở chính ở Đại học Columbia, Mỹ. Các nhà báo và tổ chức tin tức có khả năng chiến thắng hoặc lọt vào vòng chung kết Pulitzer sẽ bao gồm những người có tác phẩm xuất sắc đề cập đến các chủ đề lớn của nước Mỹ và trên thế giới.

Năm nay, hơn 2.000 bài dự thi đã được gửi đến ban tổ chức và được chia đều cho 14 hạng mục báo chí và 7 hạng mục nghệ thuật liên quan đến viết lách (âm nhạc, kịch, thơ, lịch sử, tiểu thuyết, tiểu sử và viễn tưởng).

Về giải Pulitzer lần thứ 107 này, quản trị viên giải thưởng Marjorie Miller lưu ý rằng trong những năm gần đây “chúng tôi luôn nhận được nhiều bài viết xoay quanh những câu chuyện lớn trong năm - một cuộc tấn công khủng bố, một cuộc chiến, một đại dịch, một cuộc bầu cử” .

Tuy nhiên, Miller thừa nhận rằng các ứng cử viên lớn của năm nay sẽ thuộc về các tác phẩm báo chí và nghệ thuật liên quan đến “cuộc chiến ở Ukraine, Tòa án tối cao và phá thai, xả súng hàng loạt” và tất nhiên cả một số các chủ đề khác.

Việc xác định người chiến thắng được thực hiện bởi một hội đồng Pulitzer gồm 18 thành viên. Trước đó, ban giám khảo sẽ đưa ra danh sách rút gọn cho mỗi hạng mục giải thưởng - thường là 3 đề cử. Sau đó, các thành viên hội đồng đưa ra quyết định cuối cùng về người chiến thắng.

Dựa vào một số thông tin có trước, giới phê bình hàng năm phần nào có thể dự báo được những người sẽ chiến thắng. Tuy nhiên, thường vẫn có nhiều bất ngờ và bí mật về các giải thưởng. Bởi vậy, việc dự báo về những cá nhân hay tổ chức đoạt giải Pulitzer năm nay vẫn là một điều không hề dễ dàng.

Giải thưởng Pulitzer được lấy theo tên của người sáng lập Joseph Pulitzer. Ông là chủ bút của tờ New York World và đã để lại di chúc về giải thưởng này khi qua đời vào năm 1911. Khi đó ông Pulitzer chỉ đề ra 13 giải: 4 cho báo chí, 4 cho văn học, 4 cho sân khấu và 1 cho giáo dục.

Sau đó, giải Pulitzer lập ra một hội đồng tư vấn và thay đổi nội dung giải thưởng, đến nay đã nâng lên 14 hạng mục giải thưởng báo chí và 7 hạng mục giải thưởng nghệ thuật. Hiện, mỗi giải thưởng Pulitzer có giá trị 15.000 USD (trước năm 2017 là 10.000 USD) và kèm theo một huy chương.

Hoàng Hải