Phiên khai mạc diễn đàn có sự tham dự của ông Nguyễn Văn Nên, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy TPHCM; ông Lê Minh Khái, Bí thư Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ; lãnh đạo nhiều bộ ngành Trung ương.

Phát biểu khai mạc Diễn đàn, Bí thư Thành ủy TPHCM Nguyễn Văn Nên chia sẻ, TPHCM cùng nhiều đô thị khác trên thế giới đã chứng kiến rõ ràng những tác động của biến đổi khí hậu, cùng với những bất cập cần phải giải quyết, thúc giục chúng ta gắn kết chặt chẽ, hành động mạnh mẽ và hiệu quả hơn nữa.

Theo ông Nguyễn Văn Nên, TPHCM ý thức rõ rằng mô hình tăng trưởng kinh tế truyền thống không còn là lựa chọn tối ưu. Do vậy thành phố đã chuyển hướng, kiến tạo một hành trình mới, hành trình tăng trưởng xanh với tầm nhìn cho tương lai bền vững.

Vì thế, TPHCM đang khẩn trương hoàn thiện khung chiến lược phát triển xanh đến năm 2030 tầm nhìn đến năm 2050, nhằm xây dựng TPHCM trở thành đô thị văn minh, hiện đại nghĩa tình, là điểm đến hấp dẫn của nhà đầu tư, du khách.

Khung chiến lược xác định người dân là trung tâm của chuyển đổi số, thúc đẩy liên kết vùng và hợp tác quốc tế nhằm thực hiện 4 trụ cột: Phát triển nguồn lực xanh, xây dựng hạ tầng xanh, phát triển hành vi xanh, xác định ngành và lĩnh vực tiên phong.

Theo Bí thư Thành uỷ TPHCM, diễn đàn là một trong những hoạt động nhằm hiện thực hóa nội dung hợp tác giữa Chính phủ Việt Nam và Diễn đàn Kinh tế Thế giới đã ký 26/6/2023. Đồng thời thảo luận nội dung thành lập trung tâm cách mạng công nghiệp lần thứ 4 tại TPHCM, nhằm tăng cường hợp tác với các trung tâm cách mạng công nghiệp lần 4 trên thế giới, hỗ trợ giải pháp đột phá cho TPHCM phù hợp quốc gia và xu hướng quốc tế. Đồng thời huy động các nguồn lực đầu tư vào năng lượng tái tạo, giảm phát thải nhà kính, xây dựng hệ thống giao thông công cộng, giảm ô nhiễm không khí, tiết kiệm năng lượng, tài nguyên…

"Chúng tôi hoan nghênh các ý kiến đóng góp, mong được học hỏi chia sẻ kinh nghiệm của mỗi tổ chức cá nhân vào hành trình ý nghĩa này. Vì hành trình này tạo giá trị không phải cho riêng ai, mà cùng nhau chúng ta tạo nên nền tảng tốt đẹp cho tương lai các thế hệ mai sau”, Bí thư Thành ủy TPHCM Nguyễn Văn Nên nhấn mạnh.

Phát biểu chỉ đạo, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái bày tỏ, Việt Nam ủng hộ và luôn đồng hành cùng Liên Hiệp quốc trong việc thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững. Tại COP 26, Thủ tướng Chính phủ đã cam kết mạnh mẽ rằng Việt Nam sẽ đạt phát thải ròng bằng không vào năm 2050. Chiến lược quốc gia và Kế hoạch hành động về Tăng trưởng xanh đã được Thủ tướng Chính phủ ban hành với mục tiêu giảm phát thải, xanh hóa các lĩnh vực kinh tế và phát triển có tính bao trùm. Đề án phát triển kinh tế tuần hoàn cũng đã được phê duyệt.

Để diễn đàn diễn ra thành công, Phó Thủ tướng đề nghị tập trung 3 vấn đề chính. Một là, việc chia sẻ kiến thức và kinh nghiệm cần theo từng chủ đề và nhóm đối tượng phù hợp, với nhiều phương thức khác nhau, đi cùng với đó là các hoạt động trao đổi bên lề.

Hai là tận dụng tốt cơ hội kết nối và hợp tác. Chuyển đổi xanh và tăng trưởng xanh tạo ra nhiều cơ hội kinh doanh mới nhưng cũng đòi hỏi nguồn lực lớn, bao gồm: Tài chính, nhân lực và công nghệ.

Theo Phó Thủ tướng Lê Minh Khái, các nguồn lực trên, đặc biệt cách thức để huy động được nguồn tài chính xanh, ngoài vai trò các ngân hàng rất cần sự tham gia và hợp tác chặt chẽ của các tổ chức tài chính quốc tế, với các cam kết hỗ trợ cho phát triển.

Ngoài ra, các cơ hội kinh doanh từ nguồn năng lượng tái tạo; giao thông xanh; chuỗi cung ứng hàng hóa xanh từ sản xuất đến tiêu dùng đang tạo ra nhiều cơ hội hợp tác kinh doanh hấp dẫn cho các doanh nghiệp trong và ngoài nước, thu hút nguồn lực to lớn từ xã hội, đảm bảo chuyển đổi xanh đi vào cuộc sống thành công.

"Trong bối cảnh thế giới mới, phương thức triển khai tăng trưởng xanh có nhiều thay đổi với cách tiếp cận đi vào thực chất hơn thì Việt Nam nói chung và TPHCM nói riêng vẫn cần nhiều hỗ trợ hơn nữa từ các bên liên quan trong và ngoài nước", Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Ba là các hoạt động tiếp nối sau diễn đàn. Diễn đàn được coi như một khởi động, sau diễn đàn, những hành động diễn ra trong thực tế tiếp theo mới quyết định sự thành công. Trong đó, hành động đòi hỏi một sự tương tác, phối hợp ở nhiều mức độ, cấp độ từ Trung ương đến địa phương, từ doanh nghiệp đến người dân.

Trên tinh thần đó, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái đề nghị các bộ ngành liên quan, trong đó có Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài nguyên Môi trường… lắng nghe, trao đổi về các ý kiến từ các bài học kinh nghiệm, đề xuất  của doanh nghiệp, đẩy nhanh tiến độ hoàn thiện các chính sách hỗ trợ, các tiêu chí xanh, các mô hình thử nghiệm.

Trong đó, với đặc thù về đô thị, quy mô dân số, tính năng động của nền kinh tế, TPHCM là nơi thử nghiệm rất tốt các chính sách thúc đẩy kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, đặc biệt trong bối cảnh TPHCM có Nghị quyết 98/2023/QH15 về thí điểm một số cơ chế chính sách đặc thù.

Về các doanh nghiệp, đây là cơ hội tốt nhất để nhận thức lại mô hình kinh doanh truyền thống, tiếp cận với các cơ hội kinh doanh mới, mạnh dạn liên kết hợp tác và huy động nguồn lực để từng bước chuyển đổi mô hình kinh doanh và hướng đến hiệu quả về lâu dài.

"Sự chậm trễ chuyển đổi sẽ khiến doanh nghiệp tụt hậu xa hơn trong việc đáp ứng nhu cầu khác nhau về tăng trưởng xanh đã và đang ngày càng phổ biến trên thế giới và ngay tại thị trường nội địa", Phó Thủ tướng nhìn nhận.

Cùng với đó, Phó Thủ tướng nhấn mạnh việc cần nhận thức người dân đóng vai trò quyết định. Diễn đàn đã làm rất tốt công tác truyền thông, nhưng sau diễn đàn cần tiếp tục chuyển tải các thông tin chi tiết hơn, dễ hiểu hơn, phù hợp với đa số quần chúng để tạo sự chuyển biến thực sự về ý thức tiêu dùng xanh, tiết kiệm năng lượng, bảo vệ môi trường, tiến tới một nền kinh tế xanh, kinh tế bền vững trong tương lai không xa.

“Tăng trưởng xanh, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, phát thải ròng bằng không là một thách thức không nhỏ nhưng cũng tạo ra những cơ hội to lớn. Với sự nhiệt tình chia sẻ và hợp tác của quý vị, với sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính quyền và toàn xã hội, tôi tin tưởng chúng ta sẽ tạo ra những bước tiến vững chắc trong lĩnh vực này”, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái bày tỏ.

Trước lễ khai mạc, các đại biểu dự Diễn đàn đã dành một phút mặc niệm các nạn nhân trong vụ cháy xảy ra ở Hà Nội và nạn nhân trong trận lũ quét xảy ra ở Lào Cai khiến nhiều người thương vong.