Năm học với nhiều thử thách khó khăn

Hôm nay (12/8), Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) tổ chức Hội nghị tổng kết năm học 2020-2021 và triển khai nhiệm vụ năm học 2021-2022 đối với giáo dục Tiểu học.

Theo báo cáo của Bộ Giáo dục và Đào tạo, năm học 2020-2021 là năm đặc biệt với ngành Giáo dục nói chung và giáo dục Tiểu học nói riêng, khi lần đầu tiên cả nước thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông mới (CT GDPT 2018) đối với lớp 1.

Năm học diễn ra trong bối cảnh dịch Covid-19 khiến học sinh chỉ có thể trở lại trường học chính thức sau ngày khai giảng 5/9; học sinh lớp 1 không có 2 tuần làm quen nền nếp, môi trường học tập như các năm học trước.

Trước đó, suốt nhiều tháng kể từ học kỳ II năm học 2019-2020, không ít địa phương vì ảnh hưởng của dịch đã phải cho học sinh tạm dừng đến trường, thầy trò từng bước làm quen và chuyển dần sang dạy học trực tuyến.

Tuy vậy, nhưng các địa phương đã tích cực sắp xếp mạng lưới, quy mô trường, lớp một cách phù hợp, để tạo thuận lợi trong học tập và đảm bảo quyền lợi của học sinh. Số lượng lớp học được chú trọng duy trì, mở rộng, đồng thời bổ sung phòng học kiên cố, bán kiên cố, giảm số phòng học tạm, mượn...

Báo cáo nêu rõ: “Hiện nay, toàn quốc có 406.636 giáo viên cấp tiểu học tăng 6.140 so với năm học trước. Tỷ lệ trung bình giáo viên/lớp là 1,41, cơ bản đảm bảo thực hiện dạy học 2 buổi/ngày”.

Trong năm qua, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã kiểm tra, khảo sát, nắm tình hình thực tế triển khai chương trình ở một số địa phương trong năm học vừa qua, Bộ GD&ĐT nhận thấy các nhà trường đã xây dựng kế hoạch thực hiện chương trình phù hợp với điều kiện thực tiễn.

Các giáo viên dạy lớp 1 đã bước đầu áp dụng hiệu quả các phương pháp, kỹ thuật dạy học và kiểm tra đánh giá theo định hướng phát triển phẩm chất, năng lực học sinh; giáo viên lớp trên cũng sôi nổi dạy học theo các phương pháp tích cực.

Học sinh lớp 1 tự tin, đọc thông viết thạo lớp 2-5 đáp ứng chuẩn đầu ra

Tổng hợp kết quả đánh giá cuối năm học 2020-2021 của các địa phương cho thấy, tất cả trường tiểu học đã hoàn thành chương trình theo đúng kế hoạch, chất lượng học sinh đáp ứng chuẩn đầu ra theo quy định.

Khi triển khai Chương trình giáo dục phổ thông 2018, từ chỉ đạo của Bộ GD&ĐT, các nhà trường đã chú trọng đổi mới công tác quản lý, quản trị trường học theo hướng phát huy tính chủ động, linh hoạt, năng lực tự chủ, sáng tạo của tổ chuyên môn và giáo viên.

Kế hoạch dạy học môn học lớp 1 được xây dựng phù hợp với điều kiện của nhà trường và trình độ học sinh. Sách giáo khoa và các nguồn học liệu, thiết bị dạy học được khai thác, sử dụng hiệu quả, phù hợp thực tiễn.

Quá trình dạy học, đối với một số ngữ liệu chưa phù hợp trong sách giáo khoa, giáo viên thông qua sinh hoạt chuyên môn đã chủ động trao đổi để lựa chọn ngữ liệu tương đương, quen thuộc, gần gũi với đời sống và giảng dạy cho học sinh.

Bộ GD&ĐT cũng kịp thời chỉ đạo các nhà xuất bản, tác giả sách giáo khoa thực hiện các giải pháp linh hoạt, đa dạng để hỗ trợ giáo viên khắc phục khó khăn trong quá trình sử dụng.

Theo đó, sách giáo khoa lớp 1 của nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam và bộ sách Cánh Diều đã có một số chỉnh sửa, được hiệu đính để chất lượng được tốt hơn.

“Năm học 2020-2021, các cơ sở giáo dục Tiểu học cũng tích cực đổi mới, đa dạng hoá hình thức dạy học như dạy học trực tuyến, dạy học qua truyền hình… nhằm khắc phục tác động của dịch Covid-19 và tạo điều kiện cho học sinh học tập mọi lúc, mọi nơi, hoàn thành chương trình đảm bảo tiến độ, chất lượng” – báo cáo nêu rõ.

Vẫn còn những tồn tại cần khắc phục

Dù đạt nhiều kết quả tích cực, song Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng nhận thấy, năm học vừa qua cũng ghi nhận một số tồn tại, hạn chế của giáo dục Tiểu học. Trong đó, việc biên soạn sách giáo khoa theo chương trình mới lần đầu tiên được áp dụng nên gặp nhiều khó khăn từ khâu thiết kế đến khâu tổ chức thực hiện.

Chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý còn chưa đồng đều, đặc biệt là ở các vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn; còn khoảng cách lớn so với các vùng thuận lợi.

Số lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý còn thừa thiếu cục bộ, đặc biệt là chưa đồng bộ về cơ cấu khi triển khai Chương trình phổ thông 2018. Một số địa phương dù đã rất cố gắng nhưng vẫn gặp khó về cơ chế chính sách hoặc điều kiện kinh phí để tuyển dụng, hợp đồng giáo viên; có nơi khó khăn về nguồn tuyển giáo viên.

Cơ sở vật chất tại một số cơ sở giáo dục chưa đáp ứng đầy đủ các điều kiện để thực hiện chương trình và nhu cầu phục vụ học tập khác. Việc quy hoạch mạng lưới trường lớp ở một số nơi còn cơ học ảnh hưởng đến việc học tập của học sinh.

Số lượng các trường tiểu học thực hiện chương trình giáo dục phổ thông 2018 lớn, trải rộng khắp cả nước, có vùng thuận lợi, khó khăn, đặc thù vùng dân tộc… dẫn đến cùng một chủ trương đổi mới nhưng có nơi thực hiện thuận lợi, có nơi lại khó khăn…