Được biết, Iran là một trong những quốc gia duy nhất trên trái đất có tiềm năng bổ sung nguồn cung dầu đáng kể cho một thị trường dầu toàn cầu đang hết sức eo hẹp. Vị trí của mỏ Azadegan, giáp với Iraq, cũng rất quan trọng vì Hoa Kỳ không thể xác định nguồn gốc của dầu thô được khai thác từ mỏ này.

Do các nước thành viên OPEC và Nga ít có khả năng tăng sản lượng dầu thô, Iran đã tuyên bố mở rộng Azadegan thành quy mô lớn, được chia thành hai mỏ chính - Bắc và Nam.

Ngoài việc gây thêm áp lực lên Hoa Kỳ trong việc tái tham gia vào quá trình tái đàm phán JCPOA, việc Iran mở rộng quy mô trên một loạt các mỏ dầu còn mang lại một lợi ích bổ sung khác cho quốc gia này (nâng sức ảnh hưởng của Iran đối với nhiều lĩnh vực hơn sau các lệnh trừng phạt của Hoa Kỳ).

Iran – cường quốc năng lượng

Iran là một cường quốc về dầu mỏ, với trữ lượng dầu thô ước tính khoảng 157 tỷ thùng, gần 10% tổng trữ lượng của thế giới và 13% trữ lượng do OPEC nắm giữ.

Bên cạnh đó, trữ lượng khí đốt tự nhiên (LNG) của nước này chỉ đứng sau Nga, ước tính 1.193 nghìn tỷ feet khối (Tcf) vào khoảng 17% tổng số thế giới và hơn 1/3 Của OPEC. Ngoài ra, Iran có tỷ lệ thành công trong việc thăm dò khí đốt tự nhiên cao, về mặt khoan khai thác tự nhiên, ước tính vào khoảng 75-80%, so với tỷ lệ thành công trung bình của thế giới là 30-35%.

Trong số những kho chứa hydrocacbon khổng lồ này, Azadegan là một trong những hồ chứa chính ở khu vực cực kỳ giàu dầu mỏ ở Tây Karoun - những hồ chứa đáng chú ý khác nằm ở Yaran (cũng được chia thành các mỏ dầu Bắc, Nam), và mỏ dầu Yadavaran.

Được biết, giá dầu thô ở các mỏ Tây Karoun (Iran) ngang bằng với giá dầu thô ở các mỏ tốt nhất của Ả Rập Xê-út. Thậm chí, giá dầu thô của nước này còn được xếp vào hạng thấp nhất thế giới so với dầu Brent vào khoảng 1-2 USD Mỹ/ thùng.

Sự phục hồi từ các mỏ ở Tây Karoun được tăng lên, trữ lượng có thể phục hồi lên đến 670 triệu thùng, theo một nguồn tin cấp cao của Bộ Dầu mỏ Iran được OilPrice.com tiết lộ.

Tính từ những năm 1960 trở đi, Azadegan là mỏ dầu lớn nhất của Iran với tổng trữ lượng ước tính khoảng 42 tỷ thùng dầu, trong đó khoảng bảy tỷ thùng được coi là có thể thu hồi được.

Đối với mỏ dầu Azadegan, kế hoạch được Bộ trưởng Dầu khí Javad Owji công bố trong vài ngày gần đây là đầu tư gần 7 tỷ USD để tăng sản lượng dầu thô từ 190.000 thùng/ ngày (mức hiện tại) lên 220.000 thùng/ ngày (trong năm thứ hai) của chương trình phát triển và sau đó lên đến 570.000 bpd trong (vòng bảy năm tới).

Ông Owji cho biết, công việc phát triển này sẽ được thực hiện bởi nhiều công ty thăm dò và sản xuất chưa được xác định từ các quốc gia giấu tên, với vốn đầu tư từ họ và từ Công ty Dầu mỏ Quốc gia Iran (NIOC). “Trong thời gian hoạt động 20 năm của mỏ Azadegan, nếu chúng ta coi giá cơ bản của dầu mỗi thùng là 80 USD/thùng, dự kiến mỏ này sẽ tạo ra doanh thu và thu nhập hơn 115 tỷ USD cho nước này và tạo ra việc làm cho 24.000 người lao động.

Giàu năng lượng nhưng chịu lệnh cấm vận dầu

Theo JCPOA, Iran hạn chế hoạt động hạt nhân của nước này để đổi lấy việc nới lỏng các biện pháp trừng phạt quốc tế. Tuy nhiên, năm 2018, Tổng thống Hoa Kỳ khi đó là ông Donald Trump rút Hoa Kỳ khỏi thỏa thuận và tái áp đặt trừng phạt Iran. Đáp lại, Iran bắt đầu giảm bớt cam kết trong thỏa thuận từ năm 2019. Sau nhiều năm đàm phán, cả hai nước vẫn chưa đạt được kết quả mang tính đột phá.

Câu hỏi được đặt ra là với một quốc gia giàu năng lượng như Iran sẽ phải tìm “bến đỗ” nhập khẩu năng lượng như thế nào khi vẫn phải chịu lệnh áp đặt của Hoa Kỳ? Theo nghĩa đen, không thể phân biệt dầu của Iraq với dầu từ nơi khác trong các mỏ dầu chung. Nhiều nguồn tin cho hay: “Ngay cả khi người Hoa Kỳ hoặc quân đội đóng quân tại mọi giàn khoan trong mọi mỏ chung ở Iraq, cũng sẽ không thể phân biệt được dòng dầu chảy ra có phải từ phía Iraq hay không.

Một khi việc "dán nhãn lại" đã được thực hiện, Iran có thể dễ dàng chuyển loại dầu đã được đổi thương hiệu này đến bất cứ nơi nào. Phần lớn việc này có thể được thực hiện thông qua cơ sở hạ tầng xuất khẩu dầu thô hiện có của Iraq, bao gồm sự hỗ trợ đắc lực từ các tàu chở dầu thô rất lớn xung quanh trung tâm xuất khẩu phía nam của Basra (Iraq).

Bên cạnh đó, những tàu tải dầu này cũng có thể di chuyển trực tiếp vào miền nam châu Âu thông qua cảng Ceyhan (Thổ Nhĩ Kỳ) thông qua các đường ống dẫn dầu thô chạy qua khu vực bán tự trị của Kurdistan (Iraq), mặc dù những đường ống này đã bị gián đoạn liên tục trong nhiều năm và cũng có kế hoạch cho các đường ống tiếp theo từ Iraq đến Jordan và Syria.

Ngày 6-7, Bộ Tài chính Hoa Kỳ thông báo áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với mạng lưới bao gồm các cá nhân và công ty giúp vận chuyển và bán các sản phẩm hóa dầu và dầu mỏ của Iran sang Đông Á.

Lê Na (Theo OilPrice)